دکتر لادن گیاهی؛ متخصص تغذیه
توجه به نقش موثر رژیم غذایی در حفظ سلامت سیستم‌های مختلف بدن، امروزه کاملاً مشخص شده است که غذاها و نوشیدنی‌هایی که افراد به‌طور منظم مصرف می‌کنند، می‌تواند بر سلامت چشم، گوش، بینی، گلو و دهان آنان موثر باشد.
در حالیکه سال‌ها است ارتباط بین سلامت دندان با زمان و مقدار مصرف غذاهای شیرین شناخته شده است، اما هنوز چنین ارتباط آشکاری بین رژیم غذایی دریافتی و پیشگیری از بیماری‌های چشم، گوش، بینی و گلو مشاهده نشده است.
اثر رژیم غذایی بر سلامت گوش و چشم و گلو
اخیراً ارتباط‌هایی بین رژیم غذایی غنی از مواد آنتی‌اکسیدان خاص و کاهش خطر مشکلات چشمی مانند آب مروارید و گلوکوم برقرار شده است.
مطالعات انجام شده بر روی کودکان نشان داده‌اند که مصرف نوشیدنی‌ها و آدامس‌هایی که حاوی قند طبیعی به نام زایلتول هستند، باعث می‌شود تا آنان کمتر در معرض عفونت‌های گوش میانی قرار گیرند.
مزیت دیگر استفاده از این قبیل محصولات، کاهش مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها ست.
به طور کلی لازمه حفظ سلامت چشم، گوش، بینی، گلو و دهان برخورداری از یک رژیم غذایی متعادل، غنی از میوه‌ها، سبزی‌ها و محدود از محصولات قندی و پرچرب است.
رژیم‌های غذایی که غذاهای آلرژن از آنها حذف شده باشند، نیز در پیشگیری از تحریک پوشش غشاء موکوس در برخی از بخش‌های بدن موثرند.
مواد مفید برای سلامت گوش و چشم و گلو
شیر سویا و سلامت گوش و حلق وبینی
فواید: شیر بدون لاکتوز است و می‌توان آن را به جای محصولات لبنی که باعث تحریک سینوزیت می‌شوند، مصرف نمود.
مفید برای: افرادی که نسبت به لاکتوز حساسیت دارند.
مواد مغذی: پروتئین، در صورت غنی شدن با کلسیم، حاوی کلسیم نیز می‌باشد.
کلم پیچ و سلامت چشم
فواید: حاوی مقادیر زیادی بتا کاروتن است که برای تطابق چشم در تاریکی لازم است.
مفید برای: دید شب
مواد مغذی: بتاکاروتن که در بدن به ویتامین A تبدیل می‌شود.
توت‌ها و سلامت چشم
فواید: به کاهش خطر افزایش فشار چشم و افزایش عملکرد سیستم ایمنی کمک می‌کند و تخریب ناشی از رادیکال‌های آزاد را به حداقل می‌رساند.
مفید برای: گلوکوم، آب مروارید و عفونت گوش و گلو
مواد مغذی: ویتامین C
سیب زمینی شیرین و سلامت چشم
فواید: خطر افزایش فشار چشم را کاهش می‌دهد.
چشم را در برابر آلودگی‌های محیط محافظت می‌کند و تخریب ناشی از رادیکال‌های آزاد را به حداقل می‌رساند.
مفید برای: مبتلایان به گلوکوم و افراد در معرض آب مروارید
مواد مغذی: بتاکاروتن
ماهی و سلامت گوش
فواید: حاوی اسیدهای چرب ضروری است که به کاهش التهاب کمک می‌کند و احتمالاً می‌تواند از تغییر شکل استخوان‌های گوش محافظت کند.
مفید برای: مبتلایان به سینوزیت و عفونت
مواد مغذی: اسید چرب امگا 3، پروتئین و ویتامین D
جگر و سلامت گوش
فواید: ویتامین A موجود در جگر به حفظ سلامت گوش داخلی که صدا را به پیام عصبی تبدیل می‌کند کمک می‌نماید.
