اگر در بینی احساس گرفتگی و در هم فشردگی میکنـید، زمان بـیدار شدن از خـواب سر درد هـای مـزمن داریـد، دور چشـم هـایتان تغییررنگ می دهد و کمی متورم میـشود، ممکن است سینوزیت داشتـه باشید. گاهی اوقات ممکن است بیماری به حدی شدید شـود که تحـمل آن بـرای فرد غیر ممکن شود و او درد زیادی را احساس کند؛ اما میتوان اظـهار داشـت کـه در اکـثر مـوارد بـیماری به شدیدترین حد خود نمی رسد.
بیماری سینوزیت چیست؟
سینوزیت یک عبارت پزشکی بوده و به شرایطی اطلاق می شود که سینوس ها در آن به دلیل ایجاد عفونت متورم میشوند.(گاهی اوقات با خارش و سوزش نیز همراه است)
سینوس ها درون بینی و چسبیده به استخوان های صورت قرار گرفته اند. محوطه ی سینوس ها مرطوب بوده و پر از هوا می باشد. سینوس های جلویی در منطقه ای نزدیک به ابروها قرار گرفته اند، سینوس های عقبی درون استخوان های گونه قرار دارند. سینوس های غربالی نیز بین چشم ها واقع شده اند. در آخر هم سینوس های گوه ای را داریم که پشت سینوس های غربالی واقع شده اند.
در شرایط عادی، سینوس های ما پر از هوا هستند، تراکم استخوان های صورت را در کمترین میزان خود نگه می دارند، و سبب می شوند که استخوان های صورت وزن کمتری را متحمل شوند. سینوس ها در ماهیت صدای ما نیز نقش دارند.
عفونت های ویروسی و باکتریایی – و یا تلفیقی از هر دو نوع عفونت – می تواند سبب ایحاد سینوزیت شود. عموماً افرادی که دچار سرماخوردگی می شوند، سینوزیت را تجربه می کنند. آلرژی های مختلف نیز می تواند به عنوان یکی از دلالیل ایجاد سینوزیت در فرد محسوب شوند.
احتقان خیشومی که در اثر یک سرماخوردگی معمولی و یا آلرژی ایجاد شده باشد، اجازه نمی دهد که هوا و رطوب به راحتی در سینوس ها جریان پیدا کنند. همین عامل سبب می شود که باکتری درون سینوس ها جمع شده و فرد به سینوزیت باکتریایی مبتلا گردد.
البته باید توجه داشت که عفونت های باکتریایی سبب می شوند که شدت بیماری در فرد بیشتر شود و نسبت به عفونت های ویروسی از شدت بیشتری برخوردار هستند. فردی که مبتلا به سینوزیت باکتریایی می شود معمولاً دردهای صورت و تورم بیشتری را نسبت به انواع ویروسی تجربه می کند و حتی ممکن است تب نیز داشته باشد.
علائم و نشانه های سینوزیت
برخی از نشانه هایی که می تواند معین کند فرد مبتلا به سینوزیت است به شرح زیر می باشد:
- آبریزش بینی و احساس پر بودن بینی به همراه سرفه در روز که برای مدت زمانی بیش از 10 تا 14 روز به طول انجامد و علائم بهبودی در فرد دیده نشود.
- خارج شدن خلط و مخاط از بینی ( این نشانه هم در انواع باکتریایی و هم ویروسی وجود دارد، اما خلط های مداوم و غلیظ تر مربوط انواع باکتریایی است)
- التهاب و درد مداوم در اطراف چشم
- احساس فشار و تورم در اطراف استخوان های گونه
- احساس فشار در سر
- سردرد به ویژه زمانیکه از خواب بلند می شوید و یا هنگامیکه خم می شوید.
- تنفس بد حتی پس از اینکه مسواک زده می شود
- درد در قسمت دندان های بالایی
- تب بالای 102 فارنهایت (39 درجه سلسیوس)
برخی از افراد نیز هستند که در زمان ابتلا به این بیماری سرفه های خشک می کنند و به راحتی نمی توانند بخوابند. در برخی دیگر حالت تهوع نیز گزارش شده است.
