تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
برعکس تصور اغلب مردم، خواب بعدازظهر مزایای بسیاری برای سلامتی دارد. بیشتر نابغههای دنیا به خواب بعدازظهر عادت داشتند. آلبرت انیشتین، لئوناردو داوینچی، توماس ادیسون، وینستون چرچیل، نیکولا ستلا، بیل کلینتون، روزولت، جان اف کندی، ناپلئون بنا پارت و ... برای خواب نیمروزی خود اهمیت زیادی قائل بودند. با دانستن نکات کلیدی راجع به داشتن یک خواب نیمروزی کامل، میتوانید از تمام مزایای آن بهرهمند شوید. این نکات کلیدی عبارتند از:
طول مدت خواب زمان مناسب برای خواب
محیط و شرایط مناسب
طول مدت مناسب برای خواب نیمروزی
خواب نیمروزی باید بین 15- 30 دقیقه به طول بینجامد. این مدت زمان به بدن شما فرصت تجدید قوا میدهد؛ اما اگر از این مدت بیشتر باشد، شما به مرحله عمیق خواب میروید و سست و بیحال میشوید؛ درحالی که خواب نیمروزی باید باعث افزایش هوشیاری و بهرهوری شود، نه سستی و بیحالی.
زمان مناسب برای خواب نیمروزی
بهترین ساعت برای خواب نیمروزی 8 ساعت بعد از بیداری از خواب صبح و 8 ساعت قبل از رفتن مجدد به رختخواب است که میتوانید از استراحت مختصر خود لذت بسیاری ببرید.
محیط و شرایط مناسب برای خواب نیمروزی
محیط مناسب خواب باید راحت و بدون هیچ مزاحمی باشد. دمای هوای محیطی که برای خواب انتخاب کردهاید نیز باید مناسب باشد. در واقع خواب نیمروزی فقط برای بچهها نیست، بلکه به سلامت بزرگسالان نیز کمک بسیاری میکند؛ مثلاً خطر مرگ در اثر بیماریهای قلبی- عروقی را کاهش میدهد. خواب نیمروزی حتی روی سایر عوامل، مثل رژیم غذایی و فعالیتهای فیزیکی نیز تأثیر میگذارد. این روزها زندگی به گونهای شده است که افراد بنا به دلایلی نمیتوانند شبها به اندازه کافی بخوابند؛ بنابراین خواب نیمروزی کمک زیادی میکند تا بیشتر استراحت کرده و کمخوابی شبانه خود را جبران کنند.
در سالهای اخیر، در برخی از کشورها در محیطهای کاری اتاقهایی به خواب نیمروزی کارمندان و پرسنل اختصاص داده شده است و به این ترتیب افراد میتوانند از مزایای خواب نیمروزی بهرهمند شوند تا در حین کار بهرهوری و خلاقیت بیشتری داشته باشند. به این ترتیب پرسنل کمتر دچار استرس میشوند و هوشیاری بیشتری خواهند داشت. فراهم کردن امکان خواب نیمروزی برابر است با بازدهی بیشتر در زمان کاری. بهتر است در هنگام خواب نیمروزی از یک ساعت زنگدار استفاده کنید تا زمان خواب زیاد طولانی نشود و قبل از خواب نیمروزی چند نفس عمیق بکشید تا زودتر به سرزمین رویاها و دنیای سبکبال خواب سفر کنید.
اگر خواب نیمروزی را به، یک عادت همیشگی تبدیل کنید، با نزدیک شدن به زمانی که همیشه به خواب میروید، سریعتر و راحتتر میخوابید. هر چیزی که حواس شما را پرت میکند و مانع از خواب نیمروزی میشود، از خود دور کنید؛ مثلاً تلفن را از پریز بکشید، تلویزیون را خاموش کنید، در را ببندید و … بعد از خواب نیمروزی به خودتان فشار نیاورید که بلافاصله از جا بلند شده و به سرعت به کارهایتان ادامه دهید. کمی در همان حالت بمانید و بدن خود را کش دهید و چند نفس عمیق بکشید تا نیروی بیشتری به دست آورید و سرحالتر شوید. شما با خواب نیمروزی به بدن خود پیغام استراحت کردن میدهید تا از هیجانات روزمرهتان کاسته شود.
مزایای خواب نیمروزی عبارتند از:
خواب نیمروزی باعث میشود خلق و خوی بهتری داشته باشید. این تجربه را تمام کسانی که خواب نیمروزی دارند، به دست آوردهاند. هیچ چیز در زندگی بهتر از داشتن آرامش و وضعیت روحی و روانی مناسب نیست. خواب نیمروزی موجب تقویت کارایی میشود. خلبانهایی که خواب نیمروز دارند، عملکردشان نسبت به سایرین 34 درصد بهتر است و 54 درصد هوشیارترند. یک خواب نیمروزی بسیار ساده به شما انرژی کافی میدهد تا بقیه روز را شادابتر طی کنید. مطالعات نشان میدهند که خواب شبانه یادگیری را بهبود میبخشد. اما آیا در خواب نیمروزی نیز این اتفاق میافتد؟ بله، خواب نیمروزی نیز موجب تقویت و بهبود یادگیری میشود و در کنار خواب مناسب شبانه تأثیر دو چندان روی یادگیری دارد.
خواب نیمروزی ممکن است گاهی اوقات موجب نجات شما از خطر تصادف شود! افرادی که کمخوابی دارند، در حین رانندگی دچار خواب آلودگی میشوند. اگر افراد، کمخوابی خود را با خواب نیمروزی جبران کنند، با هوشیاری بیشتری پشت فرمان مینشینند. علاوه بر آنهایی که با خواب آلودگی رانندگی میکنند، افرادی که شب کار هستند نیز میتوانند از مزایای خواب نیمروزی و نوشیدن آشامیدنیهای کافئیندار بهرهمند شوند. متأسفانه مشکلات زندگی موجب شده است که افراد بسیاری از نعمت خواب کافی محروم باشند. بهتر است به خودتان فرصتی دهید تا بخشی از کمخوابیتان جبران شود. افرادی که خود را به خواب نیمروزی عادت دادهاندنه تنها سالمترند، بلکه عملکرد بهتری هم در برخی کارها، مثل مهارتهای حرکتی و خلاقیتی دارند.
براساس تحقیقات گروهی از دانشمندان یونانی، افرادی که در طول هفته سه بار، حدود 30 دقیقه خواب نیمروزی دارند، 37درصد کمتر در معرض خطر مرگ بر اثر سکته قلبی قرار میگیرند. برخی تصور میکنند که خواب نیمروزی مختص افراد متمول، بازنشسته و یا پیر و مسن است و این نوع سستیها و کاهلیها در دنیای مدرن و تولیدی و در میان افرادی که به طور معمول باید 12 ساعت از 24 ساعت شبانهروز را کار کنند، جایی ندارد. پس بهتر است عنوان خواب نیمروزی را به چرتهای قدرتی تغییر نام دهیم؛ زیرا حقیقتاً این خوابها در دنیای کنونی بسیار ضروری و حیاتی هستند. قرار نیست این چرتهای قدرتی جای خواب شبانه شما را بگیرند، بلکه در واقع روشی برای تکمیل استراحت شبانه هستند.