به گزارش سللمت نیوز به نقل از روزنامه شهروند ،اگر جسم خارجی به صورت سطحی در بدن فرورفته باشد، می‌توان آن را به آرامی خارج کرد و زخم را شست‌وشو و پانسمان کرد؛ اما چنانچه در عمق فرورفته باشد، می‌تواند خطراتی را برای شما ایجاد کند.
بنابراین مناسب‌ترین راه رساندن مصدوم به مرکز درمانی است. همچنین ممکن است هنگام کار با اشیای تیز زخم‌هایی در کف دست ایجاد شود و احتمالا همراه با خونریزی فراوان باشد؛ در این مواقع پس از بررسی احتمال شکستگی، باید اقدامات لازم را جهت بندآوردن خونریزی انجام دهید. بنابراین ضروری است با اقدامات فوری و روش‌های برخورد با زخم‌های ایجادشده در سطح بدن بر اثر عوامل مختلف آشنایی پیدا کنید.
زخم مکنده قفسه سینه
یک ضربه نافذ با ایجاد سوراخ ممکن است باعث ورود هوا به داخل قفسه سینه شود. سپس فشار منفی در این قسمت کاهش پیدا کرده و منجر به روی هم خوابیدن نسبی یا کامل ریه می‌شود. در این حالت سه هدف را باید در نظر بگیرید؛ برقراری تنفس، پوشاندن زخم و انتقال فوری مصدوم توسط اورژانس. شما نیاز به دستکش یکبار مصرف، پوشش پلاستیکی و چسب دارید.
علایم و نشانه‌ها
شنیدن صدای مکش، افزایش تعداد تنفس، تنفس سخت، افزایش تعداد نبض، خون کف‌آلود.
١ – پانسمان زخم
با یک پوشش پلاستیکی بزرگ روی زخم را بپوشانید تا جلوی ورود هوا به داخل قفسه سینه را بگیرد.
پوشش را چسب بزنید و یک گوشه آن را آزاد بگذارید.
اگر تنفس مصدوم سخت است، پوشش را از روی زخم بردارید تا هوای دم از آن ناحیه بیرون بیاید.
٢ – قراردادن در وضعیتی راحت
به مصدوم کمک کنید تا در وضع مناسب و راحت قرار گیرد.
٣- درخواست کمک پزشکی
علایم حیاتی مانند هوشیاری، تنفس و نبض را تا رسیدن نیروهای کمکی پیوسته ارزیابی و ثبت کنید.
مهم
اگر خونریزی خارجی وجود دارد، با فشار مستقیم آن را کنترل کنید.
در زخم مکنده نباید از پانسمان چسبنده استفاده کرد.
پانسمان زخم حاصل از جسم خارجی
جســم فرو رفته یا به زخم چســبیده را بیرون نیاورید. چون ممکن اســت جســم ســر رگ را بســته و جلوی خونریزی را گرفته باشد و شما با خارج کردن آن، سبب آسیب بیشتر شوید.
با استفاده از گاز و دو باند لوله‌ای در اطراف جسم خارجی، ناحیه را محافظت و با باندی دیگر آن را در محل ثابت کنید. در این روش، اعمال فشار کافی برای کنترل خونریزی، بدون وارد کردن فشار مستقیم روی زخم یا جسم انجام می‌شود.
مهمترین اهداف شما، کنترل خونریزی، پیشگیری از عفونت، بی‌حرکت‌سازی جسم فرورفته و انتقال به بیمارستان است. بازهم نیاز به دستکش یکبار مصرف، گاز و باند برای پوشاندن زخم دارید.
١ – کنترل خونریزی
در صورت امکان از دستکش استفاده کنید. به مصدوم کمک کنید دراز بکشد. برای کنترل خونریزی شدید به لبه‌های زخم در اطراف جسم خارجی فشار وارد کنید. در صــورت امــکان، عضو آســیب‌دیده را بــالا ببرید و محافظت کنید.
٢- پوشاندن زخم
بــه منظور کاهش خطر عفونت با یــک تکه گاز به آرامی روی زخم و جسم خارجی را بپوشانید.
٣- پانسمان حجیم در اطراف جسم
برای محافظت از زخم و کنترل خونریزی، با دقت در هر دو طرف جسم خارجی پانسمان حجیم قرار دهید.
با قراردادن پانسمان حجیم با ارتفاع مناسب، می‌توانید بدون واردشدن فشار روی جسم، آن را بانداژ کنید.
مطمئن شــوید که هنگام پانسمان، جســم خارجی را به پایین فشار نمی‌دهید.
٤- بانداژ در بالا و پایین جسم
یــک لبه باند را روی بالایی بخشــی از پانســمان که به شما نزدیک‌تر است، قرار دهید.
