روزنامه هفت صبح - احمدرضا نجفی: شهریور ماه بیشتر از اینکه آخرین ماه تابستان باشد، نقش آماده سازی برای آغاز سال تحصیلی را ایفا می کند. مدرسه ها شروع شده و صبح های زود کوچه ها و خیابان ها پر از گروه های چندنفره دانش آموزانی خواهد بود که سر کلاس و مدرسه می روند.
دانش آموزها عموما در شهریورماه به لحظه شماری آغاز سال تحصیلی و تهیه لیست خرید برای پدرها و مادرها مشغول اند؛ لیست های بلندبالایی که از کیف و کفش و روپوش مدرسه شروع می شود تا نوشت افزار و لوازم تحریر. خانواده ها هم که خیلی وقت است از فضای مدرسه دور مانده اند با دهانی باز متعجب می شوند که چطور دانش آموز دبستانی برای رفتن به مدرسه از آنها چنین چیزهایی می خواهد.
ورود به مغازه های لوازم تحریر به خودی خود آدم را در مواجهه با این همه برند گیج می کند. چه رسد که یک لیست خرید هم دستمان باشد. برندهای متنوع داخلی و خارجی که بازه های قیمتی را بیشتر از قبل طولانی کرده است. برندهای خارجی که شاید تفاوت آنچنانی با محصولات داخلی نداشته باشد. اما صرف خارجی بودن شان باعث شده قیمت شان تقریبا به دو برابر هم برسد. برای بالا و پایین کردن قیمت ها به سراغ لیست خرید چند خانواده رفتیم تا ببینیم در آغاز سال تحصیلی تقریبا چه چیزهایی باید برای فرزندمان تهیه کنیم.
دبستانی ها و کیف های رنگارنگ
بچه های دبستانی مخصوصا اول دبستانی ها، بیشترین شور و شوق آغاز سال تحصیلی را دارند. اگر روزهای آغازین مهرماه به سمت محل کار در حرکت بودید و دیدید یک کوله پشتی دست و پا درآورده و چند قدم جلوتر از شما آرام آرام در حال حرکت است، تعجب نکنید. او یک بچه دبستانی ساده است که کوله پشتی اش کمی بزرگ است.
1) کوله پشتی های مخصوص بچه ها عموما طرح های کارتونی دارد و با پارچه های رنگی با رنگ های شاد دوخته شده است. این کوله پشتی ها اندازه کوچک تری نسبت به بقیه کوله ها دارند و در بازار دست کم 50 هزار تومان قیمت شان است. قیمت این کوله ها تا حدود 90 هزار تومان قابل قبول است. اما بالاتر از این قیمت کوله پشتی آنچنان منطقی نیست و حتما یک آپشن به آن کیف اضافه شده.
مثلا بچه های دبستانی علاقه زیادی به کیف های چرخ دار دارند تا با صدای تلق تلوق چرخ های شان که روی کاشی های ناهموار پیاده رو بالا و پایین می شود، سرگرم شوند. این کیف ها کمی گران تر هستند و قیمت آنها بین 150 هزار تومان تا 300 هزار تومان است. از دیگر آپشن های کیف های گران قیمت می توان به جاقمقمه ای یا اشانتیون هایی مثل جامدادی و عروسک اشاره کرد.
2) بچه ها جامدادی های فلزی را بیشتر می پسندند. این جامدادی ها کمتر کثیف می شوند و ماندگاری بیشتری دارند. برای همین جامدادی های زیپ دار که عموما پارچه ای یا پلی استر هستند، قیمت کمتری دارند. قیمت این جامدادی ها از هشت هزار تومان تا نهایتا 20 هزار تومان است. جامدادی های فلزی به نسبت گران تر و بین 20 هزار تومان تا 30 هزار تومان قیمت دارند.
یکی از آپشن های جامدادی های فلزی، چند طبقه بودن آنهاست که قیمت شان را بیشتر می کند. برخی جامدادی ها داخلشان مداد، پاک کن یا تراش هم می گذارند که یک آپشن جدید به مشتری ارائه کرده باشند.
3) احتمالا یک بسته 20 تایی مداد برای بچه های دبستانی کافی باشد. اما اگر بچه شما ید طولایی در گم کردن وسایلش دارد یا به تراش کردن مدام و نوشتن با نوک تیز علاقه مند است، احتمالا بیشتر از یک بسته 20 تایی مداد بخواهد. هر مداد بسته به جنس بدنه و مغزی اش قیمت متفاوتی دارد. هر چه درصد گرافیت مغزی مداد نسبت به خاک استفاده شده در آن بیشتر شود، مداد پر رنگ تر و سیاه تر می نویسد اما شکنندگی اش بالاتر می رود.
