هوش هیجانی چیست؟ آیا روان‌شناسان در محاسبه‌ی بهره‌ی هوشی، هوش هیجانی را هم لحاظ می‌کنند؟ کتاب قدرت هوش هیجانی نوشته‌ی دانیل گلمن در این مورد است. دانیل گلمن در کتاب قدرت هوش هیجانی به همه‌ی سؤالات شما درباره‌ی هوش هیجانی پاسخ می‌دهد. برای آشنایی با این کتاب مهم در حوزه‌ی روانشناسی، با ما همراه باشید.
شناسنامه‌ی کتاب
عنوان کتاب به زبان اصلی: Emotional Intelligence: Why It Can Matter More Than IQ
عنوان کتاب به فارسی: قدرت هوش هیجانی
نویسنده: دانیل گلمن
سال انتشار: 1995
درباره‌ی کتاب قدرت هوش هیجانی
از بچگی، در مدرسه به ما القا شده است که باهوش کسی است که IQ بالایی دارد و هوش، یعنی توانایی حل مسائل ریاضی و یادگیری سریع مطالب درسی. اما بیایید این کلیشه در مورد هوش را کنار بگذاریم. حالا دیگر سال‌هاست که روان‌شناسان به ابعاد مهم‌تری از آنچه که به‌عنوان هوش شناخته می‌شود، دست پیدا کرده‌اند. هوش، ابعاد مهم‌تری از درک روابط منطقی علوم دارد که در روابط اجتماعی ما نمود پیدا می‌کند.
جالب شد، نه؟ احتمالا وقتی بفهمید هوش هیجانی بر ادراک منطقی افراد تأثیر می‌گذارد، جالب‌تر هم خواهد شد. «دانیل گلمن»، یکی از برجسته‌ترین روان‌شناسان عصر حاضر، مطالعات و تحقیقات زیادی در رابطه با هوش هیجانی انجام داده‌است. «گلمن» میان دانشجویان روانشناسی و علاقه‌مندان حوزه‌ی روانشناسی بالینی، نویسنده و پژوهشگر شناخته‌شده‌ای به‌حساب می‌آید. او در کتاب قدرت هوش هیجانی، به بررسی ابعاد این بخش از ادراک ذهن پرداخته است.
ازنظر «گلمن»، سنجش هوش هیجانی، می‌تواند نتایج تعیین‌کننده‌تری نسبت به سنجش IQ در پیش‌بینی میزان توانایی افراد و موفقیت‌های احتمالی آنها در آینده داشته باشد. او در کتاب «قدرت هوش هیجانی» عنوان می‌کند که با بررسی ویژگی‌های مدیران موفق و افرادی که در اجتماع موفقیت‌های بهتری کسب می‌کنند، عموما هوش هیجانی بالایی دارند. او برای اینکه قدرت اثرگذاری هوش هیجانی در رفتار روزمره را به شما نشان بدهد، خاطره‌ی جالبی تعریف می‌کند: «بعدازظهر دم‌کرده‌ی غیرقابل تحملی در شهر نیویورک بود، از آن روزهای گرمی که انسان از شدت عرق، عبوس و بی‌قرار می‌شود؛ به هتل محل اقامت خود برمی‌گشتم و به‌محض اینکه سوار اتوبوس خیابان مدیسون شدم، از برخورد راننده‌ی اتوبوس خشکم زد. او که مرد سیاه‌پوست میان‌سالی بود، با لبخندی مشتاقانه و لحنی دوستانه هنگام سوارشدن به من خوشامد گفت. «سلام، حال‌تان چطور است؟» خوشامدی که درحین حرکت لاکپشت‌وار اتوبوس در میان ترافیک سنگین وسط شهر به هر کسی که سوار اتوبوس می‌شد، می‌گفت و همه‌ی آنها را به‌اندازه‌ی من متعجب می‌کرد. بیشتر آنها که در خستگی و کسالت خود غرق بودند، به خوشامد او پاسخ نمی‌دادند. وقتی اتوبوس از آن ازدحام به منطقه‌ی بالای شهر رسید، تغییر معجزه‌آسایی رخ داد. راننده برای اطلاع‌رسانی به مسافران شروع به صحبت کرد. او درمورد صحنه‌هایی که از مقابل آنها عبور می‌کردیم، توضیحات زنده‌ای می‌داد:
- «این فروشگاه حراج بسیار خوبی کرده است.»
