خودرو فرسوده تعریف مشخصی دارد، خودرویی که سیستم فنربندی، تعلیق و فرمان، سیستم موتور و انتقال قدرت، سیستم ترمز، تجهیزات الکتریکی، تزئینات داخلی و خارجی، نفوذ آب، بدنه، رنگ و صداهای غیر عادی مناسب را نداشته باشد، یک خودرو فرسوده محسوب میشود. از مشکلاتی را که خودروهای فرسوده برای یک شهر ایجاد میکند میتوان به آلودگی زیست محیطی و روانی اشاره کرد
نمایندگان مجلس در جلسه علنی روز سه شنبه ماده 9 مکرر طرح ساماندهی صنعت خودرو را با 161 رأی موافق، 15 رأی مخالف و یک رأی ممتنع از مجموع 216 نماینده حاضر در مجلس تصویب کردند.
طبق این ماده تردد، حمل بار و مسافر توسط وسایط نقلیه موتوری بعد از رسیدن به سن فرسودگی در کلان شهرها ممنوع است.
- تبصره 1 –دولت موظف است از محل صرفه جویی حاصل از بهبود و مدیریت مصرف سوخت ناشی از اجرای این قانون، ساز و کار و تسهیلات لازم را جهت جایگزینی خودروهای فرسوده حمل و نقل عمومی با خودروهای نو فراهم کند.
- تبصره 2- تولیدکنندگان خودرو و موتورسیکلت در داخل کشور موظفند به ازای تولید هر چهار دستگاه خودرو یا موتورسیکلت گواهی اسقاط خودرو یا موتورسیکلت معادل را از مرکز اسقاط دریافت کنند.
شمارهگذاری خودروها و موتورسیکلت منوط به ارائه گواهی اسقاط توسط خودروسازان و موتورسیکلتسازان معادل 25 درصد تولید ماهانه است. مراکز اسقاط مکلف به ارائه گواهی اسقاط مورد تقاضای تولیدکنندگان خودرو و موتورسیکلت هستند.
واردکنندگان خودرو و موتورسیکلت موظفاند به ازای واردات هر خودرو به تناسب مصرف نوع سوخت علاوه بر پرداخت عوارض گمرکی گواهی اسقاط خودرو معادل را دریافت کنند. تعداد گواهی اسقاط به تناسب مصرف سوخت و قیمت خودرو وارداتی توسط وزارت صمت با همکاری سازمان ملی استاندارد ایران تعیین میشود.
- تبصره 3- آئین نامه اجرایی موضوع این ماده حداکثر ظرف مدت سه ماه پس از ابلاغ این قانون به پیشنهاد مشترک سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان ملی استاندارد ایران و بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران به تصویب هیأت وزیران میرسد.
با این وجود باید گفت که مسئله اسقاط خودروهای فرسوده به ازای تولید خودروهای جدید تاکنون بارها مطرح شده و هربار نیز در نهایت از دستور کار خودروسازان خارج شده است. در خصوص ممنوعیت تردد خودروهای فرسوده نیز به نظر می رسد که در شرایط اقتصادی فعلی، اجرای چنین طرحی به آسیب دیدن اقشار ضعیف جامعه منجر شود و از این رو اجرای آن با ابهاماتی همراه خواهد شد.
از طرف دیگر فاصله قانونی بین خودروهای فرسوده و کلاسیک نیز چندان روشن نیست و ممکن است برخی از خودروهای سالم و کلاسیک نیز صرفا به دلیل سن (بیش از 20 سال) از نظر قانونی در زمره خودروهای فرسوده تلقی شوند. بنابراین به نظر می رسد که از این حیث نیز نیاز به قانونی شفاف برای تعیین و تشخیص خودروهای کلاسیک الزامی باشد.