دکتر الهام امیرآذر؛ طب سوزنی
چگونگی تولید خون(بلاد)
ارگانهای زیادی در تولید گلبول قرمز در بدن مشارکت دارند که در زیر به طور خلاصه ذکر میشود: زمانی که غذا میخوریم اسانس غذا توسط کانالهای طحال و معده جذب میشود و سپس توسط قلب و ریه این اسانس تبدیل به گلبول قرمز میشود. از طرف دیگر کلیهها محل ذخیره اسانس هستند و اسانس کلیهها مغز استخوان را تولید میکند که پیشساز خون هستند. با توجه به گفتههای بالا «خون از دو اسانس ساخته میشود. 1- اسانس مواد غذایی 2 اسانس کلیهها»
تعریف اسانس
اسانس به معنای جوهره یا شیره است و از دو طریق به بدن میرسد 1- اسانسی که در بدو تولد در جنین وجود دارد و از پدر و مادر به ارث میرسد و در طب مرسوم هم افراد را از نظر انرژی ذاتی به قوای بدنی ذاتی از هم متمایز میدانند. 2- اسانسی که از مواد غذایی به بدن میرسد این اسانس ارتباط زیادی به سلامت مواد غذایی روش کاشت، داشت و برداشت، روش طبخ و همچنین هضم و جذب صحیح غذا دارد. حتی نوع غذا خوردن (سریع و نجویدن غذا)، ایستاده غذا خوردن، خوردن غذاهای سرد و نجویدن درست، خوردن غذاهای خام (بیش از حد معمول)... میتوانند با تضعیف کانال طحال، معده، منجر به عدم هضم مناسب غذا و در نتیجه کاهش تولید اسانس شود. خون (بلاد) و انرژی (چی) از دیدگاه طب چینی ارتباط نزدیکی دارند. تولید خون و جریان آن در بدن ارتباط نزدیکی به انرژی دارد و برعکس تولید و توزیع انرژی در بدن ارتباط به خون دارد. البته در طب مرسوم نیز میبینیم بیماران دچار کمخونی از نظر انرژی در سطح پایینی هستند.
بیماریهای مرتبط با خون و علائم آنها
1- کمخونی عمومی: رنگ پریدگی (صورت، لبها، ناخن)، مشکلات قاعدگی (قاعدگیهایی با جریان خون کم و دیر به دیر) تاری دید، خستگی دید، بیخوابی، احساس خشکی در بدن (گاهی)، اسپاسم عضلانی (گاهی)، رنگ زبان پریده و دارای بار سفید نازک، نبض ضعیف و عمیق.
2- کمبود خون کبد.
3- احساس گرفتگی و اسپاسم در تاندونها و عضلات: احساس سبکی و منگی در سر، نقاط سیاه در تمام بدن، رنگ پریدگی صورت، لبها، ناخنها، ریزش موها، بیخوابی، پریود با جریان کم و کمرنگ، تکان خوردن سر (بدون کنترل) و تاری دید، خشکی چشمها، بیحسی اندامها.
نکته: 1- بعضی علائم با کمخونی عمومی مشترک است. 2- چون در طب چینی کبد با چشم در ارتباط است بنابراین کمبود خون کبد سبب بعضی علائم چشمی میشود. 3- چون کمبود خون عموماً سبب تولید باد میشود اسپاسم و گرفتگی عضلات و تاندونها به همین دلیل است.
رکود (استاز) خون (عمومی): از مهمترین علائم آن درد خنجری- شدید و فیکس است (درد ثابت در یک نقطه است و مثل زمانی که علائم باد در بدن است درد نمیچرخد)، احساس توده در یک نقطه یا یک ناحیه (که معمولاً در هنگام پریود خانمها در شکم دیده میشود). از شاخصهای درد این است که فرد از احساس فشار به آن ناحیه احساس خوبی ندارد و این کار درد را تشدید میکند و رنگ مدفوع معمولاً به حالت تیره در میآید. پریودهای دردناک (علیالخصوص روز اول مربوط به انسداد و رکود خون است در حالی که درد در روزهای دوم و سوم به علت کمبود خون کبد است). و رنگ زبان معمولاً بنفش است.
رکود خون در قلب: علائم: طپش قلب، درد خنجری و تیر کشنده در قفسه سینه (مثل حالت سکته قلبی)، آریتمی (نبض ضعیف یا افتاده) تیرگی لبها و ناخنها، احساس سوزن سوزن شدن یا درد شدید به پشت و شانهها، زبان بنفش رنگ است و یا نقاط بنفش روی آن دیده میشود که بیشتر در نوک زبان که جایگاه قلب است دیده میشود علت آن کاهش انرژی (مثلاً بعد از یک بیماری طولانیمدت)، رکود انرژی در کبد (مثلاً در اثر استرس و خشم طولانی مدت)، کاهش خون بدن در اثر خونریزی (مثلاًَ خونریزی مخفی از دستگاه گوارش در اثر زخم یا تومور و یا خونریزی زیاد در زمان قاعدگی) است، از علل دیگر ایجاد کننده آن مشکلات روحی و روانی طولانیمدت است (هیجان زیاد برای کانال قلب مضر است و گاه شنیدهایم که افرادی در اثر شنیدن خبر ناگهانی، حتی ممکن است خبر خوبی هم بوده باشد دچار سکته قلبی شدهاند)!
درمان بیماریهای مرتبط با خون از طریق طب سوزنی
برای درمان بیماریهای مرتبط با خون باید از 3 طریق عمل کنیم:
1- بادکش درمانی (بیشتر برای رفع انسدادها و کمک به خونسازی است) 2- ماساژ درمانی (بیشتر به رفع انسدادها کمک میکند). 3- طب سوزنی (هم برای گرما در خون، هم کمبود خون و هم رکود یا استاز خون بسیار خوب پاسخ میدهد) برای درمان بیماریهای ناشی از کمبود خون باید نقاطی را استفاده کنیم که خونسازی کنند نقاط زیر کمککننده هستند: Sp10: نقطه 10 کانال طحال که هم برای خونسازی و هم خنک کردن خون (برای خارش پوستی) کمک میکند و در قسمت داخلی زانوها قرار دارد. UB17: این نقطه نیز از نقاط مرتبط با بیماریهای خون است و در دو طرف مهره 7 توراسیک (قفسه سینه) و به اندازه 5/1 انگشت قرار دادند.