تحریک چشم آمبیلوپ با دستگاه استیمولاتور (Stimulator)
در مواردی که روند بهبودی قدرت دید کودک علی‌الرغم بستن کامل دو یا سه دوره کامل، تقویت شد. دیگر نیازی به بستن کامل و یا نیمه وقت چشم سالم نیست و فقط می‌توان به درمان نگهدارنده، یعنی بستن روزی دو ساعت چشم سالم، بسنده کرد و این درمان نگهدارنده بایستی تا سن 9-8 سالگی ادامه یابد.
نکته قابل ذکر اینکه معاینات مکرر و دوره‌ای کودک توسط چشم پزشک الزامی است.
درمان علل دیگر آمبیلوپی مانند ایزوتروپی، اصلاح کامل عیوب انکساری و نیز بستن چشم سالم می‌باشد موارد دیگر آمبیلوپی، مثل کاتاراکت شامل عمل جراحی و درمان آمبیلوپی است.
استرابیسم
استرابیسم یا لوچی حالتی است که در آن محورهای بینایی دو چشم بر روی یک نقطه معین در فضا تقاطع نمی‌کنند. استرابیسم علل زیادی دارد و در هر سن ممکن است اتفاقی بیفتد، ولی در سنین کودکی شایع‌تر است.
انحراف به سمت داخل چشم‌ها به نام ایزوتروپی، به سمت خارج، اگزوتروپی، به بالا هیپرتروپی و به پایین هیپوتروپی نامیده میشود.
استرابیسم به دو دسته تقسیم میشود: استرابیسم غیرفلجی و فلجی.
استرابیسم غیرفلجی: از این نوع استرابیسم هیچ یک از عضلات خارجی چشم فلج نیست و در نتیجه میزان انحراف در همه جهات یکسان می‌باشد. شایع‌ترین فرم این نوع استرابیسم ایزوتروپی بوده که دارای انواع تطابقی و غیرتطابقی است. اگزوتروپی نیز به درجات کمتر شیوع دارد. در اطفال و خردسالان ایزوتروپی شایع‌تر است.
ایزوتروپی غیرتطابقی (مادرزادی)
در این نوع ایزوتروپی اکثرا سابقه خانوادگی وجود دارد و کودک غالبا از موقع تولد و یا مدتی کوتاه بعد از تولد دچار انحراف میشود و معمولا انحراف به سمت داخل و از نوع آلترناتیو می‌باشد؛ لذا احتمال آمبیلوپی کمتر است. در صورت نداشتن آمبیلوپی درمان جراحی در سنین 8-6 ماهگی توصیه می‌گردد.
ایزوتروپی تطابقی (Accomodative).
این نوع انحراف معمولا در بدو تولد وجود نداشته و اکثرا پس از سنین 3-2 سالگی ظاهر میشود. این کودکان همیشه هیپرتروپی (دوربینی) بیش از دو دیوپتر داشته و گاهی کودک برای دید دور و نزدیک دچار انحراف میشود و یا برای دور چشم‌ها صاف (Ortho) و برای نزدیک دچار انحراف می‌شوند.
درمان شامل رفع عیوب انکساری استفاده از عینک اصلاحی و قدم بعدی درمان آمبیلوپی همراه با تجویز عینک است. در بعضی کودکان علی‌‌رغم استفاده از عینک اصلاحی مقداری از انحراف چشم‌ها باقی می‌ماند که در این موارد عمل جراحی برای ایزوتروپی باقیمانده توصیه می‌گردد.
استرابیسم فلجی
در این نوع استرابیسم اختلال در کارکرد یک یا چند عضله خارج چشمی وجود دارد که سبب انحراف چشم میشود. برای جبران و رفع دوبینی حاصل از عدم کارکرد عضله، سر به درجات متفاوتی به سمت عضله گرفتار منحرف میشود. این نوع استرابیسم در بزرگسالان بیشتر از کودکان دیده میشود.
اگر این استرابیسم در سنین کمتر از هشت سالگی اتفاق بیفتد، خطر آمبیلوپی وجود دارد و چنانچه در بالاتر از ده سالگی به وجود آید، فقط دوبینی باعث آزار بیمار می‌گردد.
علل استرابیسم فلجی
ناهنجاری‌های مادرزادی، بیماری‌های تیروئید، میاستنی گراویس، ضربه‌های مغزی، فشار بر روی اعصاب ناشی از خونریزی، سپتی سمی، انسفالیت، مولتیپل اسکلروزیس، تومورهای مغزی، ترومبوز عروق مغزی، آتوریسم، دیابت، افزایش فشار داخل جمجمه.
در موارد بالا درمان، برطرف کردن علت فلج است و سپس برای مدت 12-6 ماه باید صبر کرد که گاهی عملکرد عضله برگشت پیدا می‌کند. در صورت عدم برگشت عملکرد عضله فلج، عمل‌های جراحی بر روی عضلات دیگر و یا خود عضله توصیه می‌گردد.
برای خواندن بخش اول- چشم پزشکی اطفال و مشکلات شایع- اینجا کلیک کنید.
