موزه تماشاگه زمان

در گذرگاه زمان
خیمه شب بازی دهر
با همه تلخی و شیرینی خود می گذرد
عشق ها می میرند
رنگ ها رنگ دگر می گیرند
و فقط خاطره هاست
که چه شیرین و چه تلخ….
دست ناخورده به جا می مانند…
“مهدی اخوان ثالث”

زمان…

زمان، موضوع عجیبی است، همیشه انسان را درگیر خود می کند اما راز دل خود را فاش نمی کند، انسانها از ابتدا دنبال راهی برای اندازه گیری و تشخیص زمان بودند و در هر دوره ای بنا به اقتضای زمان و امکانات موجود،راهی را برای آن می یافتند. در سالهای دور، بشر روز خود را با طلوع و غروب خورشید و یا ستارگان آسمان تنظیم می کرده و کم کم با رشد فکر و امکانات ابزارهایی مثل ساعت شنی و آفتابی و… را اختراع کرد و بعد توانست ساعتهای مکانیکی را ساخته و زمان را دقیق تر تنطیم کند.

موزه ساعت تهران یا تماشاگه زمان اولین موزه ساعت ایران است که این تلاش ها را به نحوی جالب توجه در معرض نمایش می گذارد.

پیشینه ساختمان تماشاگه زمان ؛ تهران

با رفتن به این مجموعه، قدم در عمارتی حدود 80 ساله میگذاریم که قدمت آن به دوره ناصرالدین شاه قاجار می رسد. عمارتی 700 متری در زمینی که وسعت آن به حدود 5000 مترمربع می رسد .

این موزه در ابتدا ساختمانی یک طبقه از خشت و گل با اسکلت چوبی بود ، در سال 1342 هجری شمسی، آقای حسین خداداد (بازرگان و بنیانگذار کارخانه ریسندگی و بافندگی تبت)، این ملک را خرید و آن را بازسازی کرد و طبقه ای دیگری بر روی آن احداث کرد ، که مهندس مشاور ساخت بنای جدید، مهندس ابتکار و استاد کاشی معمار آن بودند.

انجام گچبری های عالی آن که تلفیقی از سبک ایرانی و فرنگی است،  توسط حاج عبدالکریم نوید تهرانی، استاد فرهاد یحیی پور و حاج علی شیخی انجام شده و در حدود 12سال زمان برد.

درها و پنجره های آن مزین به هنر گره چینی چوبی هنرمندانی چون استاد حسین و حاج محمد کاشی است. از جلوه های چشمگیر دیگر این بنا مقرنس کاری و آجرکاری های زیبای آن است.

مالک این عمارت، تنها یک سال در آن زندگی کرد و بعد از سفرش به آمریکا ، یک سال قبل انقلاب، دیگر به ایران بازنگشت و بنیاد مستضعفان ملک ایشان را مصادره کرد.

در سال 1378، تنها موزه تخصصی ساعت در ایران، در این مکان شروع به کار کرد.

آثار داخل مجموعه تماشاگه زمان

در این مجموعه حدود 400 اثر از ساعتهای اولیه، ساعتهای لوکس قدیمی، ابزار ساخت و تعمیر ساعت و … برای بازدید تماشاگران وجود دارد.

قبل از ورود به ساختمان موزه چندین ماکت از ساعت‌های اولیه ، از قبیل ساعت‌های آفتابی ، سوختی و نیز تقویم آفتابی روبه روی درب ورودی چشم ها را جذب خود می کند. در سمت چپ راهروی ورودی  ، سالن بزرگی که با ساعت های غیر قابل حمل و آنتیک بر روی کنسول های بسیار زیبا چیده شده دیده می شود. 

در سمت چپ ، سالن بزرگی قرار دارد که دارای گچ‌بری بسیار زیبایی است. در این بخش ساعت‌های غیر قابل حمل و آنتیک مربوط به دوران لویی چهاردهم، کلاسیک و نئوکلاسیک (قرون هیجدهم، نوزدهم و بیستم)وجود دارد که بر روی کنسول‌های بسیار زیبایی قرار گرفته‌اند.

اتاقی مشهور به اتاق اصفهانی ها در کنار سالن اصلی قرار دارد که گچبری های آن با الهام از عالی قاپوی اصفهان کار شده و مزین به  گچبری های زیبایی برگرفته از طرح‌های نقاش معروف ، عیسی بهادری است. در این اتاق تعدادی از لوازم نجوم در معرض نمایش قرار داده شده است. سالن اصلی نیز شامل چند ویترین از ساعتهای قدیمی می باشد.