همچنین بدنه مدادها عموما چوبی است اما برای حفظ محیط زیست و قطع درختان کمتر، بعضی از آنها را از کاغذ روزنامه می سازند. این مدادها عموما دانه ای 800 تومان قیمت دارند. قیمت مدادها با درصد گرافیت بالا که عموما برندهای خارجی هستند، به دانه ای سه هزار و 500 تومان هم می رسد. اما توصیه می شود برای حفظ محیط زیست هم که شده سراغ مدادهای روزنامه ای خودمان برویم.
4) خلاقیت بچه ها در کشیدن نقاشی نمود پیدا می کند. مدادرنگی های 12 رنگ احتمالا حداقل چیزی باشد که یک بچه را راضی می کند. این مدادها عموما 10 هزار تا 15 هزار تومان قیمت دارند. از طرف دیگر مدادرنگی های 36 رنگ در بسته بندی های مقوایی، دست کم 60 هزار تومان فروخته می شوند و انواع فلزی شان به 90 هزار تومان هم می رسد.
5) خط کش ها انواع چوبی، فلزی و پلاستیکی دارند. عموما خط کش های مورد پسند بچه های دبستانی، خط کش هایی است که طرح های فانتری دارند. برای همین خط کش های فلزی به کلی از سبد خرید حذف می شوند. چون علاوه بر نداشتن جذابیت، برای بچه ها خطرناک هم هستند.
خط کش های 20 سانتی چوبی با طرح های فانتزی، دانه ای سه هزار تومان پیدا می شوند. اگر بخواهیم یک خط کش، گونیا و نقاله بخریم، قیمت به هشت هزار تومان می رسد. بعضی خط کش ها هم هستند که به صورت یک تکه هم نقاله دارند و هم گونیا. تازه طرح های شایلونی هم در گوشه و کنار آنها پیدا می شود. این خط کش ها که جذاب تر هم هستند، تقریبا دانه ای هشت هزار تومان فروخته می شوند.
6) جنس کاغذ، تعداد برگ، طرح جلد، جنس جلد، صحافی سیمی یا منگنه و... در تعیین قیمت یک دفترچه دخیل هستند. دفترچه های ایرانی با طرح های کارتونی 50 برگ را بسته به جنس دفتر، می شود بین پنج هزار تا 10 هزار تومان پیدا کرد. تفاوت قیمت صحافی سیمی و معمولی نهایتا هزار یا دوهزار تومان است. تعداد برگ ها در تعیین قیمت موثر است.
به طور مثال یک برند ایرانی برای دفترچه های صحافی غیرسیمی 50 برگ، شش هزار تومان در نظر گرفته است و همان دفتر اگر 80 برگ باشد، به هشت هزار تومان می رسد و دفترچه های 100 برگ این برند 10 هزار تومان فروخته می شوند.
7) دانش آموزان دبستانی نیاز چندانی به کتاب های کمک درسی ندارند. هر چند انواع و اقسام آن با برندهای مختلف در بازار وجود دارد که به دانش آموزان کنکوری قانع نشده و گستره فعالیت شان را تا دبستان و پیش دبستانی هم کشانده اند.
اگر از کتاب های کمک درسی صرف نظر کنیم، نهایت هزینه ای که برای کتاب های درسی باید کنار بگذاریم، 25 هزار تومان برای پایه ششم است. این رقم برای پایه های پایین تر کمتر بوده و برای پایه اولی ها 15 هزار تومان تمام می شود.
تب و تاب کنکور؛ خرج های میلیونی کتاب تست و آزمون آزمایشی
مقطع متوسطه دوره اول، یا همان راهنمایی سابق، از نظر لیست خرید مهر ماه تفاوت چندانی با ابتدایی ندارد. به جز اینکه طرح کیف ها کمی ساده تر شده و دیگر طرح های کارتونی و رنگارنگ کمتر روی کیف و جامدادی پیدا می شوند. دفترچه ها جای شان را به کلاسور می دهند و دانش آموزان به جای مداد، خودکار دست می گیرند. خرج اصلی سال تحصیلی در مقطع متوسطه دور دوم خود را نشان می دهد. همانجا که با بالاگرفتن تب کنکور کتاب های کمک درسی و آزمون های آزمایشی پای خود را به سبد خرید مهرماه باز می کنند.
