برترینها: تاریخ کشتیرانی به قرنها پیش باز میگردد و گفته میشود اولین کشتی تفریحی در سال 1844 عازم اقیانوسها شد. به همین دلیل با صنعتی طرف هستیم که ممکن است این روزها پیشرفتهای زیادی کرده باشد، اما تاریخچه غنی و قدیمی دارد و در طول قرنها و سالها، حوادث ناگوار زیادی را در صنعت کشتیرانی شاهد بودهایم.
یکی از مهمترین این حوادث را میتوان غرق شدن کشتی تایتانیک در سال 1912 نام برد که نزدیک به 1500 نفر مسافرِ این کشتی به قعر دریا رفتند. امواج خروشان دریا بهاندازهای قدرت دارند که حتی پیشرفت تکنولوژی در قرن بیستم و بیست و یکم نیز نتوانست جلوی غرق شدن کشتیها را بگیرد و به همین دلیل کشتیهای بزرگ و عظیمی را سراغ داریم که به گل نشستهاند یا به قعر دریا رفتهاند.
جالب است بدانید در صنعت کشتیرانی حوادثی ثبت شدهاند که ابعاد آنها حتی از غرق شدن تایتانیک هم بیشتر بوده است، در نتیجه در ادامه فهرستی از فاجعهبارترین حوادث کشتیرانی را با شما در میان میگذاریم.
حادثه کشتی ام. وی ویلهلم گوستلوف (MV Wilhelm Gustloff)
همانگونه که از نام این کشتی پیدا است از یک کشتی بزرگ آلمانی برای شما صحبت میکنیم که در سال 1936 فرآیند ساخت آن شروع شد و یک سال بعد نیز آلمانها این کشتی را به آب انداختند. این کشتی ابتدا برای مصارف توریستی و تفریحی ساخته شد و نزدیک به یک سال مقامات عالیرتبه حزب نازی با کشتی ام. وی ویلهلم گوستلوف مسافرت میکردند.
اما روزگار برنامه دیگری برای این کشتی عظیم در سر داشت و پس از مدتی کشتی ویلهلم گوستلوف از یک کشتی توریستی و مسافرتی به کشتی بیمارستانی تبدیل شد و برای مدتی نیز سربازها را به میادین دشمن میرساند. آتش خانمان سوز جنگجهانی دوم در سال 1945 خاموش شد و با شکست آلمان، روسها به مواضع نازیها نزدیک شدند. در نتیجه در یک روز زمستانی 10،582 نفر سوار بر این کشتی بودند که نهایت ظرفیت آن 1،900 نفر بود. بیشتر این مسافرها، سربازان نازی مجروحی بودند که در میادین نبرد آسیبهای زیادی متحمل شدند. تعداد زیادی افسران عالیرتبه نازی و مردم عادی و بچههای بیگناه نیز سوار این کشتی بودند.
این کشتی در آبهای دریا بدون اینکه کاری به کسی داشته باشد مشغول تردد بود تا اینکه یک زیردریایی روس، کشتی ویلهلم گوستلوف را مشاهده میکند و از آنجایی که این کشتی علامتی بهعنوان یک کشتی بیمارستانی ارسال نمیکرد، زیردریایی روس این کشتی را دشمن تلقی میکند و با شلیک سه اژدر، کشتی را مورد هدف قرار میدهد.
همانگونه که گفتیم کشتی ویلهلم گوستلوف در آبهای سرد زمستان مشغول حرکت بود و به همین دلیل پس از اصابت اژدر، ملوانهای این کشتی قادر به باز کردن و به آب انداختن قایقهای نجات که اکثر آنها از شدت سرما یخ زده بود نشدند و کسی نتوانست بیشتر از 10 هزار نفر سرنشین این کشتی را سوار قایقهای نجات کند. در نتیجه با یکی از تلخترین حوادث صنعت کشتیرانی روبرو شدیم و نزدیک به 9 هزار نفر انسان بیگناه پس از غرق شدن کشتی، در آبهای سرد دریا جان خود را از دست دادند. به لحاظ مقایسهای میتوان گفت حادثه غرق شدن کشتی ویلهلم گوستلوف نزدیک به 6 برابر بیشتر از تلفاتی بود که حادثه تایتانیک بهدنبال داشت.