یکی از ساعت سازان قدیمی به نام حامد، ویترینی از وسایل تعمیرات ساعت اهدا کرده و آن را در ورودی طبقه دوم قرار داده اند. در اتاق های این طبقه نیز ویترین‌هایی از ساعت‌های قدیمی و عکس‌هایی از انسان‌های بزرگ در زمینه ساعت وجود دارد.  عکس ادموند بکت وینسون ، طراح ساعت بزرگ بیگ بن و یک ساعت ثبت زمان قدیمی در اتاق اولی بسیار خودنمایی می‌کنند. در اتاق دوم عکس دو ساعت ساز قدیمی‌ آیران و ساعت‌های قدیمی از جمله برخی پادشاهان  ، در این اتاق قرار دارد. در میان این عکس ها ، تصویری از ادموند بکت وینسون، طراح ساعت بزرگ بیگ بن و یک ساعت ثبت زمان قدیمی به چشم می خورد. در اتاق دیگری از این طبقه نیز ساعتهای قدیمی از شاهان ایران و تصویر دوساعت ساز ایرانی دیده می شود.

اتاقی از فسیل های قدیمی در موزه وجود دارد که از لوازم اهدایی به موزه می باشد و به منظور گذشت زمان آن را در این مکان به نمایش گذاشته اند.

در طبفه دوم اتاقی به نام تقویم می باشد که مختص نمایش انواع تقویم و اسناد مربوط به تقویم، تقویم‌های دائمی معروف به اسطرلاب، استخراج کنندگان تقویم در ایران  ، و انواع سکه‌ها در حکومت‌های پیشین ایران است.

این مختصر شرحی از مجموعه این موزه باارزش و دیدنی است.

قسمت مشاهیر موزه

در اوایل سال 1394 شمسی، بخشی برای نمایش ساعت های مشاهیر و بزرگان علم و ادب و هنر این خاک، افتتاح شد و 17ساعت در این بخش به نمایش گذاشته شده که ساعت اشخاص بزرگی چون : 

سید محمود حسابی، دکتر سید مهدی الوانی: پدر مدیریت دولتی ایران، احترام سادات برومند یزدی و همسرش داوود رشیدی، دکتر عباس حرّی: دانشمند علوم کتابداری، هوشنگ مرادی کرمانی:نویسنده معاصر ایرانی، سعید سلطانی: کارگردان، امین‌الله رشیدی: خواننده و اهنگ ساز، و…

امکانات مجموعه

هنگامی که قدم به داخل حیاط مجموعه می گذاری ، باغی که با دیواری کاشیکاری شده ،  احاطه شده را میبینی که در میان آن عمارتی زیبا (ساختمان موزه ) با نمای گچبری شده به چشم می آید

دو کافی شاپ برای پذیرایی از بازدیدکنندگان اخل این مجموعه قرار دارد که یکی در حیاط و دیگری در طبقه دوم عمارت است. ورودی کافی شاپ داخل عمارت از بیرون ساختمان است.

دسترسی به موزه ساعت(تماشاگه زمان)

این موزه در شمال شهر تهران واقع شده است و برای دسترسی  به آن باید به خیابان ولیعصر، خیابان زعفرانیه(شهید فلاحی) رفته و سپس نبش خیابان پرزین بغدادی، موزه تماشاگه زمان بروید .

دسترسی به این موزه با وسایل حمل و نقل عمومی بسیار آسان است. با مترو، در ایستگاه تجریش پیاده شده و از آنجا به خیابان ولیعصر بروید، کمی پایین تراز میدان تجریش، سه راه زعفرانیه. یا اتوبوس های تجریش که از جنوب خیابان ولیعصر به سمت شمال می روند، ایستگاه پسیان پیاده شده و ادامه مسیر را پیاده بروید.

ساعات بازدید

این موزه در روزهای غیر تعطیل از ساعت 8:30 تا 19:30 و روزهای جمعه از ساعت 10صبح الی 19:30 پذیرای علاقه مندان می باشد.

All Photos By Ali Alizadeh

توصیه های دوستانه کارناوالی

تهران موزه های بیشماری دارد که متاسفانه مورد بی لطفی ما قرار گرفته اند، تماشاگه زمان با زیبایی های چشمگیری که دارد ، برای گردشگران و مسافران و اهالی تهران بسیار جذاب و دیدنی است،که حتما باید به بازدید آن برویم.

اگر با خودروی شخصی به این مکان می روید متاسفانه باید بگویم که جای پارک به سختی در اطراف موزه پیدا می شود. نزدیکترین پارکینگ عمومی در میدان تجریش، نزدیک امام زاده صالح و دیگری در میدان قدس می باشد.

طوری برنامه ریزی کنید که بتوانید مکان های دیدنی دیگری که در اطراف موزه هستند مثل، امامزده صالح(ع) ، عمارت باغ فردوس ، تکیه بالای تجریش ، موزه موسسه باستان شناسی ، موزه دکتر حسابی ، باغ موزه هنر ایرانی ، مرکز رصد و نجوم کانون ، بازار سنتی تجریش ، بازار قائم ، مجتمع تجاری تندیس نیز دیدن فرمایید.

Photo By Shayan Mehrabi

…

به تن لحظه خود جامه اندوه مپوشان هرگز
تو به آیینه، نه، آیینه به تو خیره شده است
تو اگر خنده کنی او به تو خواهد خندید...