به گزارش ایسنا، نیکنام حسینی‌پور مدیرعامل خانه کتاب در نشست «هم‌اندیشی طرح تابستانه کتاب» که امروز (چهارشنبه، پنجم تیرماه) در سرای اهل قلم خانه کتاب برگزار شد، اظهار کرد: اگر به سال‌های گذشته نگاه بیندازیم بیشتر برنامه‌های معاونت فرهنگی وزارت ارشاد، ناشرمحور بوده و توزیع یارانه‌ها نیز در این مسیر حرکت کرده است، زمانی که آقای صالحی معاون فرهنگی بودند، تصمیم گرفتند همه حلقه‌های حوزه کتاب را در نظر بگیریم. معمولاً توجه چندانی به کتاب‌فروشان نشده بود و در این سال‌ها سعی شده تا یارانه‌های کتاب به سمت کتاب‌فروش‌ها نیز سوق پیدا کند.
او افزود: به اذعان همه، طرح‌های فصلی یکی از بهترین طرح‌ها در حوزه توزیع یارانه است زیرا هم مصرف‌کننده‌ها با اختیار خود کتاب را می‌خرند و هم از حلقه آخر کتاب یعنی کتاب‌فروشی‌ها حمایت می‌شود.
حسینی‌پور با اشاره به آمارهای تفکیکی بر اساس فروش طرح‌های فصلی گفت: بر اساس آمارهایی که ما داریم ذائقه مخاطبان در بخش‌های مختلف جغرافیایی تقریباً مشخص شده است و ناشران بر اساس این آمارها می‌توانند سیاست‌گذاری کنند، اما تا کنون هیچ یک از ناشران به ما مراجعه نکرده‌اند و از این آمار استفاده نمی‌کنند که این جای تعجب دارد. بارها گفته‌ایم دوران حبس آمارها گذشته است و ما این آمادگی را داریم که آمارهای‌مان را در اختیار کسانی که برای‌شان کارکرد دارد قرار دهیم.
مدیرعامل خانه کتاب در ادامه بیان کرد: در طرح‌های فصلی نیز انحراف‌های حداقلی وجود دارد اما ما نظارت بر کتاب‌فروشی‌ها را برعهده خودشان گذاشته‌ایم زیرا به آن‌ها اعتماد داریم و خودشان باید بر خودشان نظارت کنند تا دچار انحراف نشوند.
حسینی‌پور افزود: اگر در دوره‌ای طرح‌های تابستانه برگزار نشود کسی ما را بازخواست نمی‌کند که چرا برگزار نکردید اما ما از اتحادیه ناشران تقاضا داریم که از ما و مسئولان مطالبه داشته باشند که یارانه‌ها را به سمت درست سوق بدهیم تا انحراف کمتری پیش بیاید.
او با اشاره به رویکرد خانه کتاب برای حمایت از تألیف در طرح تابستانه کتاب گفت: در بررسی‌های ما و در آمارها تفاوت چندانی میان ترجمه و تالیف وجود نداشته است، اما ما همچنان این رویکرد خود را ادامه خواهیم داد و تخفیف‌ها در بخش تألیف پنج درصد بیشتر از ترجمه خواهد بود.
مدیرعامل خانه کتاب خاطرنشان کرد: طرح تابستانه کتاب به مدت 10 روز در استان‌ها و هشت روز در تهران برپا خواهد شد. با توجه به این که شعار ما حمایت از کتابفروشیهای کوچک و محلی بود مدت زمان را در تهران محدود کردیم.
او در ادامه تصریح کرد: مطالبه کتاب‌فروشان از ما این است که بازپرداخت‌های کتاب‌فروشان در حداقل زمان انجام شود. ما در کشوری زندگی می‌کنیم که تخصیص اعتبارها در کوتاه‌مدت انجام نمی‌شود. بعد از گذشت سه ماه از سال هنوز یارانه‌های نشر تخصیص داده نشده است، ناشران نیز متکی به یارانه‌ها عمل می‌کنند و ناشران باید این را از سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی مطالبه کنند تا یارانه‌های آن‌ها تخصیص داده شود.
