چقدر امکان شیرین کردن و انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان وجود دارد؟

برهان ریاضی، کارشناس و متخصص محیط زیست می‌گوید که مشکل کشور ما آب نیست، مشکل مدیریت منابع آب است.

به گزارش به نقل از پانا،عضو هیات علمی دانشکده محیط زیست واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد درباره اینکه در شرایط موجود کم‌آبی، چقدر امکان شیرین کردن و انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان وجود دارد، به پانا گفت: به طور کلی برداشت آب از دریاها از نظر محیط زیستی کار درستی نیست چراکه این کار مستلزم این است که شورابه‌ها دوباره به آنها بازگردانده شود که اثر محیط زیستی خوبی ندارد. وقتی آب را شیرین می‌کنیم، باید املاح آن به دریاها برگردانده شود که اثرات نامطلوب خودش را به همراه دارد. اما باید توجه کرد در شرایطی که تمام کشورهای حاشیه خلیج فارس، بخش عمده آب را از همین راه تامین می‌کنند، تاحدودی توجیه‌پذیر می‌شود که ما هم از این سفره استفاده کنیم اما مراقبت‌های محیط زیستی لازم را به عمل بیاوریم مانند این که تلاش کنیم شورابه‌ها را به عمق بیشتری از آب دریا برگردانیم.

انتقال آب دریای عمان به استان‌های دور امکان‌پذیر نیست

ریاضی تاکید کرد:‌ راهکار این است که از دریای خزر که یک دریاچه بسته است آب برداشت نکنیم اما از آب دریای عمان می‌توان استفاده کرد. ما ساحل طولانی در کنار دریای عمان داریم و در همین منطقه شهرها و استان‌هایی مانند بندرعباس و بوشهر، هرمزگان و بلوچستان هستند که با مشکلات کم‌آبی شدیدی مواجهند، بنابراین می‌توان آب دریای عمان را شیرین کرد و به این استان‌ها فرستاد اما این راهکار برای شهرهای دورتر پاسخگو نیست.

اگر مدیریت آب نداشته باشیم، شرایط بحرانی‌تر می‌شود

این متخصص محیط زیست همچنین با بیان این که کشور ما در منطقه خشکی قرار دارد و نباید از خشکسالی و کم‌آبی تعجب کنیم، افزود: ما در کمربند خشک کره زمین قرار گرفته‌ایم و کم‌بارشی خصلت ذاتی این منطقه است، به جای این که از این شرایط تعجب کنیم، باید تلاش کنیم با مدیریت صحیح، با این شرایط کنار بیاییم. اما متاسفانه مدیریت صحیحی تا کنون انجام نگرفته و همانطور که می‌بینید هرچه آب‌های زیرزمینی هم داشته‌ایم، از بین رفته است. اینها همه ناشی از سوءمدیریت است که اگر ادامه پیدا کند شرایط بحرانی‌تر هم خواهد شد.

مدیریت آب را مبتنی بر سدسازی کرده‌ایم

ریاضی تاکید کرد: غفلت ما از شرایط کشورمان و تصمیم‌های اشتباه باعث شد امروز این نتیجه را شاهد باشیم، در حالی که در بسیاری از مناطق که حتی خشک‌تر از کشور ما هم هستند، این خشکی تبدیل به بحران نشده است. در منطقه آریزونا در امریکا که کاملا بیابانی است از این شرایط ثروت به دست می‌آید به این دلیل که راهکارهای منطبق با شرایط در نظر گرفته شد. این در شرایطی است که ما که کشورمان به طور متوسط 230 میلی‌متر بارش و 2.5 متر تبخیر و حتی در بعضی قسمت‌ها چهار متر تبخیر داریم، مدیریت آب را مبتنی بر سدسازی کردیم و نتیجه این شد که آب‌های ذخیره شده تبخیر شود.

آب‌های زیرزمینی به سادگی جایگزین نمی‌شوند

این استاد محیط زیست ادامه داد: در گذشته‌های دور، مدیریت آب به شکل قنات بود و آب‌ها را زیر زمین نگه می‌داشتند اما ما از این تجربه استفاده نکردیم و در حالی که باید اجازه می‌دادیم آب بارش به زمین نفوذ و سفره‌های زیرزمینی را پرآب کند، با چرای بی‌رویه دام و نابود کردن پوشش‌های گیاهی، کاری کردیم این آب‌ها روانه و در ادامه تبخیر شوند. حالا به این شرایط رسیده‌ایم که حتی آب‌های فسیلی هم استفاده شده است در حالی که آب‌های زیرزمینی به سادگی جایگزین نمی‌شوند.

این استاد دانشگاه با اشاره به این که در شرایطی که مدیریت صحیحی وجود داشته باشد، با خشکسالی می‌توان مقابله کرد، گفت:‌ در شرایطی که باران کمی داریم و در برخی مناطق تنها 50 میلی‌متر باران ثبت شده است، به جای اینکه از کشورهایی الگو بگیریم که شرایط مشابه ما را داشته‌اند، برای کاشت گیاه و شیوه‌های مصرف آب از کشورهایی الگوبرداری کرده‌ایم که با شرایط ما تطابق و تناسبی ندارد و این رویه باید مورد اصلاح قرار بگیرد با توجه این که باید به هیچ قیمتی اجازه تخریب بیشتر طبیعت داده نشود، حتی با بهانه‌هایی مانند بهانه‌های صنعتی و ساخت و ساز.