کشف بقایای بزرگترین دایناسور زمین؟!

آرژانتینی‌های در حال بیرون کشیدن بقایای دایناسور غول‌پیکر جدیدی از زیر خاک هستند که ممکن است از بزرگترین گونه‌های شناخته شده تاکنون هم بزرگتر باشد.

طبق تشخیص محققان، مجموعه استخوان‌هایی که در استان نیوکوین در شمال غربی پاتاگونیا پیدا کرده‌اند، متعلق به دایناسور‌های خانواده خزنده‌پایان (sauropod) است که دم و گردن بسیار دراز و پا‌های ستون‌مانند دارند و جزو گونه‌هایی هستند که به اندازه تنومندترین جانوران «خشکی‌زیست» شناخته شده روی کره زمین، رشد می‌کنند.

البته بقایای کشف شده این استخوان‌بندی کامل نیست و عمدتا شامل استخوان‌های لگن و ستون مهره است و فقط شمه‌ای از هیکل تنومند این جانور را نشان می‌دهد.

طبق مقاله پژوهشی که راجع به این کشف در مجله «کرتاسه‌پژوهی» چاپ شده، این جانور ممکن است متعلق به گروهی از خزنده‌پایان منطقه پاتاگونیا باشد که تاکنون شناخته نشده بودند. نزدیک‌ترین خویشاوند این جانور، نوعی «تیتانوسور» تنومند به نام «آندیساروس» است که در میانه دوران کرتاسه (یکی از دوره‌های زمین‌شناسی) در آمریکای جنوبی می‌زیسته است. طول این خزنده‌پایان بزرگ به 18 متر می‌رسید.

البته این تکه‌استخوان‌های سنگ‌واره‌ای نشان‌دهنده تیتانوسور خیلی بزرگتری است که به وضوح از آندیساروس هم بزرگتر است و حتی شاید از بزرگترین جانوران خشکی‌زیست شناخته شده آن زمان یعنی «پاتاگوتیتان» و «آرژنتینوساروس» هم بزرگتر باشند که آن دو نیز جزو خزنده‌پایان هستند.

 

به گفته نویسندگان این مقاله، این گونه جدید «یکی از بزرگترین خزنده‌پایان شناخته شده تاکنون و احتمالا بزرگتر از پاتاگوتیتان به شمار می‌آید.»

دیرینه‌شناسان، به تازگی و در سال 2014، پس از کشف نخستین استخوان‌های پاتاگوتیتان در سال 2013 در منطقه پاتاگونیا، این گونه را معرفی کردند. گویا وزن این جانور به حدود 60 تن و طول آن به بیش از 31 متر می‌رسید و کارشناسان در آن هنگام گفتند که با توجه به اندازه این استخوان‌ها که از اندازه استخوان تمامی جانوران غول‌پیکر شناخته شده قبلی بزرگتر است، این دایناسور جدید بزرگ‌ترین جانور شناخته شده‌ای است که روی زمین راه می‌رفته است.

این محققان می‌گویند: «ثبت اطلاعات مربوط به خزنده‌پایان تیتانوسور تنومند از قدیم خیلی پراکنده انجام شده، اما به لطف کشفیات اخیر که کاملتر است، اطلاعات کالبدشناختی چشمگیری به دست آمده است. این اطلاعات در گذشته به علت انحراف‌های مربوط به حفظ و نگه‌داری وجود نداشته است.

این یافته‌ها در مورد چگونگی پیدایش دایناسور‌های غول‌پیکر، خانواده خزنده‌پایان و چگونگی تکامل و زیست آن‌ها، به دیرینه‌شناسان شناخت بیشتری می‌دهد.

این محققان می‌گویند گویا گونه‌های متعددی از خزنده‌پایان در کنار هم می‌زیسته و در شبکه غذایی نقش‌های مختلفی ایفا می‌کرده‌اند: «گونه‌های مورداشاره در این گزارش با اطمینان زیاد نشانگر آن هستند که در آغاز دوران کرتاسه متاخر در استان نیوکوین، بین دایناسور‌های کوچک‌اندازه رباچیساریدس (از خانواده خزنده‌پایان) و تیتانوساروس که اندازه آن‌ها متوسط یا از همه بزرگتر بوده همزیستی وجود داشته است.»

زمانی پراکندگی دایناسور‌های خزنده‌پا گسترده بوده است و بقایای سنگ‌واره‌ای آن‌ها در تمام قاره‌های کره زمین و از جمله جنوبگان کشف شده است.

اکثر دیرینه‌شناسان اولیه‌ای که نخستین بار استخوان‌های این دایناسور‌های عظیم را در دوران ویکتوریا بررسی کردند، بر این باور بودند که بیشتر گونه‌های خزنده‌پایان به علت تنومندی جثه، آب‌زیست بوده‌اند، اما تحقیقات بعدی نشان داد که وقوع سازگاری‌هایی سبب شد تا این جانوران عظیم بتوانند در خشکی هم زندگی کنند.

 

آن‌ها سامانه کیسه‌های هوا داشته‌اند که تورفتگی‌ها و حفره‌های درون اکثر استخوان‌های ستون مهره، وجود آن‌ها را تایید می‌کند. آنان همچون پرندگان امروزی استخوان‌های توخالی و بادی داشته‌اند که اندام تنومند آن‌ها را سبک‌تر می‌کرده است.

نهنگ آبی، همچنان بزرگترین جانوری است که تاکنون در جهان وجود داشته است و حداکثر طول آن به 33/5 متر و وزن آن به 173 تن می‌رسد.

 

منبع: ایندیپندنت