برترین‌ها: شاید تابه‌حال تجربه‌ی شنیدن صدای زانوی خود و یا اطرافیانتان را داشته باشید. درد و صدا دادن زانو یکی از مشکلات شایع است که به دلایل مختلف ایجاد می‌شود. امروز در این مطلب تصمیم گرفتیم به دلایل، پیشگیری و درمان این مشکل بپردازیم. با ما همراه باشید.
چنانچه هرازگاهی زانوی شما صدا می‌دهد و همراه با آن احساس می‌کنید چیزی در زانوی شما صدایی تولید می‌کند این طبیعی است، اما اگر زانوی شما مرتبا صدا می‌کند و همراه با آن احساس درد و یا ورم زیادی دارید بهتر است برای معاینه به پزشک مراجعه شود.
علت صدای زانو را می‌توان به سه گروه اصلی زیر طبقه بندی کرد:
- صدا دادن زانو بدون درد
- صدا دادن زانو در زمان آسیب دیدگی
- صدا دادن مکرر زانو که در نتیجه آسیب دیدگی خاص ایجاد نشده و همراه با درد است.
دلایل ایجاد صدای زانو بدون درد
اگر صدا دادن و تق تق کردن زانو بدون هر گونه درد یا علائم مربوط به آن اتفاق افتد، معمولاً به خاطر تشکیل حباب‌های گاز داخل مفصل و ترکیدن این حباب‌ها است و یا رباط‌ها و تاندون‌ها بر روی مفصل کشیده شده و باعث ایجاد صدا می‌شود.
حباب‌های گاز
حباب‌های موجود در زانو می‌توانند عامل ایجاد صدا باشند. این حباب‌ها هنگام خم شدن زانو با مایع ترکیب می‌شوند و هنگام بلند شدن می‌ترکند.
اگرچه در بعضی از موارد صدای زانو زمانی اتفاق می‌افتد که غضروف هنگام حرکت زانو روی سطح مفصل کشیده می‌شود. این پروسه معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که غضروف نازک شده است که در چنین شرایطی مراجعه به پزشک ضروری است.
رباط ها و تاندون ها
رباط ها و تاندون ها بافت های نرمی هستند که در اطراف همه مفاصل بدن انسان قرار گرفته اند. گاهی اوقات، هنگامی که شما یک مفصل را حرکت می دهید (برای مثال مفصل زانو)، یک رباط یا تاندون به آرامی کشیده می شود و برآمدگی کوچکی در آن ایجاد می گردد. در ادامه با بازگشتن رباط یا تاندون به محل اولیه یک صدای خاص از آن شنیده خواهد شد.
صدا دادن زانو در زمان آسیب دیدگی
خب در این مورد مشخص است که در اثر اتفاقی، زانوی شما آسیب دیده است و باید حتما تحت نظر پزشک باشید تا مشکل برطرف شود.
دلایل صدای زانو همراه با درد
اگر تق تق کردن و صدا دادن زانوی شما باعث بروز درد یا تورم شده است و به دلیل آسیب دیدگی خاصی نیز رخ نداده است، باید به پزشک مراجعه کنید، زیرا این امر می‌تواند نشان دهنده یکی از مشکلات زیر باشد:
پارگی مینیسک
مینیسک به دیسکی گفته می‌شود که حالت آن شبیه C است و بین زانو قرار دارد و مانند ضربه گیر عمل می‌کند. این بالشتک ضربه گیر به توزیع یکسان وزن بدن کمک می‌کند تا از ساییده شدن استخوان‌ها روی هم جلوگیری گردد. پارگی مینیسک اغلب به علت چرخش ناگهانی یا سایر موارد در هنگام انجام فعالیت ورزشی به وجود می‌آید. پارگی مینیسک در افراد جوان معمولاً در هنگام انجام فعالیت‌های تروماتیک به وجود می‌آید، اما بهتر است بدانید که با بالا رفتن سن، مینیسک به راحتی دچار پارگی خواهد شد.
آسیب دیدگی یا تحلیل رفتگی غضروف
گاهی اوقات غضروفی که روی استخوان‌های ما قرار دارد آسیب می‌بیند و به چند تکه تقسیم می‌شود و بین مفاصل گیر می‌افتد. معمولاً زانو با بروز تورم به این نوع آسیب دیدگی پاسخ می‌دهد. غضروف زانو نیز نازک می‌شود و آسیب می‌بیند که معمولاً از این وضعیت تحت عنوان آرتروز یاد می‌شود. برخی از افراد می‌گویند که در هنگام راه رفتن متوجه می‌شوند که زانوی آن‌ها صدا می‌دهد. استئوآرتریت شایع‌ترین نوع آرتروز است که معمولاً افراد میانسال را درگیر می‌کند.
آرتروز زانو
تق تق کردن زانو می‌تواند یک نشانه مبنی بر بروز استئوآرتریت زانو باشد البته به شرط آنکه شما در یک گروه سنی خاص قرار داشته باشید. تحقیقات نشان داده که حدود 350 نفر که دچار استئوآرتریت هستند در ابتدا دچار تق‌تق زانو شده‌اند به این ترتیب صدا دادن و تق تق کردن زانو در مفاصل زانو باعث می‌شود که ریسک بروز استئوآرتریت در افراد مختلف افزایش پیدا کند.
