سانسور همیشه با سینما همراه بوده است؛ این همراهی به سینمای یک یا چند کشور هم محدود نمیشود. خیلی از فیلمهای کلاسیک و خاطرهانگیز هالیوود هم صحنههایی دارند که هرگز روی پرده سینما به نمایش درنیامدند و در نسخههای DVD و بلوری جدیدتر هم پیدا نمیشوند. نمونه این صحنههای سانسور شده خیلی زیاد است. در این پست هفت صحنه سانسور شده از فیلمهای کلاسیک و خاطرهانگیز را انتخاب کردهایم و آنها را به شما معرفی میکنیم. با بنیتا همراه باشید.
ایندیانا جونز و معبد مرگ
سری فیلمهای ایندیانا جونز هیچ متناظری در تاریخ سینما ندارد و به همین خاطر تصور میشود ما همه چیز را درباره این فیلمها میدانیم. اما سه سال پیش بود که بخش خبری یاهو یک نکته جدید درباره این فیلم را کشف کرد. یاهو در سیامین سالگرد ساخت این فیلم سراغ نیزوار کارانی – بازیگری که قلبش را در فیلم بیرون میآورند – رفت. مصاحبه با این بازیگر بازنشسته مشخص کرد که قرار بود این صحنه دلخراشتر و وحشتناکتر از چیزی باشد که همه ما دیدهایم.
ماجرای سانسور این صحنه را از آقای کارانی بازیگر نقش قربانی بخوانید: «اولین کاری که من به عنوان بازیگر کردم، تهیه یک قالب تمام قد بود. وقتی از عوامل پرسیدم این قالب را برای چه میخواند به من گفتند قرار است بدنم در مواد مذاب بیفتد و قالب برای تکمیل آن صحنه لازم است. قالبی که از بدن من ساخته بودند کامل بود و شامل صورت هم میشد. این صحنه طوری فیلمبرداری شد که بعد از افتادن قفس داخل مواد مذاب، بیننده متلاشی شدن بدنم و شناور شدن صورتم روی مواد مذاب را میدید. اما این صحنه دلخراشتر از آن بود که سانسور نشود. این صحنه در نسخه بدون سانسور فیلم هم موجود است.» سری فیلمهای ایندیانا جونز با وجود رتبه PG، صحنههای خشن زیادی داشت و حتی اعتراضهای والدین رتبه آن را به PG-13 تغییر داد.
کینگ کونگ (1933)
تغییر استانداردهای سانسور باعث حذف چند صحنه از فیلم کینگ کونگ در حین و بعد از نمایش فیلم شد اما یکی از صحنهها قبل از پخش فیلم سانسور شد و هیچ وقت پیدا نشد. در این صحنه، کینگ کونک یک پل چوبی را تکان میدهد تا سربازهای روی آن داخل دره بیفتند و توسط یک عنکبوت عظیمالجثه بلعیده بشوند. این صحنه دلخراش فقط یکبار در پیش نمایش فیلم در کالیفرنیا نمایش داده شد اما آنقدر برای بینندههای حاضر در سالن سنگین بود که برای نمایش عمومی از فیلم حذف شد. 70 سال بعد پیتر جکسون این صحنه را برای نسخه DVD فیلم بازسازی کرد اما صحنه اصلی هیچوقت پیدا نشد.
بلوار سانست
اگر این فیلم نوآر کلاسیک بیلی وایلدر را دیده باشید، میدانید که داستان از ابتدا توسط جو گیلیس - شخصیت نویسنده - روایت میشود. اما نسخه اصلی فیلم اینطور نبوده است. در نسخه اصلی از قصهگویی تو در تو استفاده میشود؛ به این ترتیب که ابتدا با قصهگویی جسدهای کنار جو وارد سردخانه میشویم و از آنجا به بعد گیلیس داستان خودش با نورما دزموند را روایت میکند. وایلدر این نحوه روایت داستان را دوست داشت اما بینندگان پیشنمایش به این صحنه خندیده بودند. به همین خاطر وایلدر مجبور شد نمایش فیلم را شش ماه به تعویق بیاندازد و نحوه روایت داستان را تغییر بدهد. همین تجدید نظر منجر به ساخت صحنه شناور بودن جسد در استخر (تصویر بالا) شد و روایت داستان از ابتدا به عهده جو گیلیس قرار گرفت.