آن را دو بار دور عضو مصدوم بپیچید. باند را از زیر عضو گذرانده، ســمت دیگر پانســمان را بپوشانید.
٥- تثبیت پانسمان
بانداژ را به صورت مورب در اطراف محل آســیب و دو طرف محل پدگذاری ادامه دهید تا پانسمان محکم شود. انتهای باند را ثابت کنید. در صورت امکان قســمت آسیب‌دیده را بالا ببرید و تا جایی که ممکن است آن را بی‌حرکت نگه دارید. از مصــدوم بخواهیــد بــه بیمارســتان بــرود یــا او را همراهی کنید.
٦- اگر جسم بیرون نزده است
اطــراف جســم را پانســمان حجیم قرار دهید. ســپس بدون این‌که به سمت پایین روی جسم خارجی فشارآورید به طورمستقیم روی پانسمان را بانداژکنید.
هشدار
اگر جسم بزرگ است یا نزدیک به اعضای حیاتی یا چشم فرو رفته باشد با اورژانس تماس بگیرید.
انواع زخم باز و روش‌های مراقبت از آنها
زخم باز، یک پارگی در سطح پوست است که باعث خونریزی خارجی می‌شود و ممکن است محل ورود باکتری‌ها به بدن و منشأ ایجاد عفونت شود. زخم‌های باز انواع مختلفی دارند که تشخیص نوع آن در ارایه کمک‌های اولیه مناسب بسیار مفید است.
در خراش، لایه فوقانی پوست برداشته می‌شود و خون از دست رفته ناچیز است یا ممکن است هیچ خونریزی به همراه نداشته باشد. خراش یا ساییدگی اغلب دردناک است، زیرا بیشتر پایانه‌های عصبی همراه با لایه فوقانی پوست پاره می‌شود و ممکن است به ذرات خاک نیز آلوده شده باشد. این نوع زخم اگر وسیع باشد یا اجسام خارجی در آن فرو رفته باشد، ممکن است جدی و خطرناک باشد.
شکاف
نیز عبارت است از پارگی پوست با لبه‌های نامنظم. این نوع زخم ناشی از عاملی شکافنده است که بافت‌های پوستی را پاره می‌کند.
بریدگی
زخمی است که معمولا لبه‌های منظم دارد و شبیه بریدگی جراحی یا بریدگی با لبه کاغذ است. شدت خونریزی در این نوع به عمق بریدگی، محل و اندازه زخم بستگی دارد.
سوراخ شدن
معمولا عمیق و باریک است مانند زخم ناشی از میخ یا چاقو در پوست یا اعضای زیر آن. محل ورود عامل ایجاد‌کننده زخم معمولا کوچک است و خطر عفونت بسیار بالاست. در عین حال عامل ایجاد‌کننده زخم (چاقو یا میخ) ممکن است در درون زخم باقی بماند.
پارگی
تکه‌ای از پوست است که یا کاملا جدا می‌شود یا به بدن آویزان می‌شود. این نوع زخم ممکن است خونریزی شدید داشته باشد. اگر تکه پاره شده هنوز در یک نقطه به بدن متصل است و فقط جمع شده است، آن را صاف کنید و در جای خود قرار دهید. پارگی معمولا در گوش، انگشتان و دست‌ها اتفاق می‌افتد.
قطع عضو
باعث بریدن یا پاره شدن و جدا شدن قسمتی از بدن می‌شود، مانند قطع انگشت، شست پا، دست، پا، بازو یا ران پا.
در چنین مواقعی چه باید کرد:
١ – با پوشیدن دستکش معاینه، خود را از بیماری‌های احتمالی حفظ کنید. اگر دستکش ندارید، از چند لایه گاز، پارچه تمیز، پوشش یا کیسه پلاستیکی، یا یک شیء ضد آب استفاده کنید. به علاوه می‌توانید از مصدوم بخواهید که با دست خودش به زخم فشار وارد کند. درنهایت و اگر هیچ راهی نبود، می‌توانید با دست بدون محافظ اقدام کنید.
٢ - با برداشتن یا بریدن لباس زخم را پیدا کنید تا ببینید خون از کجا می‌آید.
٣ - جلوی خونریزی را بگیرید.
احتیاط کنید
مبادا زخم‌های بزرگ و بسیار کثیف و تهدید‌کننده حیات را تمیز کنید. بگذارید این کار را کارکنان بخش اورژانس بیمارستان انجام دهند.
مبادا زخم‌ها را بسایید. سایش زخم باعث آسیب دیدن بافت‌ها می‌شود.
