آثار بهبود را پیش از اینکه بیمار خود احساس کند، نزدیکان بیمار احساس میکنند. پیدایش علائمی نظیر کمتر شدن نسبی شکایات بیمار یا کاهش تحریکپذیری و بیحوصلگی در 10-15 روز اول درمان ممکن است نشانهای از موثر واقع شدن دارو باشد.
نخستین علائم اثر درمانی دارو را از تغییر علائم زیستشناختی نیز که در همان 1-2 هفته اول ظاهر میشود میتوان پیشبینی کرد. بدین معنی که اگر میزان فشارخون، تعداد نبض، وزن و خواب بیمار رو به تعادل نهاد و از شدت بعضی از علائم بدنی همچون بیاشتهایی یا پراشتهایی، تپش قلب، تنگی نفس، سردرد و غیره اندکی کاسته شد، میتوان پیشبینی کرد که امکان حصول نتیجه با داروی انتخابی وجود دارد لازم به ذکر است که از بین داروهای سه حلقهای، حداکثر مقدار اثربخشی نورتریپتیلین 150 میلیگرم در روز است و در همه حال از این مقدار نباید تجاوز کرد.
در بیماران سالمند، به خصوص در آنانی که دچار بیماری جسمی نیز هستند بهتر است درمان با داروهای سه حلقهای را با روزی 10-20 میلیگرم شروع کرد و در ظرف مدت یک هفته به 50-70 میلیگرم رساند. اگر عوارض جانبی ناراحتکنندهای به بیمار دست نداد، در صورت نیاز، میتوان مقدار مصرف روزانه را به تدریج ظرف مدت یک هفته به 100 میلیگرم رساند و این مقدار را تا دو هفته دیگر ادامه داد.
سپس پس از ارزیابی میزان بهبود و شدت عوارض جانبی، نسبت به ادامه همان مقدار دارو یا افزایش آن و یا قطع مصرف تصمیم گرفت. قطع مصرف دارو مانند شروع آن باید به تدریج صورت گیرد. میتوان هر 1-2 روز یکبار 25 میلیگرم از مقدار مصرف روزانه کم کرد. قطع ناگهانی، ایجاد تهوع، استفراغ، سردرد و تعریق میکند که ممکن است تا چند روز ادامه یابد.
با شروع مجدد دارو و قطع تدریجی آن، این علائم برطرف میشوند. مصرف این داروها در یک وعده بیش از حد مجاز، که غالبا به قصد خودکشی انجام میگیرد، خطرناک است. علائمی که در این حال ایجاد میشوند عبارتاند از سرآسیمگی (agitation)، دلیریوم، تشنج، فلج روده و مثانه، بالا رفتن حرارت بدن، تشدید رفلکسهای وتری، اتساع مردمکها و بالاخره ضعف تنفس و اغماء.
از اینرو در مورد بیمارانی که قصد خودکشی دارند توصیه میشود که دارو بیش از مصرف یک هفته تجویز نشود و در عیادتهای بعدی اطمینان حاصل کرد که داروهای تجویزی را تماما مصرف کردهاند.
مطمئنتر اینکه در مورد بیشتر بیماران افسرده دارو را در اختیار کسان بیمار قرار دهند به دو منظور:
1- برای جلوگیری از مصرف بیرویه داروها به قصد خودکشی.
2- این عمل سبب میشود تا داروها طبق دستور پزشک مصرف شوند. بیماران افسرده غالبا به علت بیتوجهی یا فراموشکاری ممکن است داروها را نامرتب یا کم و زیاد مصرف نمایند.
برای خواندن بخش اول -درمان اختلالات افسردگی- اینجا کلیک کنید.