به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری میزان، با افزایش تنشهای جنگی پاکستان و هند در روزهای اخیر، خطر بروز یک منازعه نظامی تمام عیار میان دو کشور دارای سلاح هستهای بیشتر احساس میشود.
در پی درگیریهای مرزی هند و پاکستان در امتداد خط کنترل نظامی (LoC) تقسیم کشمیر به دو بخش تحت کنترل هند و پاکستان و مرز دفاکتو دو کشور که در مجامع بین المللی به رسمیت شناخته نشده است، دستکم 6 غیرنظامی و 2 سرباز پاکستانی در روزهای جمعه و شنبه کشته شدند. طی روزهای گذشته حملات نظامیان هند و پاکستان به پستهای نظامی و روستاهای طرف مقابل ادامه داشته است.
یکی از مقامات دولتی پاکستان پس از اعلام آمار تلفات درگیریهای مرزی با هند از سوی ارتش، هند را به استفاده از تسلیحات سنگین برای هدف قرار دادن روستاییان مرزنشین پاکستان در امتداد خط کنترل متهم کرد. پلیس هند هم متقابلا اعلام کرد در اثر حملات پاکستان در روز جمعه به منطقه «پونچ» یک مادر و دو کودکش کشته و پدر خانواده نیز به شدت زخمی شد.
هزاران نفر از روستاییان ساکن مناطق در امتداد خط کنترل به پناهگاههای دولتی یا خانه اقوام خود فرار کردهاند.
این دور از تنشها میان اسلام آباد و دهلی نو پس از کشته شدن 40 سرباز هندی در حمله انتحاری جدایی طلبان در کشمیر در روز 14 فوریه (25 بهمن) آغاز شد. دولت هند در واکنش به این حمله آن را اقدامی تروریستی تحت حمایت دولت پاکستان توصیف کرد. اسلام آباد مصرانه اظهار داشت از این حمله اطلاعی نداشته است.
در ادامه تنشها صبح سه شنبه هفته گذشته جنگندههای هندی حملات خود به عمق پاکستان را آغاز کردند که نخستین حمله هوایی پس از پایان جنگ دو کشور در سال 1971 محسوب میشود. علیرغم ادعای دهلی نو مبنی بر هدف قرار دادن مواضع تروریستها در خاک پاکستان و وارد کردن خسارات و تلفات سنگین به آنان، اسلام آباد اعلام کرد جنگندههایش با هواپیماهای جنگنده هندی در منطقهای جنگلی درگیر شده و خسارات و تلفاتی را متحمل نشدهاند.
پاکستان در واکنش به اقدام هند، جنگندههای خود را به حریم هوایی هند در جامو و کشمیر در امتداد خط کنترل اعزام کرد. نیروهای هوایی پاکستان با هدف قرار دادن جنگنده هندی، سبب سقوط این جنگنده در خاک پاکستان شد. «عمران خان» نخست وزیر پاکستان روز جمعه خلبان هندی جنگنده سقوط کرده را در تلاش برای آغاز مذاکرات صلح با هند آزاد کرد. دولت هند در مقابل این درخواست مدعی شد که تا اعلام نهایی پایان حمایت اسلام آباد از جدایی طلبان کشمیر با پاکستان مذاکره نخواهد کرد.
فرمانده نیروی هوایی هند که بر حملات هوایی روز سه شنبه به پاکستان نظارت داشت گفت: "هیچ کس خواهان جنگ نیست، اما ما نمیتوانیم تروریسم مرزی را تحمل کنیم. این پیام باید به گوش اسلام آباد برسد که ما نمیتوانیم از دست دادن شهروندان را به دلیل این اقدامات یا هر چیز دیگری تحمل کنیم. نیروی هوایی هند توانایی هدف قرار دادن هرجایی را دارد. "
در طرف مقابل هم «شاه محمود قریشی» وزیر خارجه پاکستان روز سه شنبه ضمن اصرار بر اعلام هشدار به هند گفت:"اسلام آباد هرگز خواستار بحران در رابطه با هند نبوده است."
رقابتهای ژئوپلتیکی 7 دههای هند و پاکستان و درگیریهای کشمیر محصول تقسیم اشتراکی منطقه کشمیر در سال 1947 توسط انگلیس است. این در حالی است که هر دو کشور مدعی مالکیت بر تمامی این منطقه هستند. تنشها از آن زمان در این منطقه شعله ور شده و همچنان ادامه دارد. اما هند توانست با اشغال نظامی حاکمیت خود را بر جامو و کشمیر برقرار سازد. البته این امر تاثیر مهمی در شکل گیری گروههای مسلح جدایی طلب نیز داشته است. در مقابل نیز پاکستان با حمایت و تقویت تمایلات جدایی طلبانه در کشمیر منافع ژئوپلتیک خود را در منطقه دنبال میکند.
با در نظر داشتن این مقدمه و مشاهده تحولات روزهای اخیر باید گفت که تنش چندین دههای هند و پاکستان زیر سایه افزایش تنشهای ژئوپلتیکی چین و آمریکا در حال افزایش است.
حمایت واشنگتن از هند به عنوان متحد اصلیاش در درگیریهای نظامی و استراتژیک علیه چین، دهلی را به اتخاذ مواضع سختتر نسبت به اسلام آباد ترغیب کرده است. چراغ سبز حملات هند به پاکستان از سوی واشنگتن زمانی داده شده که دولت آمریکا در واکنش به این حملات، آن را "حق دهلی نو برای دفاع از خود" توصیف کرد.
از سوی دیگر واشنگتن مدعی است که تمام تلاش خود را برای جلوگیری از بروز جنگ تمام عیار بین هند و پاکستان به کار میگیرد. به نظر میرسد آن چه در میانه این درگیریها اهمیت دارد، نه سرنوشت میلیونها غیرنظامی شبه قاره بلکه منافع ژئوپلتیک و رویکرد نظامی است.
آمریکا که مشارکت و همکاری نظامی راهبردی خود با چین را به عنوان بخش مهمی از عملیات جنگی خود علیه چین تعریف میکند، همزمان از پاکستان درخواست کرده تا منافع استراتژیک خود را در افغانستان به ویژه به عنوان میانجی مذاکرات صلح با طالبان افغانستان ایفا کند.
ینابراین باید توجه داشت که آمریکا نگران از دست رفتن منافع ژئواستراتژیک خود در منطقه به دلیل بروز درگیری نظامی علنی هند و پاکستان است. گذشته از همه انگیزههای این تنش، رویکرد خصمانه آمریکا به رقیب آسیایی اش سوخت آتش این منازعه چندین دههای را فراهم میآورد.