1) بزرگ شدن بچه ها باعث می شود دیگر نتوانند با آن کیف های کوچک با طرح های کارتونی به مدرسه بروند و کوله پشتی های ساده تر و بزرگتر لازم شان می شود. این کوله پشتی بسته به حجم و اندازه شان از کوله پشتی های دبستان گران قیمت تر هستند و بسته به جنس شان از 80 هزار تومان شروع شده و به 300 هزار تومان هم می رسند. از جمله آپشن های کوله پشتی ها داشتن جیب های متعدد است که در افزایش قیمت آنها تاثیر می گذارد.
2) ورود به مقطع متوسطه باعث می شود اجازه استفاده از خودکار برای دانش آموزان صادر می شود تا یاد بگیرند پاک کردن اشتباهات به همین راحتی ها هم نیست. قیمت انواع خودکار با برندهای ایرانی تقریبا دانه ای هزار تومان پیدا می شود. اما قیمت انواع خارجی آن به دانه ای سه هزار تومان هم می رسد. برای همین بهتر است از همان اول بچه ها را به استفاده از کالاهای ارزان تر ایرانی عادت بدهیم. در کنار خودکار، لاک غلط گیر از این به بعد به سبد خرید لوازم تحریر دانش آموز اضافه می شود. لاک غلط گیرهای قلمی را می توان نهایت تا چهار هزار تومان هم پیدا کرد. فقط باید مواظب باشیم که آن را کنار وسایل تیز نگذاریم که اگر پاره شوند یا بتر کند، تمیز کردن آثارشان کار راحتی نیست.
3) مدادنوکی به لحاظ اینکه کثیف کاری های آشغال تراش را حذف می کند، مشتری های زیادی دارد. انواع مدادنوکی را می توان با هفت یا هشت هزار تومان تهیه کرد. اما قیمت برندهای خارجی آن که آنچنان تفاوتی هم با برندهای داخلی ندارند، به دانه ای 50 هزار تومان هم می رسد. ضخامت نوکی که خریداری می کنیم حتما باید با اتود سازگاری داشته باشد. نوک ها در انواع 0.2، 0.5 و 0.7 میلی متر در بازار وجود دارند و هر کس با یکی از انواع آنها راحت تر است. قیمت نوک موجود در بازار هم از چهار هزار تومان برندهای داخلی تا 15 هزار تومان برندهای خارجی که تفاوت چندانی هم ندارند، پیدا می شود.
4) تبلیغ های تلویزیون تقریبا یکی در میان به آگهی های موسسات آموزشی رسیده است. موسسه هایی که انواع کتاب های تست و درسنامه را برای آماده کردن دانش آموزان برای مبارزه با غول کنکور تهیه و روانه بازار کرده اند. قیمت انواع این کتاب ها بسته به اهمیت و حجم درس تقریبا بین 25 هزار تومان تا 50 هزار تومان برای هر درس است و اگر دانش آموزی بخواهد برای هر کدام از درس هایش یک کتاب کمک آموزشی هم تهیه کند، تقریبا 600 هزار تا یک میلیون تومان باید خرج کتاب های کمک درسی کند.
5) طی دوران متوسطه به خصوص دوره دوم، کم کم بساط دفترها از کیف دانش آموزان جمع می شود و جایشان را به دفتر کلاسورها می دهند. با این کلاسورها دیگر خبری از اسراف صفحات سفید مانده انتهای دفترچه ها نخواهد بود و با جابه جا کردن کاغذها از اسراف این چنینی جلوگیری می شود. دفتر کلاسورهای ساده ایرانی را می توان با خرج 12 هزار تومانی تهیه کرد و احتمالا دو بسته کاغذ صدتایی برای جزوه نویسی کافی باشد. هر بسته کاغذ کلاسور بین پنج تا شش هزار تومان قیمت دارد.
6) آزمون های آزمایشی و محک زدن توانایی دانش آموزان تاثیر زیادی در موفقیت آنها دارد اما نه به چنین قیمت هایی! موسسات آموزشی که آزمون های شبیه سازی کنکور برگزار می کنند، بعضا بسته های کامل آزمون خود را تا یک میلیون تومان هم قیمت گذاری کرده اند. آزمون هایی که برگزاری آنها شاید نصف این قیمت هم برای شان خرج نداشته باشد.