"خودروهای من، روح دارند"؛ این یکی از نابترین گفتههای انزو فراری است؛ کسی که از دوران کودکی وجودش مملو از عشق به خودرو و مسابقه بود و تمام عمر 90 سالهاش را وقف همین علاقه درونی کرد.
فراری از دوران کودکی شخصیتی رویاپرداز، بلند پرواز و ایدهآل گرا داشت، آینده خود را چیزی به جز تبدیل شدن به یک راننده حرفهای مسابقه و سازنده سریعترین خودروهای دنیا نمیدید و همواره آرزو میکرد روزی فرا برسد که هرکسی در هرجای دنیا رویای داشتن یک "فِراری" را داشته باشد! آرزویی که امروزه آروزی بسیاری از خودرو دوستان در اقصی نقاط دنیاست!
در ادامه نگاهی مختصر و مفید به مهمترین قسمتهای زندگی این مرد افسانهای میاندازیم.
از فوریه برفی تا آشیانه فِراری
اِنزو آنسِلمو فِراری (Enzo Anselmo Ferrari) هجدهم فوریه 1898 میلادی در حومه مودنا (Modena) ایتالیا به دنیا آمد و به دلیل برف و کولاکِ آن روزها، تا دو روز پس از تولدش شناسنامهای نداشت. پدرش آلفردو (Alfredo) مالک یک کارگاه کوچک آهن و مادرش آدلجیزا (Adalgisa) یک زن خانهدار کلاسیک ایتالیایی بود.
نخستین تجربه خودرویی ملموس انزو زمانی بود که در سن ده سالگی همراه پدر و برادر بزرگترش آلفردو جونیور یا همان دینو (Dino) به تماشای یک مسابقه اتومبیلرانی در منطقه ویا امیلیا (Via Emilia) شهر بولونا (Bologna) رفت. این مسابقه که با پیروزی فلیچه نازارو (Felice Nazzaro) به پایان رسید دقیقاً جرقهای بود که در شمع ذهن نوپای اسطوره آینده جهان خودرو زده شد و روحش را برای همیشه بیمار عشق کرد.
انزو در 1916 پس از مرگ تقریباً همزمان پدر و برادرش فکر تحصیل را رها کرده و بهعنوان معلم در یک مدرسه تراشکاری در نزدیکی مودنا و پس از آن در چند شغل ساده دیگر مشغول به کار شد.
حدود یک سال بعد با آغاز جنگ جهانی سر از توپخانه ارتش درآورد و پس از ابتلا به تورم شدید ریه همراه دیگر بیماران قطع امید شده در آسایشگاهی رهایش کردند تا زمان مرگش فرا برسد.
وی بعد از چند ماه بهطور معجزهآسایی سلامتی خود را باز مییابد و بعد از تلاش ناموفق برای یافتن شغلی در کمپانی فیات، اواخر 1918 بهعنوان راننده آزمایش به یک شرکت کوچک سازنده تورپِدو روی شاسی وانتبارهای سبک در شهر تورین (Turin) میپیوندد، اما در فاصله کمی در 1919 با مهاجرت به میلان نخست در سمت راننده آزمایش و بعدها بهعنوان راننده مسابقه در کمپانی C.M.N (Costruzioni Meccaniche Nazionali) استخدام میشود.
همینجاست که نخستین رقابت رسمی انزو در مسابقه تپه نوردی Parma Poggio di Berceto و پشت فرمان CMN 15/20 با قلب 4 سیلندر خطی 2.3 لیتری و نهایتاً مقام چهارمی رقم میخورد.
سال 1920 فِراری 22 ساله پس از حضور در چندین مسابقه، با یک دستگاه آلفارومئو تیپو 40/60 مجهز به پیشرانه 4 سیلندر 6 لیتری رتبه دوم مسابقه Targa Florio را بدست آورد و 19 سال آینده را بهعنوان راننده آزمایش، راننده مسابقه، مشاور فروش و نهایتاً مدیر بخش خودروهای مسابقهای آلفارومئو به فعالیت جدی در عرصه اتومبیلرانی گذراند.
از اتفاقات مهم این سالها میتوان پیشنهاد مادر یکی از خلبانان مشهور ارتش در جنگ جهانی بنام فرانچسکو باراکا (Francesco Baracca) به انزو برای استفاده از نشان اسب سلطنتی هواپیمای فرزندش روی خودروهای مسابقهای خود در 1923، تأسیس روزنامه ورزشی مشهور Corriere dello Sport در بولونا در 1924 و اولین و دومین پیروزی در مسابقات Circuito di Milano با آلفارومئو 6C-1500 SS در 1927 و 1928 را نام برد.
اما مهمتر از همه اینکه فِراری در این میان سال 1929 میلادی گروه آشیانه فِراری (Scuderia Ferrari) را در مودنای ایتالیا با هدف ایجاد امکان حضور مالکان خودروها و موتورسیکلتها در مسابقات تأسیس میکند که بعدها پس از ارتقای درجه به یک تیم رسمی با همین نام، از 1933 به بعد عملاً تبدیل به شاخه مسابقهای رسمی آلفارومئو میشود.
از مودنا به مارانللو
انزو پس از کسب مقام دوم در Circuito Tre Province در 9 آگوست 1931 با آلفارومئو 8C-2300 MM به دلیل فشار کاری و نزدیکی تولد پسر اولش آلفردو (که عموماً با نام دینو شناخته میشود) رانندگی را کنار گذاشته و پس از موفقیتهای مدیریتی بزرگ در مسابقات بینالمللی، 6 سپتامبر 1939 با شرط عدم هرگونه استفاده از نام "فِراری" در عرصه رقابت، آلفارومئو را ترک و دقیقاً 7 روز بعد کمپانی Auto Avio Costruzioni را در محل آشیانه فِراری سابق در مودنا تأسیس کرد.
این مجموعه در 1943 (بهبوحه جنگ جهانی دوم) با انتقال از مودنا به شهری کوچکتر بنام مارانللو (Maranello) فعالیتش را در زمینه ابزارآلات صنعتی و نظامی و البته ساخت مدلهای پروتوتایپ ادامه میدهد تا اینکه پس از دو بار تخریب و بازسازی کامل، از شر جنگ خلاص شده و انزو بزرگ به فکر ساختن نخستین خودرو با برند "فِراری" میافتد.
در 1947 میلادی Auto Avio Costruzioni رسماً به Ferrari تغییر نام داده و اولین محصول رسمی آن با نام 125 S و قلب 12 سیلندر به دنیا آمد.
20 سال بعدی با تولید انواع خودروهای مسابقهای و خیابانی، شرکت در رقابتهای موتوراسپرت و افتخارات شخصی مختلف برای انزو سپری شد و در 1969 دقیقاً نصف سهام برند فِراری به دلیل توسعه فوقالعاده و کمبود منابع مالی تحت مالکیت گروه فیات درآمد.
دو سال بعد هم ساخت پیست اختصاصی فیورانو (Fiorano) کلید خورد و در 1972 رسماً بهعنوان محل بررسی همهجانبه فرزندان اسطبل مارانللو آغاز بکار کرد.
انزو فراری که دیگر یک افسانه زنده بود، پس از طراحی و نظارت کامل بر ساخت برخی از ماندگارترین اسپرتهای تاریخ در دهههای 70 و 80 میلادی و نهایتاً مدل افسانهای F40 در 1987، سرانجام عصر روز 14 آگوست 1988 میلادی در مودنا چشم از جهانی که بدون خودرو و مسابقه برایش مفهومی نداشت فرو بست.