مفید برای: افرادی که به علت کمبود ویتامین A دچار نقص در شنوایی شده‌اند.
مواد مغذی: ویتامین A
سبزیجات دریایی و سلامت گوش
فواید: حاوی ید است که به حفظ سلامت شنوایی کمک می‌کند.
مفید برای: تقویت شنوایی برای افرادی که به علت دریافت ناکافی ید شنوایی خود را از دست داده‌اند.
مواد مغذی: ید
گوشت قرمز و سلامت گوش
فواید: به بازگشت حس شنوایی ناشی از ضایعه عصب شنوایی کمک می‌کند.
مفید برای: افرادی که دریافت آهن کمی دارند و ذخیره آهن بدن‌شان ناکافی است.
مواد مغذی: آهن و سلنیوم
پنیر و سلامت دهان
فواید: مصرف پنیر بعد از غذا باعث قلیایی شدن محیط دهان می‌شود و در نتیجه خطر پوسیدگی دندان را کاهش می‌دهد.
مفید برای: افراد مستعد ابتلا به پوسیدگی دندان
مواد مغذی: کلسیم و فسفات
شیر مادر و سلامت گوش
فواید: شیر مادر کودک را در برابر ابتلا به عفونت گوش میانی محافظت می‌کند.
مفید برای: محافظت در برابر عفونت گوش و پیشگیری از دریافت بیش از حد آنتی بیوتیک
مواد مغذی: کلسیم و اسیدهای چرب
آدامس بدون قند و سلامت دهان
فواید: آدامس‌های بدون قند دندان را در برابر پوسیدگی محافظت می‌کنند.
ضمنا احتمالاً آدامس‌های حاوی زایلتول خطر عفونت گوش میانی را کم می‌کنند.
مفید برای: عفونت گوش
مواد مغذی: قند زایلتول
پرهیزهای غذایی برای سلامت گوش و چشم و دهان
قهوه، چای و کولا
نوشیدن بیش از حد قهوه، چای، کولا و سایر مواد حاوی کافئین، باعث افزایش فشار چشم می‌شود.
افراد مبتلا و یا مستعد ابتلا به گلوکوم باید از مصرف زیاد از حد این نوشیدنی‌ها پرهیز کنند.
فرآورده‌های لبنی
شیر و محصولات لبنی باید از برنامه غذایی مبتلایان به سینوزیت حساسیتی که به لاکتوز موجود در شیر حساسیت نشان می‌دهند، حذف گردند.
این افراد باید از مصرف سایر محصولات لبنی و مواد غذایی حاوی مشتقات لبنی پرهیز کنند.
افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز نیز باید از مصرف تمام این محصولات خودداری کنند زیرا گالاکتوز موجود در شیر ممکن است باعث آسیب و تخریب گردد.
قند
برای کاهش خطر پوسیدگی دندان باید از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های قندی بین وعده‌های غذایی پرهیز شود.
قند و شکر منبع غذایی بسیار خوبی برای باکتری‌های موجود در دهان هستند.
باکتری‌ها در فرایند مصرف این مواد قندی، اسید تولید می‌کنند که این اسید تولید شده باعث ایجاد سوراخ در دندان می‌گردد.
نوشیدنی‌های کربناته
نوشیدنی‌های گازدار حاوی اسید فسفریک هستند که باعث پوسیدگی دندان می‌شوند.
این نوشیدنی‌ها باید همراه غذا مصرف شوند تا امکان تخریب دندان‌ها کمتر شود.
آب مرکبات
آب گریپ فروت و پرتقال هر دو حاوی اسید سیتریک هستند که خاصیت خورندگی بالایی دارند.
بهتر است این نوشیدنی‌ها همراه غذا مصرف شوند تا از خطر پوسیدگی مینای دندان تا حدی کاسته شود.
