فاطمه مهدیپور
ماهیهای چرب
براساس یک پژوهش استرالیایی که در سال 2008 انجام گرفت. امگا3 که در ماهیهای چرب و همچنین گردو، روغن کلزا، سمنه خوراکی و … وجود دارند، تا 38 درصد احتمال ابتلا به بیماری «تخریب ماکولای شبکیه وابسته به سن» را کاهش میدهند. اسیدهای چرب امگا 3 سازنده اصلی غشاهای سلولی و سلولهای عصبی شبکیه چشم هستند و مصرف مداوم آنها از شبکیه محافظت میکند.
پس هفتهای دو تا سه بار ماهیهای چرب میل کنید. توجه داشته باشید داشتن یک تغذیه سرشار از امگا 6 (مثل برخی از غلات، گوشت و …) و چربیهای ترانس (مثل بیسکویت و سایر محصولات صنعتی) تأثیر کاملاً عکسی بر جای خواهد گذاشت.
تخم مرغ
نتایج یک پژوهش آمریکایی (سال 2006) نشان داده است که مصرف مرتب تخممرغ، چشم را در مقابل ابتلا به بیماری «تخریب ماکولای شبکیه وابسته به سن» محافظت میکند. زرده تخممرغ در مقایسه با سبزیجاتی از قبیل اسفناج، حاوی مقدار کمی آنتیاکسیدانهای محافظتی (ویتامین A و رنگدانههای لوتئین) میباشد؛ با این وجود آنتیاکسیدانهای موجود در زرده تخممرغ بهتر از سبزیجات جذب بدن میشوند. بنابراین توصیه میشود دو الی سه بار در هفته تخممرغ میل کنید.
البته تخممرغ مرغهایی که در هوای آزاد پرورش مییابند مقویتر و حاوی آنتیاکسیدانهای بیشتری است. لازم به ذکر است کلسترول موجود در تخممرغ، اگر در مصرف آن زیادهروی نشود، تأثیری در میزان کلسترول خون ندارد.
هویج
بدون شک شما نیز بارها جمله معروف «هویج برای چشمها مفید است» را بارها شنیدهاید. کاملاً درست است! چون هویج سرشار از بتاکاروتن میباشد و این آنتیاکسیدان پیشساز ویتامین A است با مراقبت از سلولهای شبکیه نقش مهمی در حفظ سلامت چشم ایفا میکند. کمبود ویتامین A ممکن است باعث کاهش قدرت بینایی، خشکی ملتحمه چشم (لایه خارجی و شفاف چشم) و ... شود.
از این گذشته، آب مروارید و «تخریب ماکولا» نیز از پیامدهای کمبود ویتامین A میباشند. برای پیشگیری از این قبیل مشکلات هفتهای دو الی سه بار هویج میل کنید. بهتر است هویج را با اندکی روغن پخته و مصرف نمایید؛ زیرا آنتیاکسیدانهای آن بهتر جذب بدن میشوند.
براکلی
براکلی یکی دیگر از سبزیجاتی است که حاوی میزان قابل ملاحظهای لوتئین و Zeaxanthin و آنتیاکسیدانهای محافظ بینایی بوده و از ابتلا به «تخریب ماکولا» پیشگیری میکند. مراقبت از چشم در مقابل پرتوهای UV خورشید بر عهده رنگدانههای لوتئین و Zeaxanthin موجود در جلیدیه یا عدسی است و براکلی سرشار از این رنگدانههاست که از ماکولا و جلیدیه محافظت میکنند. این گیاه همچنین حاوی مقدار زیادی ویتامین C میباشد که با رادیکالهای آزاد مبارزه میکند. توصیه میشود یک الی دو بار در هفته از این سبزی میل کنید.
پرتقال و نارنگی
مرکبات حاوی میزان قابل ملاحظهای ویتامین Cو آنتیاکسیدانها میباشند. ویتامین C، قرنیه و جلیدیه را از تاری دید ناشی از آب مروارید محافظت میکند. آب مروارید نوعی بیماری چشمی است که بعد از 65 سالگی از هر پنج نفر، بیش از یک نفر به آن مبتلا میشود. ضعف بینایی و اختلال دید در نور شدید از مشخصات این بیماری است.
ویتامین C یک محافظ مطمئن و بسیاری قوی در برابر اکسیداسیون به شمار میآید که جلیدیه و قرنیه چشم را از آسیب رادیکالهای آزاد مصون میدارد. بنابراین دو الی سه بار در هفته آب میوه (پرتقال، نارنگی) میل کنید.
اسفناج
براساس نتایج یک پژوهش آمریکایی (سال 2007)، مصرف مرتب اسفناج برای سلامتی مفید بوده و آنها را از هر نوع تخریب بینایی مصون میدارد. وظیفه محافظت چشم در برابر پرتوهای UV خورشید بر عهده دو رنگدانه موجود در شبکیه چشم به نامهای لوتئین و Zeaxanthin است؛ اما بدن نمیتواند این دو رنگدانه را سنتز کند و باید از طریق مواد غذایی تأمین شوند. این محافظت با گذشت زمان و کهولت سن کاهش مییابد و ممکن است به بیماری «تخریب ماکولای شبکیه وابسته به سن» منجر شود.
مصرف مواد غذایی سرشار از این رنگدانهها از زوال قدرت بینایی جلوگیری میکند. اسفناج یکی از مهمترین منابع سرشار از این رنگدانهها است که توصیه میکنیم یک بار در هفته آن را به صورت پخته و یا در سالاد به همراه میوه و سبزیجات دیگر مصرف کنید.
مورد صحرایی
در طول سالهای جنگ جهانی دوم بود که خلبانان «رویال ایرفرانس» دریافتند مورد صحرایی دید شبانه را تقویت میکند. براساس یک پژوهش فرانسوی (سال 2008) مواد اصلی تشکیل دهنده این میوه با کمک ویتامین C فراوان آن باعث تقویت بینایی و رفع خستگی چشم میشود. بنابراین سعی کنید هر از چند گاهی این میوه مفید را بخورید.
ذرت
متخصصان تغذیه بر این باورند که ذرت حاوی مقدار زیادی لوتئین و Zeaxanthin میباشد. همانطور که پیش از این نیز گفته شد، این رنگدانهها وظیفه حفظ سلامت چشمها و حفاظت در برابر پرتوهای UV را بر عهده دارند. بنابراین مصرف ذرت از ماکولا و شبکیه حفاظت میکند. توصیه میشود هفتهای یک الی دو بار، 150 گرم ذرت میل کنید. بهتر است ذرت را با اندکی روغن تفت دهید تا رنگدانهها به راحتی جذب بدن شوند.
جگر گوساله
جگر گوساله به خاطر داشتن مقدار زیادی ویتامین A برای تقویت قوه بینایی مفید است. ویتامین A از سلولهای شبکیه چشم محافظت میکند و همانطور که پیش از این نیز گفته شد، کمبود آن میتواند به کاهش قدرت بینایی، خشکی ملتحمه چشم، آب مروارید و تخریب ماکولای شبکیه وابسته به سن منجر شود. بنابراین توصیه میشود یک بار در هفته جگر میل کنید.