اما کاری که من و همتای آمریکاییام بهعنوان دیپلمات باید انجام بدهیم این است که تلاش کنیم تا از جنگ دوری کنیم، این وظیفه ماست.» ظریف در ادامه درباره اینکه آیا وقوع یک جنگ را احساس میکند یا وقوع یک عقبنشینی گفت: «نمیخواهم آن را عقبنشینی بنامم. آن را احتیاط میدانم و امیدوارم که احتیاط غالب شود. اتهامات موجب [رسیدن به] راهحل در منطقه ما نخواهند شد.»
وی در پاسخ به این گفته امانپور که گفت«اما امارات متحده عربی درحال عقبنشینی است»، گفت: «امارات طفره میرود، اما در مسیر درستی حرکت میکند. ما امیدواریم که سعودیها نیز این را متوجه شوند. هیچکسی خواهان وضعیتی تحقیرآمیز برای کسی دیگر نیست، چرا که قابل تحمل نمیباشد. ما خواهان وضعیتی هستیم که همه احساس پیروزی داشته باشند.»
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در پاسخ به این سوال که آیا بازهم مانند گذشته و برخلاف «شواهد موجود» خواهد گفت که ایران در حادثه نفتکشها در ماه ژوئن و جولای و حمله به تاسیسات نفتی عربستان نقش نداشته است، گفت: «هیچ شواهدی وجود ندارد و ایجاد آن یک معجزه خواهد بود؛ چراکه این اتفاق نیفتاده است. اگر ما پشتپرده این اتفاق بودیم، برای عربستان سعودی یک فاجعه میشد و چیزی نبود که بتوانند آن را بازسازی کنند. دلیل اینکه من در این رابطه به یمن میپردازم این است که یمن[مسوول آن است]. این جنگ یمنیهاست.» وزیر امورخارجه ایران در ادامه تاکید کرد: «ما جنگی را آغاز نخواهیم کرد و من به شما اطمینان میدهم که نیروهای نظامی ما جنگی را آغاز نخواهند کرد. اما ما به وضوح گفتهایم که اگر به ما حمله شود، ما از خودمان دفاع خواهیم کرد و این جنگ، جنگی محدود نخواهد بود.» وی در توضیح این اظهارات خبرنگار سیانان که شاید این دولت ایران نباشد، اما سپاه پاسداران و برخی از «تندروها» در ایران هستند که از اقداماتی علیه آمریکا، سعودیها، تاسیسات و کشتیهای دیگر رضایت دارند، گفت: «این وظیفه آنها است. اگر کشور مورد حمله قرار بگیرد، آنها باید از کشور دفاع کنند. تهدید از جانب آمریکاست و ما باید به آن پاسخ بدهیم.»
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در بخش دیگری از این گفتوگو در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به برکنار شدن جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق آمریکا، فرصت جدید برای دیپلماسی وجود دارد یا نه، گفت: «من همیشه بهعنوان یک دیپلمات باید باور داشته باشم که فرصت تازهای برای دیپلماسی وجود دارد.»
وی درباره تحریم شدنش از سوی آمریکا گفت: «این اهمیتی ندارد. آنچه اهمیت دارد این است که ارعاب مردم ایران از طریق تحریمهایی که دارو و غذای آنها را هدف قرار داده است، متوقف شود. بنابراین اگر آمریکا درباره پیشنهادهایش برای دیپلماسی جدی بود، اقدام دو روز پیش[روز شنبه] را یعنی تحریم بانک مرکزی ما را انجام نمیداد. همانطور که میدانید، بانک مرکزی ما بیش از یک سال است که تحت تحریم است.»