حسینی‌پور سپس بیان کرد: با توجه به محدودیت منابع ما کتاب‌فروشی‌هایی که فروش بیشتری دارند و طرح‌شان تمام شده به صورت مشارکتی با آن‌ها همکاری خواهیم داشت. معمولاً کتاب‌فروشی‌ها با اتمام یارانه‌های‌شان نمی‌توانستند به مشتریان خود بگویند طرح‌شان تمام شده و مجبور بودند از جیب خودشان تخفیف بدهند. کتابفروشیهای که بالای 10 میلیون فروش دارند از 60 درصد مشارکتی می‌شوند. هچنین کتاب‌فروشی‌هایی که بین پنج تا 10 میلیون فروش دارند از 40 درصد و کتاب‌فروشی‌هایی که زیر پنج میلیون فروش دارند از 10 درصد وارد فاز مشارکت می‌شوند. کتاب‌فروشی‌ها باید منابع خود را مدیریت کنند تا بتوانند تا پایان طرح حضور داشته باشند.
او همچنین تصریح کرد: با نهادهای دیگری هم مکاتبه کردیم تا در این طرح با ما مشارکت داشته باشند که تاکنون هیچ کدام از آن‌ها به ما جوابی نداده‌اند.
مدیرعامل خانه کتاب درباره زمان برگزاری طرح تابستانه کتاب گفت: تابستانه کتاب از 25 تیرماه تا سوم مردادماه در سطح استان‌ها و از 27 تیرماه تا سوم مرداد در شهر تهران برگزار خواهد شد.
در ادامه نشست، ناشران و کتاب‌فروشان انتقادها و پیشنهادهای خود را درباره طرح تابستانه کتاب بیان کردند.
افزایش سقف خرید با کد ملی با توجه به افزایش خرید کتاب‌ها از خواسته‌های کتاب‌فروشان بود که نیکنام حسینی‌پور در این زمینه اظهار کرد: ما سقف خرید را تا 20 درصد افزایش می‌دهیم و از این بیشتر برای ما امکان‌پذیر نیست زیرا با توجه به محدودیتی که داریم اگر سقف خرید را افزایش دهیم مخاطبان ما محدودتر می‌شوند.
بحث حمایت از تألیف نسبت به ترجمه نیز از بحث‌های مطرح‌شده در این نشست بود. بسیاری از کتاب‌فروشان با توجه به این‌که تفاوتی میان کتاب‌های ترجمه و تألیفی حتی با وجود حمایت از کتاب‌های تألیفی وجود ندارد و این‌که تخفیف متفاوت باعث سردرگمی مشتریان می‌شود با این موضوع مخالف بودند.
اربابی - نماینده انجمن صنفی مترجمان - در این زمینه تصریح کرد: حمایت نکردن از ترجمه به تولید ادبیات کمک نمی‌کند، همان‌طور که حمایت از سروش در مقابل تلگرام تغییری به وجود نیاورد.
اما زرنگار - رئیس انجمن صنفی داستان‌نویسان استان تهران - با حمایت از کتاب‌های تألیفی گفت: تیراژ کتاب‌های داستانی بین 300 تا 500 نسخه است که معلوم نیست چقدار از این تعداد واقعی باشد. این طرح تاکنون به تألیف کمک نکرده است اما باید در نظر داشته باشیم وضعیت ادبیات داستانی ما روز به روز بدتر می‌شود.
در این جلسه آصفی - رئیس انجمن فرهنگی ناشران آموزشی - با گله از حمایت نکردن طرح‌های فصلی از ناشران آموزشی گفت: بحران کاغذ ما را هم درگیر خود کرده است و ناشران آموزشی نیز مانند ناشران دیگر هستند.
سپس علی کاشفی خوانساری - نویسنده ادبیات کودک و نوجووان و نماینده انجمن نویسندگان کودک و نوجوان - با حمایت از طرح‌های فصلی کتاب و این‌که از کتاب‌های کمک‌آموزشی در این طرح‌ها حمایت نمی‌شود گفت: مهمترین انتقاد ما در این بحث این است که تخفیف کتاب‌های کودک در طرح‌های فصلی از بین رفته است. باید توجه داشته باشیم که نهادینه کردن فرهنگ مطالعه از سنین کودکی شکل می‌گیرد و ما درخواست داریم که تا حد امکان این زمینه از تخفیف برخوردار شود.
