چرا شکم، قاروقور می‌کند؟

مهم نیست این صدا را چگونه مورد خطاب قرار دهید، گاهی شکم تمام افراد به صدا درمی‌آید. ممکن است این صداها شبیه صدای حباب‌های آب در حال جوش به نظر برسد.
با این‌حال سؤال مهم این است که چرا شکم صدا می‌دهد؟ چرا دقیقاً زمانی که هیچ صدایی در محیط وجود ندارد، شکم شروع به قاروقور کردن می‌کند؟
شکم انسان، زمان‌بندی خوبی ندارد و در مورد خرابکاری، حس بدی به او دست نمی‌دهد. با این حال، احتمالاً می‌خواهید دلیل این صدا را بدانید.

صدای شکم که از معده و روده کوچک نشئت می‌گیرد را می‌توان از طریق بررسی دقیق عملکرد دستگاه گوارشی توضیح داد.
دستگاه گوارشی در واقع یک لوله بلند است که از دهان شروع شده و در مقعد به پایان می‌رسد. این لوله به اندام‌ها و مجراهای مختلفی متصل است که نقش مهمی در فرآیند گوارش دارند. یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید در مورد دستگاه گوارش بدانید، رفتار این دستگاه است؛ یعنی نحوه پیش ‌راندن غذا. موج‌هایی از انقباضات ماهیچه‌ای حرکت می‌کنند و محتوای داخل لوله را به صورت مداوم به سمت پایین هل می‌دهند. این فرآیند حرکت دودی (peristalsis) نام دارد. علاوه بر حرکت غذا در مسیر گوارش، این انقباضات به عمل هم زدن غذا، نوشیدنی و مایعات گوارشی با یکدیگر کمک می‌کنند و آن‌ها را به صورت یک ترکیب چسبناک به نام کیموس (chyme) درمی‌آورند.

صدای شکم در واقع نتیجه این فرآیند است. به هنگام حرکت محتویات کیموسی مایع و جامد، گازها و هوا نیز با آن‌ها حرکت می‌کنند. از آنجا که تمام این محتویات، فشرده شده و به ذرات کوچک تبدیل می‌شوند تا جذب آن‌ها راحت‌تر باشد، توده‌هایی از هوا و گاز نیز فشرده می‌شوند و صداهایی را که می‌شنویم، ایجاد می‌کنند. صدای شکم در هر موقعیتی ممکن است، شنیده شود و تنها به مواقع گرسنگی ارتباط ندارد. با این حال، اگر در معده یا روده کوچک غذا وجود داشته باشد، شدت صدای شکم کم‌تر می‌شود. این حالت همانند شرایطی است که یک جفت کفش کتانی را به تنهایی داخل ماشین خشک‌کن بگذارید یا آن‌ها را در چندین حوله بپیچید و در ماشین بیندازید. حوله‌ها صدای کفش‌ها را به هنگام بالا و پایین پریدن در ماشین، خفه می‌کنند.

با این حال ممکن است این سؤال برایتان پیش بیاید که اگر معده شما خالی است، چرا انقباضات ماهیچه‌ای که صرفاً برای گوارش غذا هستند، اتفاق می‌افتند؟ پاسخ این سؤال با گرسنگی و اشتها ارتباط دارد. 2 ساعت پس از خالی شدن معده، معده یک سری هورمون تولید می‌کند که عصب‌های آن منطقه را تحریک می‌نماید. این عصب‌ها پیامی را به مغز ارسال می‌کنند. مغز از طریق علامت دادن به ماهیچه‌های گوارشی به این پیام عکس‌العمل نشان می‌دهد. در واقع مغز به این ماهیچه‌ها دستور می‌دهد که فرآیند حرکت دودی را مجدداً آغاز نمایند. در این حالت دو نتیجه وجود دارد؛ اول این که انقباضات، غذاهایی که از دور اول انقباضات باقی مانده‌اند، حرکت می‌دهند، دوم، لرزه‌های یک معده خالی باعث می‌شود که گرسنه شوید. انقباضات ماهیچه‌ای هر ساعت یک‌بار تکرار می‌شوند و هر بار 10 الی 20 دقیقه طول می‌کشند. این حالت تا زمانی که دوباره غذا بخورید تکرار می‌شود.

در برخی موارد صدای قاروقور شدید ممکن است نشانه ناراحتی معده یا یک بیماری مانند سندرم روده تحریک‌پذیر باشد. در چنین مواقعی، یک سری مشکلات دیگر نیز علاوه بر صدای شکم وجود دارد.
حالا که از علت این صدا آگاه شدیم، حتماً می‌پرسید آیا می‌توان این صدا را کنترل کرد؟ یک راه‌حل ساده برای پیشگیری از صدای شکم، داشتن وعده‌های غذایی متعدد و کوچک است. در این صورت دستگاه گوارشی شما فرصت کمی برای ایجاد این انقباضات خواهد داشت. همچنین مصرف غذاهایی که کمتر نفاخ هستند، به کاهش این صدا کمک خواهد کرد.