- «نمایش جالبی در این موزه دایر است.»
- «آیا درمورد فیلم جدیدی که در سینمای خیابان بعد اکران شده، چیزی شنیده‌اید؟»
اشتیاقی که او نشان می‌داد به دیگران هم سرایت کرد. وقتی افراد از اتوبوس پیاده می‌شدند، پوسته‌ی عبوس خود را دور انداخته بودند و در جواب خداحافظی راننده که می‌گفت: «خدا نگهدار، روز خوبی داشته باشید.» لبخندی بر لبان‌شان نقش می‌بست. همین خاطره‌ی جالب، نشان‌دهنده‌ی اهمیت هوش هیجانی در زندگی اجتماعی است.
مدیریت بر خود، خودآگاهی بر حالات و احساسات، توجه به محیط و همدلی با دیگران و مدیریت روابط، چهار مؤلفه‌ای هستند که «گلمن» در این کتاب برای هوش هیجانی تعریف کرده است.
این کتاب شامل 5 بخش و 16 فصل است و از بخش‌های زیر تشکیل شده است:
- مغز هیجانی؛
- سرشت هوش هیجانی؛
- کاربردهای هوش هیجانی؛
- پنجره‌ای به‌سوی فرصت‌های موجود؛
- سوادآموزی هیجانی.
در حاشیه
کتاب قدرت هوش هیجانی، دومین کتاب «گلمن» است و کتابی است که او را به شهرت رسانده است. او که سابقه‌ی تدریس در دانشگاه هاروارد و نویسندگی در مجله‌ی موفقیت نیویورک را دارد، یکی از مشهورترین روان‌شناسان حوزه‌ی توسعه‌ی فردی محسوب می‌شود. نقش او در گسترش مفهوم هوش هیجانی آن‌چنان پررنگ و مهم است که درمیان دانشجویان روانشناسی، نام او با هوش هیجانی گره خورده است.
شما می‌توانید همین حالا کتاب صوتی قدرت هوش هیجانی را با کیفیت بالا از وبسایت نوار تهیه کنید.
آیا این کتاب برای شماست؟
نثر «گلمن» در کتاب «قدرت هوش هیجانی»، بسیار روان و ساده است. نقطه‌ی قوت کار او هم همین‌جاست. با اینکه کتاب «قدرت هوش هیجانی» نتیجه‌ی سال‌ها تحقیق و پژوهش در ادراک و شناخت انسان است، او این کتاب را آن‌چنان همه‌فهم نوشته است که مخاطب عام هم بتواند از این کتاب ارزشمند استفاده کند.
با خواندن این کتاب، درک جدیدی از هوش و ادراک پیدا می‌کنید که می‌تواند تأثیر فوق‌العاده‌ای بر بهبود روابط اجتماعی شما بگذارد. بسیاری از روان‌شناسان خواندن کتاب قدرت هوش هیجانی را برای مدیران هم ضروری دانسته‌اند و معتقدند این کتاب بر رفتار سازمانی مدیران هم تأثیرگذار خواهد بود. نکته‌ی مهم‌تر اینکه اگر کودکی دارید، حتما پیشرفت و موفقیت او برای‌تان مهم است؛ پس خواندن این کتاب برای والدین می‌تواند راهنمای مفیدی برای شناخت ابعاد هوش هیجانی و تقویت آن باشد. در هر جایگاه و نقشی که هستید، خواندن این کتاب می‌تواند برای‌تان بسیار سودمند باشد.