٥ نکته در مورد زخم کف دست
در این نوع از آسیب، وارد کردن فشار برای کنترل خونریزی مشکل است. اگر جسم خارجی در زخم وجود ندارد به روشی که در زیر توضیح می‌دهیم، آن را کنترل کنید. دو هدف مهم در این راه، کنترل خونریزی و انتقال مصدوم به بیمارستان است. همچنین شما به دستکش یکبار مصرف، پانسمان استریل و باند مثلثی نیاز دارید.
١ – فشار دادن زخم
در صورت امکان از دستکش استفاده کنید.
زخم را بررسی کنید تا مطمئن شوید جسم خارجی در آن فرو نرفته باشد.
شما یا مصدوم روی زخم را محکم فشار دهید.
اگرشکستگی ندارد، دست را بالاتر از سطح قلب قرار دهید
٢- پوشاندن زخم
یک گاز استریل روی زخم قراردهید. از مصدوم بخواهید دست خود را بر روی گاز محکم مشت کند.
به منظور ثابت کردن پانسمان، باندی را در اطراف مشت بسته، بپیچید، اما انگشت شست را بیرون بگذارید. روی انگشتان را گره چهارگوش بزنید.
٣- بررسی گردش خون
جریان خون را در انگشت شست دست آسیب‌دیده بررسی کنید.
اگر جریان خون قطع شده است، بانداژ را شل و دوباره جریان خون را بررسی کنید.
٤- آویز دست به گردن
برای ثابت نگهداشتن دست مصدوم، آن را به گردن آویزان کنید.
گردش خون در شست مصدوم را دوباره بررسی کنید.
٥- انتقال مصدوم به بیمارستان
از مصدوم بخواهید به بیمارستان برود یا او را همراهی کنید.
نحوه مراقبت از زخم‌های باز
زخم مصدوم را باید تمیز کرد تا جلوی عفونت گرفته شود. در هنگام تمیز کردن زخم اغلب به علت این‌که لخته را برمی‌دارید، زخم دوباره خونریزی می‌کند. اما در مورد خونریزی‌های شدید تا وقتی مراقبت‌های پزشکی از راه می‌رسد، به بانداژ فشاری
دست نزنید.
برای تمیز کردن یک زخم سطحی
١ - زخم را با آب و صابون بشویید.
٢ - در شست‌وشوی زخم از سرم شست‌وشو یا آب لوله‌کشی یا مخزن آبی که اندازه و فشار کافی دارد، استفاده کنید. برای تمیزکردن زخمی که در خطر عفونت است (مانند زخم ناشی از گازگرفتگی حیوانات، زخم بسیار کثیف و کهنه یا سوراخ)، به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.
٣ - ذرات کوچکی را که با شست‌وشو پاک نمی‌شود با یک پنس استریل بردارید.
٤ - اگر خونریزی دوباره شروع شد، زخم را مستقیم فشار دهید.
٥ - از پمادهای آنتی‌بیوتیک ترکیبی شامل سه آنتی‌بیوتیک وسیع‌الطیف؛ باسیتراسین، نئومایسین، و پولیمیکسین بی استفاده کنید. روی آن را با یک پوشش استریل و غیرچسبناک بپوشانید. برای آنکه پانسمان روی بازو یا پا جابه‌جا نشود، یک بانداژ چسبدار یا نوارچسب دور آن ببندید. در جاهای دیگر بدن از نوار چسب استفاده کنید.
٦ - تعویض پانسمان را هر روز و اگر مرطوب یا کثیف شد، زودتر انجام دهید. اگر زخم خونریزی کرد و پس از پانسمان به آن چسبید تا زمانی که زخم درحال ترمیم است آن را رها کنید. کندن دلمه شل روی زخم هنگام تعویض پانسمان آن، ترمیم را مختل می‌کند و خطر عفونت را افزایش می‌دهد. اگر پانسمان به زخم چسبیده است برای برداشتن آن، آن را در آب گرم بخیسانید تا روی آن نرم شود و کندن آن آسان‌تر شود.
احتیاط
مبادا زخم را با محلول ید قوی (همان بتادین%١٠ ) یا الکل (%٧٠) شست‌وشو دهید. این ترکیبات همان‌قدر که می‌تواند باکتری‌ها را بکشد، سلول‌های بدن را هم از بین می‌برد و دردناک هم هست. به علاوه برخی افراد به ید آلرژی دارند.
مبادا از پراکسید هیدروژن استفاده کنید. این ماده باکتری‌ها را نمی‌کشد و بر جریان خون مویرگی اثر می‌گذارد، و ترمیم زخم را طولانی می‌کند. مبادا برای زخمی که نیاز به بخیه دارد یا سوراخ شده است، از پماد آنتی‌بیوتیک استفاده کنید (پماد جلوی خونگیری بافت را می‌گیرد). پماد آنتی‌بیوتیک فقط برای خراشیدگی و زخم‌های سطحی مناسب است.