هر چند بسیاری از این علائم شبیه به سینوزیت ویروسی و آلرژی بینی (ورم غشاء مخاطی بینی) است بهتر است برای تشخیص درست حتماً به پزشک مراجعه کنید. ابتلا بیماران به عفونت های ویروسی و آلرژی خیلی بیشتر از سینوزیت باکتریایی است. باید توجه داشت که برای درمان سینوزیت باکتریایی فرد حتماً نیاز به مصرف آنتی بیوتیک دارد و در این صورت پزشک می بایست آنتی بیوتیک مورد نظر را برای شما تجویز نماید.
نحوه درمان بیماری سینوزیت
اگر پزشک شما برای سینوزیت باکتریایی، آنتی بیوتیک تجویز کرد، شما باید آنرا برای مدت زمانی در حدود سه هفته مصرف کنید. در این صورت پزشک دارویی برای باز شدن گرفتگی بینی نیز تجویز خواهد کرد. اگر سینوزیت به دلیل وجود آلرژی ایجاد شده بود، پزشک به شما توصیه می کند که در کنار داروهای دیگر، آنتی هیستامین را نیز به طور روزانه مصرف نمایید.
پیشگیری از بیماری سینوزیت
شما تنها با ایجاد تغییرات کوچکی در محل زندگی خود می توانید از ابتلا به سینوزیت جلوگیری نمایید. از یک دستگاه مرطوب کننده استفاده کنید تا در روزهای سرد و خشک، هوای خانه رطوبت کافی داشته باشد. دستگاه بخور را مرتباً تمیز کنید تا از ایجاد قارچ که خود سبب بروز آلرژی در برخی از افراد می شود، جلوگیری کرده باشید.
اگر جزء افرادی هستید که دارای آلرژی های دوره ای هستند، باید خیلی بیشتر مراقب خودتان باشید تا مبتلا به آلرژی نشوید چرا که بروز آلرژی می تواند شرایط ابتلا به
سینوزیت را تسهیل کند.
هرچند سینوزیت به تنهایی یک نوع بیماری واگیردار محسوب نمی شود، اما معمولاً با سرماخوردگی همراه می شود که ممکن است به دوستان و یا افراد خانواده نیز سرایت کند. از مهم ترین کارهایی که در این زمان باید انجام دهید این است که دست های خود را به طور مرتب کاملاً بشویید، دستمال های استفاده شده را دور بریزید و زمانیکه کسی عطسه می کند در مقابل او نایستید.
برای بهبودی چه کاری می توان انجام داد
اگر پزشک شما آنتی بیوتیک و یا هر داروی دیگری را برایتان تجویز نمود، باید سعی کنید که نحوه ی استفاده از دارو را به طور دقیق دنبال کنید. اگر دفعه ی اول که به سینوزیت مبتلا می شوید نتوانید آن را درمان کنید، این بیماری تبدیل به یک اختلال مزمن می شود و راحت شدن از آن کار دشواری خواهد شد. حتی اگر بهتر هم شدید باید آنتی بیتویک ها را تا آخر مصرف کنید. این کار سبب می شود که همه ی باکتری هایی که سبب ایجاد عفونت شده اند، از بین بروند.
به اندازه ی کافی استراحت کنید، مایعات به وفور استفاده کنید تا دبنتان بتواند با کمک آنتی بیوتیک هایی که به آن می رسانید در مقابل عفونت ها مقاومت کند. مصرف ایبوپروفن یا استامینوفن هم می تواند به تسکین درد و تورم کمک کند. استفاده از دستگاه بخور نیز می تواند به راحت تر شدن سینوس ها کمک کند. کمپرس آب گرم نیز می تواند در تسکین درد استخوان های صورت مفید واقع شود. برخی پزشکان نیز قطره های محلول نمک بینی را تجویز می کنند تا محوطه ی سینوس ها مرطوب نگه داشته شود.
نکته ی مهمی که در مورد سینوزیت باید به خاطر داشت این است که حتی اگر احساس می کردید که بیماری شما خیلی هم جدی نیست، باز هم باید به پزشک مراجعه کنید. اگر بیماری شما از انواع سینوزیت باکتریای هم نباشد، با درمان درست و بموقع از بدتر شدن و تکثیر بیماری جلوگیری می کنید و فرایند بهبود خود را تسریع می بخشید.