درمان صدا و درد زانو
زمانی که بعد از مراجعه به پزشک به‌طور دقیق علت تق تق کردن زانو مشخص شد، پزشک برای شما دارو‌هایی را تجویز می‌کند و به شما توصیه می‌کند برای برگشت به حالت طبیعی تمرینات خاصی را انجام دهید این دارو‌ها شامل مسکن‌ها و دارو‌های ضدالتهاب بدون استروئید است علاوه بر درمان‌های پزشکی شما می‌توانید درمان‌هایی را درخانه برای ریکاوری خود و از بین بردن صدای زانو انجام دهید. هم چنین انجام تمرینات استقامتی به‌وسیله پزشک فیزیوتراپی به شما پیشنهاد می‌شود.
چگونه از زانوها مراقبت کنیم؟
جراحان ارتوپد، بهترین راه مراقبت از زانوها را گرم نگه داشتن آن با ورزش می‌دانند. هرچقدر زانو‌های شما قوی‌تر باشند، احتمال سندروم‌های مفصلی و یا آسیب دیدگی‌های غضروفی کاهش پیدا می‌کند. حرکاتی مثل کشش و پوشیدن کفش متناسب، ورزش کردن به کمک وزنه یا طناب ورزشی یا دو بار در هفته انجام دادن برخی حرکات بدنسازی از قبیل اسکات و لانج، پیاده روی، کوه نوردی یا استفاده از دوچرخه ثابت باعث می‌شود که عضلات شما قوی شوند و بتوانید از زانو‌های خود محافظت کنید. همچنین باید وزن خود را سالم نگه دارید تا فشار وارد شده به زانوها کم باشد.
قبل از ورزش کردن بدن خود را گرم کنید. گرم کردن بدن و ورزش سنگین در شرایطی که عضلات و مفاصل بدن سرد هستند می‌تواند باعث بروز آسیب دیدگی شود.
پس از ورزش کردن به انجام حرکات کششی ایستا بپردازید و حدود 30 ثانیه این کار را ادامه دهید. این فرایند به جلوگیری از بروز آسیب دیدگی کمک خواهد کرد. به طور منظم به انجام حرکات کششی در عضلات جلو و پشت ران خود بپردازید. علاوه بر نکاتی که گفتیم، وب‌سایت عصرایران موارد دیگری را در تقویت زانوها مهم شمرده که در ادامه می‌خوانیم.
ماساژ
ماساژ درمانی یکی دیگر از ابزار‌های کارآمد برای تقویت زانوها و رسیدگی به درد آن‌ها است. مقداری روغن زیتون، نارگیل یا خردل گرم را روی زانو‌های خود بریزید. با حرکاتی ملایم، اما محکم زانوها را هم در جهت حرکت عقربه‌های ساعت و هم در جهت خلاف آن برای 10 تا 15 دقیقه ماساژ دهید.
شنا
شنا یک تمرین ایروبیک مفید برای زانو‌های ضعیف است. شنا کردن انجام ورزش زانوها با فشار کم بر مفاصل را امکان پذیر می‌کند و از این رو، گزینه‌ای خوب برای افرادی است که از درد و آرتریت زانو رنج می‌برند.
کلسیم
کلسیم یک ماده مغذی ضروری برای سلامت استخوان محسوب می‌شود و کمبود آن می‌تواند به نازک شدن و تضعیف استخوان‌ها و ابتلا به پوکی استخوان منجر شود. از منابع طبیعی کلسیم می‌توان به سبزیجات برگدار تیره، شیر، شیر بادام، پنیر، بادام، ماهی ساردین و آب پرتقال غنی شده اشاره کرد.
علاوه بر نکاتی که ذکر کردیم، موارد زیر در تقویت زانوها نیز موثر است:
- ویتامین D
- روغن ماهی
- ویتامین C
- وزن سالم
- از حضور در ورزش‌هایی که نیازمند توقف و شروع ناگهانی، پرش و گردش هستند، پرهیز کنید.
- فعالیت‌هایی که موجب شکل گیری درد در زانوها می‌شوند را کنار بگذارید.
- انجام حرکات یوگا که به تقویت استخوان‌ها کمک می‌کنند را مد نظر قرار دهید.
- طب سوزنی می‌تواند به تسکین درد زانو ناشی از آرتروز کمک کند.
- از نشستن و ایستادن طولانی مدت پرهیز کنید.
- سیگار کشیدن و نوشیدن الکل را ترک کنید.
- از کفش‌های پاشنه بلند استفاده نکنید.
- مصرف مایعات برای نرم کردن غضروف و آبرسانی به بدن را فراموش نکنید.
- بیش از اندازه نمک مصرف نکنید که می‌تواند به از دست دادن کلسیم منجر شود.
اگر صدا دادن زانو هنگام ورزش اتفاق بیفتد، باید اقدامات زیر را انجام دهید:
- ورزش را ترک نکنید، اما نوع تمرین ورزشی را تغییر دهید.
- از دویدن یا سربالایی و سرپایینی رفتن خودداری کنید.
- هنگام دوچرخه زدن از زانو بند استفاده کنید.
- اگر با وزنه کار دارید، حتما از وزنه‌های سبک‌تر استفاده کنید.
- در نهایت اینکه هنگام تمرین‌های ورزشی باید به صدای بدن خود گوش دهید. اگر دیدید که این صدا با درد همراه بود، حتماً فعالیت مورد نظر را متوقف کنید.