کشتی جستجوگر دریا متعلق به شرکت کشتریانی رویال کاریبیَن (Royal Caribbean’s Explorer of the Seas)
کشتیهای عظیم و غولپیکر در برابر خشمگینترین موجهای دریا خم به ابرو نمیآورند و به همین دلیل نیز بسیاری از افراد، مسافرتهای دریایی را به مسافرتهای زمینی و هوایی ترجیح میدهند، اما مسافرین کشتی تفریحی «جستجوگر دریا» که متعلق به شرکت معتبر رویال کاریبیَن بود گرفتار دردسر بسیار عجیب و نادری شدند که هرگز فکرش را هم نمیکردند. خوشبختانه در این حادثه خبری از مرگ و میر نبود و کشتی نیز دچار آسیبهای جدی نشد، اما پای بیماری در این کشتی در میان آمد که بیشتر مسافرین را مریض کرد و بنا به گزارش سازمانهای بینالمللیِ پزشکی، نزدیک به 20 سال بود که چنین بیماری در حد وسیع در یک کشتی گزارش نشده بود.
ماجرا از این قرار بود که در سال 2014 مسافرین این کشتی صحیح و سالم نیوجرسی را به مقصد دریای کارائیب ترک میکنند، اما از بخت بد روزگار، ظاهراً چند نفر از این مسافرین بیمار بودند و ویروس بیماری به دیگر مسافرها منتقل میشود و بسیاری از مسافرین را تا سرحد مرگ بیمار میکند.
از آنجایی که دریازدگی یک عارضه طبیعی و قابل پیشبینی در خطوط کشتیرانی است، پزشکان این کشتی ابتدا فکر میکنند که بیماران دچار دریازدگی شدهاند، اما وقتی تعداد زیادی از مسافرین بیمار میشوند پزشکان به این فکر میافتند که با یک بیماری خاص روبرو هستند و با به خدمت گرفتن دارو و روشهای پزشکی جلوی بیماری را میگیرند.
با این حال مسافرت دریای کارائیب که قرار بود حسابی به این مسافرین خوش بگذرد برای آنها زهر شد و با خاطرهای بسیار بد، کشتی را ترک گفتند.
کشتی ترایمف از خطوط کشتیرانی کروز کارنیوال (Carnival Cruise Line’s Triumph)
این کشتی دچار حادثه آتشسوزی شد و یکی از ژنراتورهای آن در آتش سوخت و باعث شد تا کشتی بدون نیروی برق در آب شناور بماند. در نتیجه کشتی ترایمف به مدت تقریباً 2 روز تمام بدون برق در آبهای دریا باقی ماند و از آنجایی که بیشتر کارها در این کشتی با انرژی برق انجام میشد، در این سفر دریایی بهجای اینکه به مسافرین خوش بگذرد، یکی از بدترین خاطرههای زندگی خود را تجربه کردند.
برای شما گفتیم که کشتی برق نداشت و در نتیجه سیستمهای تخلیه فاضلاب کشتی کاملاً از کار افتاد و خدمه کشتی از مسافرین خواهش کردند تا قضای حاجت را در بستههای پلاستیکی انجام دهند و این بستهها را در یک سطل بزرگ در سالن مرکزی کشتی قرار دهند. همانگونه که انتظار میرفت مسافرها این دستور ساده و معمولی را به درستی انجام نمیدادند و فضولات در تمامی قسمتهای کشتی پخش شده بود و بوی بسیار نامطبوعی تمام محیط کشتی را فرا گرفت.
یکی از این مسافرین بعدها مدعی شد که فضولات با ارتفاع چند سانتیمتر روی فرشهای قیمتی که در راهروهای کشتی پهنشده بود قرار داشت و وضع از چیزی که فکرش را بکنید در این کشتی بدتر و نکبتیتر بود. در نهایت پس از دو روز، کشتی دیگری برای کشیدن کشتی ترایمف از راه رسید و گفته میشود زمانی که این کشتی به بندر نزدیک شده بود، بوی بد و نامطبوع آن از کیلومترها به مشام میرسید.
نزدیک به 31 مسافر از خطوط کشتیرانی کروز کارنیوال شکایت کردند و درنهایت به 27 نفر از این مسافرین غرامتهایی پرداخت شد، اما بعید میدانیم این مسافرها تا آخر عمرشان هوس مسافرت با کشتی به سرشان بزند.
