میلیاردر شدن با کشف تکنولوژی واکسن کرونا

چشم‌انداز علمی شاهین، آنچنان که او امید داشت، مورد اقبال سرمایه‌گذاران قرار نگرفت. شرکت بیان‌تک (BioNTech) پیش‌بینی کرده بود 264 میلیون دلار از سهامش را در عرضه اولیه بفروشد، اما در نهایت، فقط 150 میلیون دلار تامین شد و تعداد سهام کمتر با قیمتی پایین‌تر از آنچه پیشنهاد شده بود، فروش رفت. البته این عرضه اولیه، همچنان ارزش بازار خوب 4/ 3 میلیارد دلاری را برای بیان‌تک باقی گذشت.

اما شروع پاندمی کرونا، دیدگاه سرمایه‌گذاران را نسبت به تکنولوژی پیشرفته بیان‌تک تغییر داد؛ به‌ویژه پلت‌فرم RNA این شرکت که هدفش تبدیل سلول‌های بدن انسان به کارخانه‌های دارو است. درحال‌حاضر، بیان‌تک تست‌های واکسن کووید-19 را روی داوطلبان انجام داده و یک قرارداد همکاری با غول داروسازی آمریکایی Pfizer برای توسعه این واکسن بسته است و بهترین سناریوی آنها این است که تا آخر پاییز امسال، این واکسن را برای گروه‌های آسیب‌پذیر دسترس‌پذیر کند.

سوداگران بورس، به سمت خرید سهام بیان‌تک خیز برداشتند، به‌طوری که ارزش آن از زمان عرضه اولیه سه برابر شده و حالا ارزش 5/ 11 میلیارد دلاری را برای این شرکت رقم زده است. این افزایش ارزش سهام، ثروت شاهین را هم زیاد کرد و به 1/ 2 میلیارد دلار رساند. او برای اولین بار، وارد لیست میلیاردرهای مجله فوربس شد.

اوگر شاهین 54 ساله، هر روز با دوچرخه به دفتر بیان‌تک در شهر ماینز آلمان می‌رود. افرادی که او را می‌شناسند، می‌گویند او این روزها به‌طور کامل بر توسعه هر چه سریع‌تر واکسن کووید-19 متمرکز شده است. شرکت او در ماه آوریل تست این واکسن را روی 200 داوطلب انجام داد و قرار است به کمک شرکت Pfizer، واکسن بیان‌تک روی 360 داوطلب دیگر در آمریکا هم تست شود.

شرکت Pfizer وعده داده حدود یک میلیارد دلار برای این پروژه هزینه خواهد کرد تا واکسن تا پایان 2020 آماده شود. البته باید گفت هنوز هیچ واکسن یا درمانی که با این تکنولوژی درست شده باشد، مورد تایید مقامات آمریکایی یا اروپایی قرار نگرفته است.

شاهین که در سپتامبر 1965 در ترکیه متولد شده، در چهار سالگی وارد آلمان شد و در این کشور بزرگ شد؛ جایی که والدینش از کودکی او در کارخانه فورد مشغول به‌کارشدند. او علاوه بر فوتبال، علاقه خاصی به کتاب‌های علمی داشت و این کتاب‌ها را از کتابخانه یک کلیسا قرض می‌گرفت. بعد از تمام کردن دبیرستان، پزشکی را در دانشگاه کلن دنبال کرد و در نهایت متخصص تحقیقات سرطان و ایمن‌درمانی شد. او همچنین قدم در مسیر کارآفرینی گذاشت. شاهین به کمک اوزلم تورچی که او هم ایمینولوژیست است، در سال 2001 شرکت داروسازی گانیمد (Ganymed) را تاسیس کرد تا پادتن مونوکلونال برای مبارزه با سرطان تولید کنند. تورچی مدیر عامل شرکت شد و دوقلوهای میلیاردر و سرشناس استرونگمن در آن سرمایه‌گذاری کردند (آندرئاس و توماس استرونگمن، بنیان‌گذاران شرکت داروسازی هگزال (Hexal) هستند که یکی از آنها پزشک است و دیگری اقتصاددان و متخصص بازاریابی). شرکت گانیمد در سال 2016 در یک قرارداد 4/ 1 میلیارد دلاری، تحت تملک شرکت چندملیتی ژاپنی آستلاس فارما (Astellas Pharma) درآمد.

شاهین و تورچی در سال 2002 با هم ازدواج کردند و حتی بعد از مراسم عروسی، فورا به لابراتوارشان برگشتند. آنها در سال 2006 صاحب یک دختر شدند.

در سال 2008 شاهین بیان‌تک را باز هم با کمک برادران استرونگمن تاسیس کرد تا از ایمیون-آنکولوژی برای درمان سرطان به شکل‌های متعدد استفاده کند و در طول چند سال، بیش از 20 برنامه توسعه مختلف را راه‌اندازی کرد. تورچی هم بعد از فروش رفتن گانیمد به‌عنوان یکی از مدیران ارشد و مشاور پزشکی، به بیان‌تک پیوست. اما بیان‌تک بیشتر به‌خاطر استفاده از پلت‌فرم RNA برای توسعه واکسن‌های ضدسرطان معروف شد؛ از جمله یک واکسن شخصی‌سازی شده که با نام iNest شناخته می‌شود. ایده این بود که کارخانه‌های داروسازی یا واکسن‌سازی در داخل خود بدن انسان تشکیل شوند و کاری کنند سلول‌ها پروتئین‌های درمانی تولید کنند.

در این مسیر، بیان‌تک برای تولید یک نوع واکسن آنفلوآنزا با شرکت Pfizer وارد همکاری شد و حتی از بنیاد بیل و ملیندا گیتس، کمک مالی دریافت کرد. اما با وجود همه این فعالیت‌ها، بیان‌تک در اولین دهه حضور خود، هنوز نتوانسته تاییدیه هیچ‌یک از محصولات mRNA را برای مصارف انسانی دریافت کند؛ درست مثل رقیب مطرح خودش، شرکت مدرنا (شرح فعالیت این شرکت و موسس آن در تاریخ 23/ 5/ 99 در همین صفحه به چاپ رسیده است).

اما هم مدرنا و هم بیان‌تک، در موقعیتی قوی قرار داشتند تا راه‌حلی بالقوه برای پاندمی ویروس کرونا ارائه کنند. هر دو شرکت سرمایه و ارتباطات بسیار خوبی دارند. همچنین رویکرد mRNA این پتانسیل را دارد که زمان تولید واکسن موثر کووید-19 را به میزان قابل‌توجهی کوتاه کند.

توماس استرونگمن می‌گوید: «در یکی از آخر هفته‌های ماه ژانویه، شاهین مقاله‌ای در مورد ویروس جدید خواند و همان‌جا پیش‌بینی کرد که این ویروس به‌زودی به یک پاندمی تبدیل می‌شود و همه جا را به تعطیلی می‌کشاند. هفته بعد، او سراغ تیمش رفت و درحالی‌که بیشتر آنها روی تومورشناسی کار می‌کردند، کار آنها را به سوی تولید واکسن تغییر داد.»