تشدید ریسک‌گریزی خریداران نفت در پروسه تبدیل ارز به ریال/ چرا نفت روی میز بورس ماند؟

اقتصادآنلاین - عبدالله محمدی؛ شرکت ملی نفت ایران چندماه پیش در اطلاعیه‌ای از شرایط فروش نفت ایران در بورس خبر داد. یکی از اهداف این‌کار مقابله با تحریم‌ها وفشارهای ایالات متحده است.

این شرکت اعلام کرد، تاکید بر خریداران خارجی ندارد و کسانی که در داخل کشور دارای شرایط خرید نفت خام و فرآورده ها هستند، می توانند درخواست های خود را به امور بین الملل شرکت ملی نفت ایران ارائه کنند.

در ادامه بیژن زنگنه وزیرنفت نیز گفت: مجوز از سوی شورای عالی اقتصادی قوای سه‌گانه درباره عرضه نفت در بورس صادر شده است.

سرانجام ازششم آبان امسال برای اولین بار یک میلیون بشکه نفت خام سبک در بورس انرژی عرضه شد که در نهایت سه خریدار، 280 هزار بشکه نفت را به قیمت هر بشکه 74 دلار و 85 سنت خریدند. پس از آن دومین عرضه  نفت در بورس انرژی روز 20 آبان انجام شد که وزیر نفت اداعا کرد، در جریان مرحله دوم، مجموعا 700 هزار بشکه نفت به بهای  معادل 65 دلار به فروش رسیده است.

اما شرایط در عرضه سوم کمی تغییر کرد و برخلاف پیش بینی‌های مشتری به میدان نیامد ، این عرضه در اول بهمن انجام شد. دردو مرحله ابتدایی قرار بود بخش بیشتر خریدها از طریق دلار انجام شود که در عرضه سوم، شرایط پرداخت به صورت ریالی هم برای مشتریان فراهم شد. اما کدام مشتری؟!

هنوز بازار درشوک نبود خریدار در عرضه سوم بود که اعلام شد ، اواسط بهمن چهارمین عرضه انجام می‌شود. به دنبال آن چند روز پیش تبیانیان نماینده شرکت نفت در بورس انرژی، در گفتگو با اقتصادآنلاین اعلام کرد، شرایط چهارمین عرضه هم مشابه عرضه سوم خواهد بود به شکلی که یک میلیون بشکه نفت خام سبک با حداقل میزان بارگیری35 هزار بشکه و همچنین امکان پرداخت ریالی برای مشتریان فراهم است. او نسبت به استقبال نشدن فروش نفت در مرحله سوم اظهار داشت: درست است که در عرضه سوم معامله‌ای نداشتیم، اما، ما برای عرضه منظم برنامه‌ریزی کرده تا بازار به فرصت کافی برای معاملات برسد.

وزیرنفت هم درمصاحبه‌ای نسبت به اینکه چرا از فروش نفت در بورس استقبال نشد اظهارداشت: ما حداکثر کاری که می‌توانستیم، انجام دادیم و اگر کسی راه بهتر و بیشتری برای استقبال به ذهنش می‌رسد به ما اعلام کند! ما بورس را ریالی عرضه کرده و اندازه‌های حجم محموله‌ها را هم کوچک کردیم. باز هم اگر پیشنهادات دیگری باشد، استقبال می‌کنیم.

این در حالی است که محمد رضا پورابراهیمی رییس کمیسیون اقتصادی مجلس طی مصاحبه‌ای اعلام کرد: اگرچه عرضه نفت در بورس تاثیرات مثبت اقتصادی در پی دارد اما محور تصمیمات مرتبط با خرید و فروش نفت قابل تبدیل به فرآورده و نفت صادراتی می‌تواند در نوع استقبال بخش خصوصی از این عرضه  تاثیرگذار باشد.

وی اضافه کرد: برای استقبال بیشتر بخش خصوصی از خرید نفت در بورس باید نحوه عرضه و شرایط پرداخت و تسویه را آسان‌تر کرد. به علاوه آنکه نماینده مردم کرمان از این روش جهت فروش نفت دفاع نمود و افزود:  

در ادامه نیز، اسدالله قره خانی سخنگوی کمیسیون انرژی در خصوص نبود مشتری جهت فروش نفت در بورس گفت: در حال حاضر قدرت مانورمان برای فروش نفت پایین است، بخش خصوصی ریسک بالا را تحمل نمی‌کند چون شرایط کشور اکنون طبیعی نیست و به لحاظ بیمه و نقل و انتقال ارز نیز مشکل داریم، درست است گفته‌ایم امکان پرداخت ریالی فراهم است اما فروشنده باید ارز را تحویل و تبدیل به ریال کند و به کشور منتقل کند که این پروسه ریسک دارد.

در پایان بایستی منتظر ماند ودید با توجه به نبود خریدار برای معامله در عرضه سوم که سروصدای بسیاری را به پا کرد، برنامه ‌وزارت نفت برای چهارمین عرضه چه خواهد بود و آیا اینکه بازهم مشتریان ریسک این معامله نخواهند پذیرفت؟