کشتی کاستا کنکوردیا (Costa Concordia)
کشتی کاستا کنکوردیا بهعنوان یکی از بزرگترین کشتیهای مسافرتی در چند دهه اخیر شناخته میشد و از کشتی برای شما صحبت میکنیم که 17 عرشه، 6 رستوران و یک سینمای بزرگ سهطبقه داشت. این کشتی نزدیک به 4200 مسافر را به راحتی در خود جای میداد و به اندازه کافی اتاق برای اِسکان این مسافرها در آن تعبیه شده بود.
شوربختانه باید گفت کشتی با این عظمت با یک اتفاق ساده به گل نشست و انسانهای زیادی جان خود را از دست دادند. ماجرا از این قرار بود که در تاریخ 13 ژانویه سال 2012، یکی از سرآشپزهای ارشد این کشتی از کاپیتان درخواست میکند تا کشتی را به فاصلهای نزدیکتر از حد مجاز به کنار ساحل ببرد تا این سرآشپز بتواند از روی کشتی برای همولایتیهایش در جزیره دِل جیگلو (del Giglio) دست تکان دهد و برای آنها سلام و درود بفرستد.
سلام و درود فرستادن سرآشپز از روی عرشه کشتی همانا و به گل نشستن کشتی با چهارهزار نفر سرنشین همانا!
از قرار معلوم کاپیتان کشتی کاستا کنکوردیا سیستم هشدار هوشمند کشتی را خاموش میکند تا بتواند کشتی را در موقعیتی نزدیکتر از حد مجاز به ساحل نزدیک کند. کاپیتان این کار را به این دلیل انجام میدهد که احساس میکند ساحل را با چشم غیر مسلح بهخوبی زیر نظر دارد، اما به گفته یکی از خدمه، کاپیتان این کشتی در آن لحظه عینکش را فراموش کرده بود و به هیجوجه دید خوبی نسبت به ساحل نداشت. در نتیجه کشتی کاستا کنکوردیا با صخرهای که در زیر آبهای ساحل قرار داشت برخورد میکند و غرق میشود. در این حادثه دلخراش نزدیک به 32 نفر از مسافرین کشتی جان خود را از دست میدهند تا یکی از تلخترین حادثههای کشتیرانی در یکی دو دهه اخیر را شاهد باشیم.
جالب اینجاست که فرانچسکو اسکیتینو (Francesco Schettino)، بهعنوان کاپیتان، وقتی که متوجه میشود کشتی در حال غرق شدن است، از ترس پا به فرار میگذارد و به رغم اینکه هنوز 300 نفر مسافر داخل کشتی بودند، کشتی را ترک میکند. وی حتی به پیام گروههای امداد که به او گفته بودند به کشتی بازگردد نیز توجهی نمیکند و به همین دلیل پس از این حادثه دلخراش در دادگاه به 16 سال زندان محکوم میشود و در حال حاضر که این مطلب را میخوانید فرانچسکو اسکیتینو در زندان دارد آب خنک میخورد. کشتی کاستا کنکوردیا که تماماً زیر آب نرفته بود نیز به دلیل برخورد با صخره دچار صدمه جدی شد و دیگر قابل استفاده نبود، در نتیجه تمام قطعات سالم این کشتی از آن جدا شد.
کشتی رویال پَسیفیک (Royal Pacific)
این کشتی در سال 1964 بهعنوان یک کشتی حمل مسافر و بار به آب انداخته شد و میتوانست 250 مسافر را به همراه 91 خودرو و 16 کامیون حمل کند. کشتی رویال پسیفیک چندین سال در صنعت حمل و نقل دریایی خدمت کرد تا اینکه در نهایت این کشتی در اواخر دهه هشتاد میلادی به مالک دیگری فروخته شد و از یک کشتی حمل بار، به کشتی مسافربری و توریستی تغییر کاربری داد و در یک طرح توریستی با نام «سفر به ناکجاآباد» (Cruise To Nowhere)، مسافرین را به مدت دو شب از سنگاپور به بنادر پوکت (Phuket) و مالاکا (Malacca)، برای گشت و گذار میبرد.
کشتی رویال پسیفیک در یکی از همین سفرهای تفریحی در ساعت 2 نیمه شب که بیشتر مسافرها در خواب شیرین بودند با یک کرجی ماهیگیری تایوانی برخورد میکند و قسمت زیادی از این کشتی دچار صدمه جدی میشود. افسر امنیت کشتی پس از این برخورد سهمگین، سرآسیمه خودش را به محل حادثه میرساند و با مشاهده شدت تخریبی که به کشتی وارد شده بود، تمامی سرنشینان کشتی را به پوشیدن جلیقه نجات فرا میخواند. شوربختانه باید گفت این ماجرا ختم به خیر نمیشود و در نهایت چیزی حدود 30 نفر در این حادثه جان خود را از دست میدهند و 70 نفر نیز دچار آسیبهای جدی میشوند.