زیبایی امریکایی
فیلم برنده اسکار سام مندس هم مثل فیلم بلوار سانست توسط یک کاراکتر مرده روایت میشود. البته روایتی که در فیلم دیدهاید با روایت نسخه اصلی کمی متفاوت است. در نسخه اصلی، لستر برنهام صحنهای را روایت میکند که جین و دوست پسرش ریکی به جرم قتل لستر مورد بازجویی قرار میگیرند. ماجرای دستگیری آنها هم به این ترتیب بوده که پدر ریکی (قاتل اصلی) نوار گفتگوی این زوج درباره کشتن لستر را در اختیار پلیس قرار میدهد. سم مندس در نسخه DVD فیلم درباره این صحنه صحبت کرد اما ترجیح داد آن را از فیلم حذف کند.
دکتر استرنجلاو یا چطور یاد گرفتم دست از هراس بردارم و به بمب عشق بورزم
بدنامترین صحنه سانسور شده این لیست، مربوط به این کمدی سیاه استنلی کوبریک و صحنه یازده دقیقهای دعوا با کیک در اتاق جنگ است! دلایل متفاوتی برای توضیح حذف این صحنه از فیلم بیان شده است. استنلی کوبریک و تری ساوترن – نویسنده فیلمنامه – اعلام کردند این صحنه بخاطر طولانی بودن و متناسب نبودن با فضای فیلم حذف شده است. در حالیکه جرج سی.اسکات – یکی از بازیگران فیلم – دلیل حذف این صحنه را یک دیالوگ میدانست. یکی از دیالوگهای این صحنه (آقایان؛ رئیس جمهور جوان و شجاع ما در بهار زندگی ضربه خورد) از نظر برخی مرتبط با ترور جان اف کندی بود که درست همزمان با روز نمایش مطبوعاتی فیلم رخ داد.
درخشش
استنلی کوبریک از صحنههای سانسوری استفاده نمیکرد و خواسته بود آنها همیشه از دید عموم دور بمانند. به همین خاطر ما هیچوقت صحنه دعوا با کیک در فیلم دکتر استرنجلاو یا پایانبندی اصلی فیلم درخشش را ندیدهایم. کوبریک پایانبندی این فیلم ترسناک دهه 1980 را بطور کلی تغییر داد؛ آنهم بعد از انتشار رسمی فیلم. سه روز بعد از افتتاحیه فیلم، کمپانی برادران وارنر - به عنوان توزیعکننده – به نمایش دهندگان اعلام کردند سکانس دو دقیقهای انتهای فیلم را حذف کنند. در این صحنه مدیر هتل، وندی را در بیمارستان ملاقات میکند و به او اطلاع میدهد پلیس نتوانسته جنازه جک را پیدا کند. تمام نمایش دهندگان فیلمهای این سکانس را پس فرستادند و از آن موقع این صحنه دیده نشده است.
آنی هال
وودی آلن هم مثل کوبریک، صحنههای حذف شده از فیلمهایش را در نسخههای DVD منتشر نمیکند. تعداد این صحنههای سانسور شده خیلی زیاد است؛ وودی آلن داستانهای فرعی هانا و خواهرش و جنایت و جنحه را به کلی تغییر داده و یک صحنه را بطور کلی از فیلم سپتامبر حذف کرده است. پخش نکردن صحنههای سانسور شده توسط این کارگردان میتواند دو دلیل داشته باشد: یا نمیخواهد مخاطبان اشتباههایش را ببینند یا قصد دارد در فیلمهای بعدیش از آنها استفاده کند. سانسورهای فیلم آنی هال در دسته دوم قرار میگیرند. این فیلم در اصلی 140 دقیقه بوده و حذف یکی سکانسهای طولانی مدت زمان فیلم را به 93 دقیقه کاهش داده است. در این سکانس، شیطان آلوی، آنی و راب را مهمان یک تور در جهنم میکند. این چهار نفر سوار یک آسانسور میشوند که به سمت پایین حرکت میکند. سپس در هر طبقه افراد جهنمی از منظر وودی آلن - قاتلین CIA، مامورین FBI ، گارسونهای فست فود و حتی ریچارد نیسکون - به تصویر کشیده میشوند. این صحنه از آنی هال حذف شد اما وودی آلن بیست سال بعد از این ایده در فیلم هری ساختارشکن استفاده کرد. در آن فیلم ساکنین جهنم افرادی مثل گداهای سمج، راستگرایان افراطی، منتقدان کتاب، مبلغان مسیحی و مجریان برنامه های تلویزیونی بودند.