این نویسنده ادبیات کودک و نوجوان اظهار کرد: انجمن نویسندگان کودک و نوجوان اعلام آمادگی می‌کند تا همراه طرح‌های فصلی باشد و در ایام برگزاری این طرح‌ها نویسندگان در کتاب‌فروشی‌ها حضور داشته باشند و با مخاطبان خود گفت‌وگو کنند. این موضوع در کوتاه‌مدت به افزایش فروش کتاب و در درازمدت بر نوشته نویسنده‌ها تأثیر خواهد گذاشت.
علیرضا بهرامی - ناشر و فعال رسانه‌ای - نیز با بیان این‌که نمی‌تواند مخالف صددرصد طرح یارانه‌های فصلی کتاب باشد، گفت: به همان میزان هم نمی‌توانم موافق این یارانه‌ها باشم. چند نکته و چند پرسش در این طرح برای من وجود دارد؛ اولین سوال این است که در این دنیای نسبی‌گرا آیا می‌توانیم نگاه مطلق نسبت به طرح‌هایی مانند طرح‌های فصلی کتاب یا نمایشگاه کتاب داشته باشیم و آیا شیوه درستی است که ارزیابی ما متکی بر منافع یک گروه یا قشر یا یک بخش از فعالان کتاب باشد؟
او همچنین کاهش هیجان ناشی از طرح‌های فصلی کتاب را یکی از رویکردهای موفق در دوره جدید مدیریت این طرح‌ها عنوان کرد.
بهرامی سپس با اشاره به پرفروش شدن برخی از کتاب‌ها در رشته‌های حقوق و عمران در دوره‌های مختلف خاطرنشان کرد: ما پوسته‌ای از این ماجرا را می‌بینیم که به نظر درست می‌رسد اما با وجود مثال‌های نقضی که وجود دارند گروهی معتقدند این طرح‌ها کمر به قتل تولید محتوای اندیشه‌گرا بسته‌اند که این گروه بی‌راه هم نمی‌گویند. من به عنوان مؤلف و ناشر می‌گویم این طرح‌های فصلی هیچ تأثیری در سرنوشت فروش 98 درصد از کتاب‌ها ندارند؛ فقط باعث می‌شوند دو درصد از کتاب‌های پرفروش پرفروش‌تر شوند.
همچنین تعدادی از کتابفروشیهای حاضر در این نشست با تخفیف کتاب مخالف داشتند و معتقدند بودند این‌گونه مخاطبان عادت می‌کنند تا همیشه کتاب را با تخفیف تهیه کنند که این موضوع درستی نیست.
کاهش زمان بازپرداخت کتاب‌فروشی‌ها از خواسته‌های اکثر حاضران بود. همچنین مشکلات نرم‌افزاری طرح‌های فصلی کتاب در ساعت‌های شبانه‌روز و ضعف اطلاع‌رسانی از دیگر مسائل مطرح‌شده بود.
در بخش پایانی نشست، نیکنام حسینی‌پور آماری از دوره‌های مختلف طرح‌های فصلی کتاب به این شرح ارائه کرد: از 10 دوره‌ای که این طرح‌ها برگزار شده حدود 800 کتاب‌فروشی مشارکت داشتند. کسانی که از این طرح‌ها استفاده کردند 1600 نفر بودند. تعداد 4 میلیون و 184 هزار و 927 کتاب فروش رفته و حدود 87 میلیارد تومان گردش مالی وجود داشته که از این میزان فقط 16 میلیارد یارانه داده‌ایم.
او درباره پرفروش‌های طرح‌های فصلی کتاب نیز گفت: اعلام پرفروش‌ها فضای هیجانی ایجاد می‌کرد که باعث فروش و تبلیغات کاذب برای بخشی از کتاب‌ها می‌شد. همچنین این موضوع مسئله قاچاق کتاب را هم پیش می‌آورد.
مدیرعامل خانه کتاب در زمینه اطلاع‌رسانی نیز اظهار کرد: با وزارت ارشاد و سازمان فرهنگی هنری شهرداری صحبت کردیم تا در زمینه اطلاع‌رسانی همکاری داشته باشند. همچنین از صدا و سیما و خبرگزاری‌ها می‌خواهیم تا در اطلاع‌رسانی ما را همراهی کنند.
او درباره بازپرداخت‌ها نیز گفت: زمان بازپرداخت‌ها حداکثر شش ماه تعیین شده است اما معمولاً حداقل تا چهار ماه این پرداخت‌ها انجام می‌شود.