ویتامینها ترکیبات آلی هستند که به مقدار خیلی جزئی برای متابولیسم مواد غذایی و اعمال حیاتی بدن و رشد و نمو و تندرستی ضرورت دارند. تغذیه ناقص و رژیم غذایی نامناسب موجب کمبود یا فقدان یک یا چند ویتامین و ابتلا به بیماریهای مختلف مانند بری بری و پالگر میشود. در ادامه مقاله به انواع مختلف ویتامین، کمبود و این که هر نوع از ویتامینها معمولا با خوردن چه غذاهایی تامین میشوند، خواهیم پرداخت.
انواع ویتامین
- ویتامین A
- ویتامین C
- ویتامین D
- ویتامین E
- ویتامین K
انواع ویتامینهای گروه B
- B1 یا تیامین
- B2 یا ریبوفالوین
- B3 یا نیاسین
- B6 یا پیریدوکسین
- B9 یا اسید فولیک
- ویتامین B12 یا کوبالمین
میزان مصرف ویتامینها
اگر چه هر ویتامینی به مقدار بسیار کمی برای رفع نیاز بدن کافی است. ولی نگرانی مردم از کمبود ویتامین، چندان هم بیدلیل نیست. غذایی که میخوریم اگر متنوع باشد، ویتامینهای ضروری را خود به خود به بدنمان میرساند. به استثنای D!
اما مشکل این است که بسیاری از مردم در انتخاب وعدههای روزانه خود، عاقلانه رفتار نمیکنند؛ یعنی به این موضوع دقتی نمیکنند که غذایشان باید متنوع باشد. همچنین از غذاهای مهمی که ویتامینها را برایشان تأمین میکند، غافلند.
چنین افرادی باید مقداری اضافی از ویتامینها مصرف کنند تا دچار کمبود نشوند. اما نباید فراموش کرد که بسیاری از ویتامینها قابل ذخیره شدن در بدن نیستند. بنابراین میتوان گفت که بدن ویتامینهای بیش از نیاز خود را به راحتی دفع میکند.
با این اوضاع اگر بخواهیم پیوسته یک یا چند ویتامین خاص را به مقدار زیاد وارد بدن کنیم، کاری مضر خواهد بود. این گفته به ویژه درباره ویتامین A و D کاملا صحت دارد.
چه کسانی بیشترین نیاز را به ویتامینها دارند؟
چند گروه هستند که بیشترین نیاز را دارند.
- کودکان در سنین رشد هستند و خیلی از آنها عادات غذایی خاصی دارند و خیلی از مواد غذایی را دوست ندارند و نمیخورند. اکثرا سبزیجات تازه مصرف نمیکنند. در کل مشکلات ناشی از تغذیه نامناسب یا ناکافی در میان آنها بیشتر است. پیش از دبستان از نظر غذایی مشکل پسند هستند و شاید مواد گوشتی و لبنیات خیلی کم مصرف کنند. بنابراین بیشترین نیاز به مولتی ویتامینها و مولتی مینرالها را دارند.
- افراد مسن که تغذیه صحیحی ندارند و به خاطر کمتحرکی و انواع بیماریهای مزمنی که دارند، دچار ضعف جسمانی میشوند و مصرف مکملها برایشان ضروری است.
- بیماری ممکن است در هر سنی و برای هر شخصی پیش بیاید. یکی از فواید ویتامینها تقویت سیستم دفاعی بدن است که در نتیجه در طول دوره بیماری و زمان نقاهت آن، مصرف مکملها ضروری است.
- ورزشکاران حرفهای چون فعالیت بدنی بسیار زیادی دارند، متابولیسم (سوخت و ساز بدن) آنها بالا است. در نتیجه به مواد مکمل نیاز بیشتری پیدا میکنند.
- حتی در افرادی که از نظر جسمانی سالم هستند، بعضی اوقات خستگیهایی ایجاد میشود که بیشتر ناشی از گرفتاریهای فکری و مشکلات اجتماعی است که باعث کسالت شخص میشود. دیده شده است که مصرف مولتی ویتامینها و مواد معدنی در این افراد موثر بوده و دست کم از نظر روحی به شخص کمک میکند و باعث میشود احساس خوبی پیدا کنند و به زندگی امیدوار شوند.