از قرار معلوم خدمه این کشتی را ملوانهای یونانی، انگلیسی و سنگاپوری تشکیل میدادند و همین قضیه باعث شده بود تا مسافرین زبان ملوانهای کشتی را متوجه نشوند و دستوراتی که از جانب ملوانها به آنها گفته میشد را درست انجام ندهند.
کشتی اس. اس مورو کَسل (SS Morro Castle)
ماجرای کشتی اس. اس. مورو کسل به اندازهای ناراحتکننده است که تعجب میکنیم چگونه تاکنون هیچکدام از شرکتهای فیلمسازی هالیوودی به فکر ساخت فیلمی از این حادثه دلخراش و تاریخی نیافتادهاند. ناگفته نماند فریتز لَنگ (Fritz Lang)، یکی از کارگردانهای هالیوودی تاکنون فیلمنامهای از حادثه کشتی اس. اس مورو کسل به نگارش در آورده و نام این فیلمنامه را نیز «جهنم شناور» (Hell Afloat، گذاشته است. به این ترتیب اگر در آینده چشم شما به فیلمی با چنین نامی افتاد بدانید که ماجرای آتشین و مرگبار کشتی اس. اس مورو کسل در آن روایت میشود.
ماجرا از این قرار بود که در سالهای 1930 تا 1934، کشتی اس. اس مورو کسل چیزی حدود 480 مسافر را میان هاوانا و نیویورک منتقل میکرد. در آن زمان محدودیتهای خاصی برای حمل بار و لوازم مسافران وجود نداشت و به همین دلیل نیز شبها مسافرین بر روی عرشه این کشتی مهمانیهای پر سر و صدایی میگرفتند و تا میتوانستند مشروبات الکلی مصرف میکردند. مسافرتهای این کشتی بدون هیچگونه دردسری ادامه پیدا کرد تا اینکه در ماه سپتامبر سال 1934، این کشتی که از کوبا به نیویورک باز میگشت سرنوشت شومی را تجربه کرد.
قضیه به این صورت بود که دقیقاً در تاریخ هفتم سپتامبر، کاپیتان رابرت ویلمات (Robert Wilmott)، پس از صرف شام احساس ناراحتی کرد و به دلیل معدهدرد زودتر از پایان شیفتاش برای استراحت به کابین خودش رفت. ظاهراً این کاپیتان بختبرگشته مشکل جدی داشته و مدتی بعد از رفتن به کابین خودش، بر اثر حمله قلبی جان میدهد. در نتیجه به دنبال مرگ کاپیتان، ویلیام وارمز (william Warms)، یکی از افسرهای ارشد کشتی، سکان آن را در دست میگیرد. ماجرا به همینجا ختم نمیشود و حدود ساعت 3 صبح در تاریخ هشتم سپتامبر، یکی از انبارهای کشتی آتش میگیرد، خدمه با تلاشهای نامنظم و مدیریت نشدهای برای مهار آتش تلاش میکنند و کار به جایی میرسد که آتش از کنترل خارج میشود.
در نتیجه بسیاری از خدمه که امیدی به خاموش کردن آتش نمیبینند، ترجیح میدهند از شعلههای سوزان آتش به موجهای دریا پناه ببرند. مسافرین بیچاره نیز که فرار خدمه را نظارهگر بودند کاری از دستشان بر نمیآید و در هرج و مرجی که بوجود آمده بود در راهروهای پر از دود کشتی سردرگم باقی میمانند. بعضی از این مسافرین برای نجات جان خود به داخل آب میپرند و غرق میشوند. بعضی دیگر از مسافرین نیز که به داخل آب پریده بودند، موفق میشوند خودشان را به قایقهای نجاتی که در ساحل منتظر آنها بود برسانند و نجات پیدا کنند.
صبح روز پس از حادثه، از کشتی چیزی جز دود و آهن باقی نمیماند و از میان 549 سرنشین این کشتی، تعداد 86 مسافر و 49 خدمه جان خود را در این حادثه دلخراش از دست میدهند.
