احادیث معصومین درباره زیتون
از پیامبر خدا (ص) نقل شده است که چه نیکو مسواکی است زیتون، از درختی خجسته، دهان را خوشبو می‌کند، جرم دندان را می‌برد و مسواک من و پیامبران پیش از من است. یکی از کاربردهای درخت زیتون چوب آن است که می‌توان از تازه آن برای ماساژ لثه و از شاخه‌های خیلی نازک آن برای خلال دندان استفاده نمود. برتری این گیاه بر مسواک های امروزی که از مواد سنتتیک (مصنوعی شیمیایی) ساخته می‌شوند این است که این گیاه بجز پاک کنندگی فیزیکی، دارای خواص دارویی برای لثه‌ها و بن دندانها نیز هست. چون چوب و برگ زیتون مزاجی شبیه استخوان، تاندون و دندانها یعنی مزاج سرد و خشک دارند لذا استحکام بخش بافت‌های محکم بدن هستند از جمله دندانها و پایه آن‌ها.
معمولا موادی که این خصوصیات (مزاج) را داشته باشند برای دندانها، مو، ناخن و استخوان مفید می باشند. دراحادیث دیگر که در کتاب کافی از قول امام صادق (ع) نقل شده است، آمده است که زیتون نفخ و بادها را می‌راند و مایعات جنسی را افزایش می‌دهد، بنایراین برای افرادی که دچار انواعی از نفخ یا ناباروری هستند می‌تواند مفید باشد که شروط آن در ادامه خواهد آمد.
در کتاب کافی به نقل از امام کاظم (ع) ذکر شده که یکی از چیزهایی که (حضرت) "آدم" به فرزند خود (هبه الله) سفارش کرد این بود که زیتون بخور چرا که از درختی خجسته است. این نشانه قدمت وجود و استفاده از درخت زیتون است. پیامبرخدا (ص) فرموده اند: روغن زیتون بخورید و خود را با آن چرب نمایید چرا که درختی خجسته است. در جای دیگر آمده که از آن خورش تهیه کنید و درجایی ذکر شده که برای ذات الریه و نیز برای بواسیر مفید است. از پیامبر خدا (ص) نقل شده که در آن درمان هفتاد درد است که جذام از جمله آنهاست.
همچنین این حدیث نیز از پیامبر خدا (ص) ذکر شده که روغن زیتون روغن پاکان و خورش نیکان است. در آن بدانگاه که روی می‌کند و بدان گاه که پشت می‌کند (احتمالا منظور ابتدا و انتهای فصل رویش آن است) برکت نهاده شده و دو بار در پاکی غوطه ور شده است. از امام صادق (ع) نقل شده است: خوردن سویق (آرد حبوبات یا آرد گندم بریان شده که امروزه به آن حلوا هم می گویند) با روغن زیتون گوشت می‌رویاند و استخوان را استحکام می‌بخشد، پوست را نازک کرده (پاکسازی پوست) و بر توان جنسی می‌افزاید.
در حدیثی از امام صادق (ع) نقل شده اگر از بدن کسی از شما جوش یا آماسی (دمل پوستی) بیرون زد آن را ببندد و با روغن زیتون یا روغن حیوانی درمان کند. این حدیث احتمالا اشاره به استفاده از این روغن‌ها بصورت موضعی بوده که اخلاط و مواد زائد موجود در جوش و دمل را نضج (پختگی، رسیدگی) داده و دفع نموده منجر به تسریع بهبود آن می شود.
مزاج زیتون
نوع نارس زیتون، سبز تیره بوده مزاجش سرد و خشک است و بهترین روغن زیتون روغنی است که ازاین نوع نارس گرفته باشند که موافق و تقویت کننده معده است. اما زیتون رسیده مزاجش تقریبا گرم و تر (در حد خفیف و معتدل) است. گفته شده زیتون های سیاه، مزاج رو به گرم و خشک، باز هم در حد اعتدال و نه شدید دارند، یعنی خیلی قوی نیستند که مزاج افراد را تغییر دهند یا برای برخی مزاج‌ها بد باشند.
نوع سیاه زیتون مقداری غذاییت بیشتری دارد و هضمش راحت تر است که شاید علت عمده آن مزاج گرم و خشکش باشد ولی در عوض سودای بیشتری نیز تولید می‌کند.
یکی از دلایلی که مصرف زیتون برای تقریبا همه افراد با هر مزاجی توصیه عام شده، اعتدال مزاج آن است.البته بهترین نوع زیتون، نوع سبز و رسیده آن است.
آداب مصرف زیتون
در طب سنتی تاکید شده است که زیتون همراه غذا خورده شود نه قبل و بعد از آن. زیرا اگر همراه غذا خورده شود مقوی معده و اشتها آور است ولی اگر قبل از غذا خورده شود سنگین است (هضم آن سخت است) و باید با غذا مخلوط شود تا اثرات خود را بهتر نشان دهد. همچنین نباید بعنوان میان وعده یا تنقلات مصرف شود.اگر زیتون به تنهایی (خالی) مصرف شود چون دیرهضم است تولید سودا می‌کند؛ لذا مخصوصا در اوایل پاییز باید با احتیاط مصرف شود.
بنابراین موکد است که زیتون بصورت پرورده مورد استفاده قرار گیرد. حداقل پرورده شدن آن این است که در آب نمک خوابانده شود که باعث لطیف شدن زیتون می‌شود. زیتون کامل و غیر پرورده بافت سفت و محکمی داشته، هضم آن سخت و دارای عوارضی است.
شاید به همین دلیل است که بنا بر یک سنت قدیمی، زیتون را پس از روغن گیری، پرورده و مصرف می کنند همانطور که امروزه نیز مرسوم است. گاهی زیتون را در سرکه می‌خوابانند که خود نوعی روش پروراندن است که باعث می‌شود هضمش راحتتر شود اما خاصیت قابض بودن آن تشدید می‌شود و بشدت بندآورنده شکم و دفع (کاهنده حرکات روده) است و معمولا برای افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر یا اسهال های مزمن یا انواع کولیت توسط پزشک تجویز می شود.
زیتونی که روغن آن گرفته شده و اصطلاحا شکسته شده باشد هضمش راحت تر است. کلا زیتون غذاییت کمی دارد بنابراین چاق کننده نیست لذا مصرف روغن آن هم در رژیم لاغری مناسب است...
برای خواندن بخش دوم -زیتون از دیدگاه طب سنتی- اینجا کلیک کنید.
