بهگزارش ایسنا، پیشبینی مازاد عرضه در بازار نفت در شش ماهه اول سال 2020 بر اساس آخرین گزارش آژانس بین المللی انرژی، دبیرخانه اوپک و اداره اطلاعات انرژی آمریکا، تقاضا برای نفت خام اوپک در سال 2020 در مقایسه با سال 2019 را با 1.11، 0.95 و 0.53 میلیون بشکه در روز کاهش نسبت به سال 2019 به 29.59، 28.95 و 29.16 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
همانطور که مشخص است برآورد دبیرخانه اوپک از تقاضا برای نفت خام اعضای خود در مقایسه با عدد اعلام شده از سوی آژانس بین المللی انرژی و اداره اطلاعات انرژی آمریکا به طور معنی داری بیشتر است. لازم به ذکر است که مطابق برآورد دبیرخانه اوپک، تقاضای نفت خام اوپک در سه ماهه سوم و چهارم سال 2019 به ترتیب 31.73 و 30.79 میلیون بشکه در روز در نظر گرفته شده است.
در این رابطه در صورتیکه فرض شود تولید نفت خام اوپک در سه ماهه سوم و چهارم سال جاری معادل 29.924 میلیون بشکه در روز (در صورت پایبندی کامل اعضای مشارکت کننده در بیانیه همکاری و تولید ماه نوامبر 2019برای ایران، ونزوئلا و ولیبی) باشد، بازار نفت خام طی مدت زمان مذکور به ترتیب باکسری 1.806 میلیون بشکه در روز و 866 هزار بشکه در روز مواجه خواهد شد که به معنی کاهش سطح ذخیره سازی خواهد بود.
طبق اعلام مدیریت کل امور اوپک و روابط با مجامع انرژی، علاوه بر این دبیرخانه اوپک انتظار دارد که تقاضا برای نفت اوپک در سال آینده با 1.11 میلیون بشکه در روز کاهش در مقایسه با سال جاری به 29.5 میلیون بشکه در روز برسد. این بدان معنی است که تقاضای نفت اوپک طی سال های 2018 تا 2020 به میزان دو میلیون بشکه در روز کاهش خواهد یافت و از سوی دیگر عرضه نفت خام غیر اوپک طی مدت زمان مذکور 3.99 میلیون بشکه در روز افزایش یافته که به معنی جایگزینی کشورهای غیر اوپکی در بازار نفت خام است. به نظر می رسد اوپک در سال های جاری و آتی کماکان بر سر دو راهی حفظ سهم بازار یا افزایش قیمت قرار گرفته است.
این در حالی است که در آخرین اجلاس وزراتی اوپک و غیر اوپک در 5 دسامبر 2019 کشورهای عضو اوپک و مشارکتکنندگان غیر اوپکی در بیانیه همکاری تصمیم گرفتند که تولید خود را نسبت به توافق قبلی 503 هزار بشکه در روز کاهش دهند. این بدان معنی است که تولید کشورهای اوپک مشارکت کننده در سال آتی در صورتی که پایبندی 100 درصدی داشته باشند معادل 25.661 میلیون بشکه در روز خواهد بود و تولید کشورهای غیراوپکی مشارکت کننده در بیانیه همکاری در صورت رعایت کامل تعهد کاهش معادل 17.836 میلیون بشکه در روز خواهد بود.
لذا در صورتیکه فرض شود در شش ماهه اول سال 2020 تولید اوپک با فرض رعایت کامل تعهد کاهش و تولید ایران، لیبی و ونزوئلا در سطح تولید ماه نوامبر 2019 صورت گیرد، در این صورت تولید اوپک معادل 29.552 میلیون بشکه در روز خواهد بود و با توجه به اینکه تقاضای نفت خام اوپک در آخرین گزارش این دبیرخانه در سه ماهه اول و دوم سال 2020 به ترتیب 29.13 و 28.88 میلیون بشکه در روز اعلام شده، بازار نفت در این مدت به ترتیب با مازاد 422 و 672 هزار بشکه در روز مواجه خواهد شد.
علاوه بر این، آژانس بینالمللی انرژی نیز اعلام کرده که تقاضا برای نفت خام اوپک در سه ماهه اول و دوم سال 2020 به ترتیب 28.5 و 28.3 میلیون بشکه در روز است و در این صورت با در نظر گرفتن تولید اوپک با توجه به فروض مطرح شده در سطح 29.552 میلیون بشکه در روز، بازار نفت در سه ماهه اول و دوم سال 2020 به ترتیب با مازاد 1.1 و 1.3 میلیون بشکه در روز مواجه خواهد بود. از سوی دیگر برخی کارشناسان معتقدند که در این پیش بینیها اثر افزایش تقاضا ناشی از مقررات سازمان بینالمللی دریانوردی کم در نظر گرفته شده و رشد تقاضای نفت به واسطه این قانون به خصوص در 6 ماهه اول سال 2020 حتی تا 800 هـزار بشکه در روز نیز می تواند افزایش یابد که در این صورت معادلات مطرح شده فوق تغییر خواهد کرد.
بازار نفت متعادل میشود
برآوردهای کارشناسی نشان میدهد که سال آینده غیر اوپکیها حدود دو میلیون 300 هزار بشکه افزایش تولید خواهند داشت و این درحالی است که تقاضای جهانی حدود یک میلیون و 200 هزار بشکه خواهد بود؛ بنابراین تقاضا میتواند نصف این میزان را جذب کند و مابقی به صورت مازاد در بازار باقی میماند که این مساله به قیمتها فشار خواهد آورد و قیمتها را به شدت تضعیف میکند.
در اینباره خطیبی - کارشناس ارشد حوزه انرژی - با تاکید به این مساله که لازم بود اوپک در این حوزه به عنوان مدیریت بازار تصمیم گیری کند، به ایسنا گفت: تصمیمی که اوپک گرفت این بود که حدود 500 هزار بشکه به کاهش قبلی اضافه کند که مجموع کاهشها به یک میلیون 700 هزار بشکه رسید که از این مقدار یک میلیون 170 هزار بشکه مربوط به اوپک و 530 هزار بشکه مربوط به غیر اوپک است که مجموعا یک میلیون 700 هزار بشکه را رقم میزند. اما به اعتقاد من این میزان کافی نبود.
وی افزود: این تصمیم نگرانی برای تضعیف قیمتها را بهوجود آورد اما اظهارنظری که عربستانیها کردند مبنی بر این که علاوه بر اجرای تعهدی که در اوپک گرفتند، 400 هزار بشکه دیگر نیز کاهش تولید داشته باشند؛ البته به شرط آنکه همه اعضا تعهد کاهش تولید را رعایت کنند، میتواند نقش زیادی در تعادل بازار داشته باشد.
این کارشناس با بیان اینکه اگر تعهد عربستان عملی شود، بازار متعادل و اثر مازاد عرضه ها خنثی میشود، گفت: در صورت تحقق این مساله کسی نگران کاهش قیمتها نیست و قیمتها حدود 60 دلار باقی خواهد ماند.