کشتی آر. ام. اس تایتانیک
بزرگان صنعت کشتیرانی زمانی که تایتانیک به آب انداخته شد، این کشتی را غرقناشدنی قلمداد میکردند و تایتانیک در زمان خودش، پیشرفتهترین کشتی مسافرتی دنیا بهحساب میآمد، اما این کشتی حتی توان اولین سفر بین اقیانوسی را نیز نداشت و به قعر دریا فرو رفت. توماس اندروز (Thomas Andrews)، مهندسی که طراحی تایتانیک را انجام داده بود این کشتی را برای برخورد از جلو و کنارهها توسط دیگر کشتیها کاملاً مقاوم طراحی کرد، اما این مهندس کشتیساز هرگز فکرش را هم نمیکرد که تایتانیک با یک کوه یخ برخورد کند.
برخورد تایتانیک با این کوه یه به اندازهای بود که 5 محفظه از 16 محفظه کشتی کاملاً خراشیده و سوراخ شد و تایتانیک که از چیزی حدود 52 هزار تن فولاد آبدیده ساخته شده بود به قعر دریا فرو رفت. جالب اینجاست که گفته میشود اگر تنها 4 محفظه از 16 محفظه تایتانیک سوراخ شده بود، این کشتی میتوانست در برابر نفوذ آب مقاومت کند و شناور بماند. از طرف دیگر از آنجایی که کسی فکرش را نمیکرد که تایتانیک غرق شود، قایقهای نجات این کشتی، به گونهای طراحی شده بود که در صورت خطر، مسافرین را به کشتیهای نزدیک برساند و در نتیجه قایقهای نجات تایتانیک توان حمل مسافر به ساحل را از میان اقیانوس نداشتند.
دیگر کشتیها نیز فاصله زیادی با تایتانیک داشتند و به همین دلیل سرنشینان کشتیشکسته تایتانیک در قایقهای نجاتی که خیلی هم قابل اعتماد نبودند ساعتها بر روی آبهای سرد اقیانوس شناور ماندند. جالب اینجاست که خدمه کشتی تایتانیک نیز پس از حادثه بیدقتی زیادی نشان دادند و بسیاری از قایقهای نجات با ظرفیتی کمتر از چیزی که توان حمل آن را داشتند به دریا افتادند. در نتیجه مسافرین زیادی شانس استفاده از قایقهای نجات را از دست دادند. جالبتر اینکه مهندسین طراح تایتانیک برای تمام مسافرین این کشتی، قایق نجات در نظر نگرفته بودند و تایتانیک زمانی خشکی را ترک گفت که تنها برای یک سوم از سرنشینان، قایق نجات داشت.
تمام این موارد دست به دست هم دادند تا نزدیک به 1500 نفر در حادثه برخورد کشتی تایتانیک با کوه یخ جان خود را از دست بدهند. بسیاری از این افراد در داخل کشتی گرفتار شدند و بسیاری دیگر نیز در آبهای سرد اقیانوس هلاک گردیدند. دلیل غرق شدن تایتانیک هنوز هم در هالهای از ابهام قرار دارد و به دلیل بدنه فولادی و محفظههای محکمی که تایتانیک داشت، واقعاً منطقی بهنظر نمیرسید که این کشتی به این راحتیها غرق شود. در نتیجه اخیراً تئوری جالبی برای غرق شدن تایتانیک مطرح شده که بر اساس این تئوری، قبل از اینکه تایتانیک به آب انداخته شود، قسمتی از بدنه آن در معرض آتشسوزی قرار میگیرد و حرارت زیاد باعث میشود تا دیواره کشتی تایتانیک مقاومت لازم و معقول خود را از دست بدهد و بر اثر برخورد با کوه یخ متلاشی شود.
تا این قسمت برای شما از خبرهای بد و حوادث دلخراش صنعت کشتیرانی گفتیم، در پایان اجازه دهید این مطلب را با خبری خوش برای هواداران کشتی تایتانیک به پایان ببریم چرا که از قرار معلوم یک میلیارد استرالیایی با نام کلایو پالمر (Clive Palmer) که مالک خطوط کشتیرانی «بلو استار لاین» (Clive Palmer’s Blue Star Line company) است، عزم ساخت کشتی تایتانیک را دارد و این کشتی با نام، تایتانیک 2 قرار است نزدیک به 56 هزار تن وزن داشته باشد.
منبع: oyster