دانشمندان میگویند موفق به برداشتن گامی بلند در جهت تولید گلبولهای قرمز خون برای اهدا به نیازمندان شدهاند. گلبولهای قرمز خون قبلاً هم در آزمایشگاه تولید شدهاند؛ اما مشکل اصلی حجم تولید است. اکنون تیمی از محققان دانشگاه بریستول و مرکز پیوند و خون NHS موفق به یافتن روشی برای تولید این گلبولها در حجم نامحدود شده است.
این خون مصنوعی نسبت به خون اهدایی معمولی بهمراتب گرانقیمتتر است؛ از این رو احتمالاً تنها از سوی افراد با گروههای خونی بسیار نادر مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
تکنیک قدیمی برای ساخت گلبولهای خونی استفاده از سلولهای بنیادی بود که موجب تولید این سلولها در بدن و ایجاد تغییرات نهایی در آنها در آزمایشگاه میشد. با این حال، هر سلول در نهایت از کار میایستاد و نمیتوانست بیش از 50 هزار گلبول قرمز خونی تولید کند.
در روش جدید، سلولهای بنیادی در مراحل اولیه به دام میافتند و قادرند بینهایت گلبول تولید کنند. با این روش، سلولها تا ابد به تولید گلبول قرمز ادامه خواهند داد.
دکتر جان فرِین، یکی از محققان این تیم، میگوید:
ما موفق به دستیابی به یک روش عملی بهمنظور ساخت گلبولهای قرمز برای مصارف پزشکی شدهایم.
آیا این روش بهزودی عملی خواهد شد؟
کار روی این پروژه همچنان ادامه دارد و از کاربردی شدن بسیار دور است. محققان حالا دارای یک منبع زیستی برای تولید گلبولهای قرمز خون هستند؛ اما همچنان نیازمند یک فناوری برای دستیابی به تولید انبوه خواهند بود.
این کار مانند تفاوت بین تولید آبمیوه در خانه و تولید آن در یک کارخانهی بزرگ است. یک کیسه خون شامل یک تریلیون گلبول قرمز میشود.
پروفسور دیوید آنستی، یکی دیگر از محققان این تیم، در گفتگو با بیبیسی گفت:
یک چالش زیستمهندسی در این راه وجود دارد. تولید این حجم از گلبول قرمز بسیار دشوار است و فاز بعدی کار ما، یافتن روشی برای افزایش تولید خواهد بود.
قیمت بالا یکی دیگر از موانع بزرگ بر سر راه تولید انبوه خون مصنوعی است. مرکز پیوند و خون NHS میگوید در حال حاضر هیچ برنامهای برای کوچ کردن از روش سنتی اهدای خون بهسوی این روش جدید ندارد؛ با این حال، یافتن افرادی با گروههای خونی نادر و درخواست از آنها برای اهدای خون بسیار دشوار است و میتوان از این روش برای کمک به بیماران استفاده کرد.
پروفسور آنستی میافزاید:
اولین استفادهی درمانی از این خون مصنوعی احتمالاً برای بیمارانی با گروههای خونی نادر باشد؛ زیرا تهیهی خون برای چنین افرادی با روشهای مرسوم بسیار دشوار است.
قرار است آزمایشهای ایمنی روی این خون مصنوعی در سال جاری انجام شود.
این مطالعه در وبسایت مجلهی نیچر منتشر شده است.