ظریف در تشریح اینکه آمریکا یا جنگ یا تحریم را پیش میگیرد، گفت: «تحریم، جنگ است؛ چراکه در یک جنگ معمولا اهداف نظامی در نظر گرفته میشوند. در تحریمها، این غیرنظامیان هستند که هدف قرار میگیرند. بنابراین، [تحریم] جنگ و فراتر از جنگ است. اما بگذارید به گفته آمریکاییها اشاره کنم که میگویند خواهان مذاکرهاند. تحریم دوباره بانک مرکزی ما، خارج کردن آن از فهرست را تقریبا برای آمریکا غیرممکن ساخته است. این به این معناست که نهتنها رئیسجمهور فعلی آمریکا بلکه رئیسجمهور بعدی آن نیز در یک سناریوی خصومت دائمی با ایران محدود شدهاند. بنابراین چه چیزی برای مذاکره باقی میماند اگر این رئیسجمهور نمیتواند اقدام روز شنبه را لغو کند.»
وی همچنین در پاسخ به اینکه آیا رئیسجمهور آمریکا برنامهای دارد که درهای مذاکره را ببندد، گفت: «من فکر میکنم تنها دلیلی که آنها بانک مرکزی ما را دوباره تحریم میکنند این است که خارج کردن آن از فهرست برای این رئیسجمهور یا رئیسجمهور بعدی غیرممکن یا سخت شود. اکنون موانع برطرف شدهاند و من فکر میکنم کسانی که این را به رئیسجمهور ترامپ پیشنهاد کردند، میخواستند درهای مذاکره را نه تنها در دوره ریاست جمهوری او بلکه پس از آن نیز ببندند.» رئیس دستگاه دیپلماسی ایران درباره این موضوع مطرح شده از سوی امانپور مبنی برای اینکه در ایران نیز همانند آمریکا افرادی تندرو وجود دارند که میخواهند درهای دیپلماسی بسته شود، گفت: «ممکن است افرادی وجود داشته باشند؛ اما رهبری ایران محتاطتر از این است که در دام آنها بیفتد.»
ظریف در پاسخ به اینکه آیا برایش تعجبآور نیست که چنان زیرساخت نفتی بزرگی در عربستان بدون دفاع هوایی بوده باشد، گفت: «من تعجب نمیکنم چون باور ندارم که توان نظامی به تنهایی بتواند مانع فاجعه شود. این همان چیزی است که سعی داشتهایم به سعودیها بگوییم، بگوییم که با خریدن تسلیحات بیشتر و بیشتر نمیتوان امنیت را خرید. مسیر راحتتری خواهد بود اگر شروع به مذاکره با همسایگانشان کنند و بمباران یمنیها را متوقف کنند. ما بر این عقیدهایم که باید برای صلح و ایجاد اعتماد، تنشزدایی، تبادلات و حتی بر سر معاهده عدم تجاوز با یکدیگر مذاکره کنیم.»
وزیر امورخارجه کشورمان همچنین در توضیح اینکه آیا درحال ارائه پیشنهاد صلح است، گفت: «نشان صلح همیشه روی میز بوده است؛ اما ما دوباره در حال نشان دادنش هستیم.»
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران درباره اینکه آیا ایران پیشنهاد کرده است که حاضر به امضای پروتکل الحاقی توافق هستهای است، توضیح داد: «بله ما این پیشنهاد را دادیم و این پیشنهاد هنوز روی میز است؛ به شرط اینکه آمریکا کاری را که لازم بود در قطعنامه 2231 انجام بدهد، حال انجام بدهد که لغو تحریمهای ایران از طریق کنگره آمریکا است. اگر رئیسجمهور ترامپ درباره دائمی در برابر دائمی جدی است، ما در ازای چیزی که [ترامپ] گفته است، یعنی رفتنش به کنگره و لغو تحریمهای ایران، برای برنامه هستهای صلحآمیز دائمی در ایران و نظارت دائمی بر تاسیسات هستهای ایران از طریق سازوکار آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای سرزدهترین بازرسیهای موجود آمادهایم.»
وی سپس در پاسخ به اینکه آیا رئیسجمهور ایران تمایلی برای دیدار با دونالد ترامپ در وضعیت تنشهای شدتیافته دارد، گفت: «اگر رئیسجمهور ترامپ آماده باشد کاری را که لازم است انجام بدهد.»
امانپور در این باره گفت: «این یک پیشرفت است. جای امیدواری است که زندگی او بیهوده نبوده است.»