وقتی کسی که دوستش دارید اذیتتان می‌کند، می‌توانید خشم، عصبانیت و حس انتقام‌جویی از او را در دلتان نگه دارید — یا اینکه او را ببخشید و از آن ماجرا بگذرید.
تقریباً همه آدمها با رفتار یا حرف کسی ناراحت شده‌اند. شاید مادرتان از سبک بچه‌داری شما ایراد گرفته باشد، همکارتان در یک پروژه از شما سوءاستفاده کرده و یا همسرتان به شما خیانت کرده باشد. این زخم‌ها ممکن است احساسات عصبانیت، تلخی و یا حتی کینه و انتقام را همیشه در قلب شما نگه دارد اما اگر بخشش را تمرین نکنید، ممکن است کسی که بیشتر آسیب می‌بیند خودتان باشید.
با تمرین بخشش، می‌توانید آرامش، امید، قدرشناسی و لذت را نیز تجربه کنید. بخشش به شما در مسیر سلامت جسمی، احساسی و معنوی کمک شایانی می‌کند.
بخشش چیست؟
به طور کلی، بخشش تصمیم برای رها کردن خشم و افکار انتقام‌جویی است. عملی که باعث آزار و اذیت شما شده است همیشه بخشی از زندگیتان خواهد ماند اما بخشش فشار آن بر شما را کمتر کرده و کمکتان می‌کند بر قسمت‌های مثبت زندگی متمرکز شوید. بخشش حتی می‌تواند منجر به احساس درک، همدردی و محبت برای فردی باشد که به شما آسیب رسانده است.
بخشش به این معنا نیست که تقصیر و مسئولیت آن فرد برای آسیب زدن به خودتان را انکار می‌کنید و یا کار اشتباه او را توجیه کرده یا کم می‌شمارید. می‌توانید بدون توجیه عمل آن فرد، او را ببخشید. بخشش آرامشی به همراه دارد که کمکتان می‌کند به زندگیتان ادامه دهید.
بخشیدن کسی چه فوایدی دارد؟
دور ریختن کینه‌ها و تلخی‌ها راه را برای محبت و آرامش باز می‌کند. بخشش فواید زیر را برایتان به دنبال خواهد داشت:
- روابط سالم‌تر
- سلامت روانی و معنوی بالاتر
- اضطراب، استرس و دشمنی کمتر
- فشارخون پایین‌تر
- علائم افسردگی کمتر
- خطر کمتر برای روی آوردن به مشروبات الکلی و
موادمخدر
چرا کینه‌ورزی اینقدر آسان است؟
وقتی کسی به شما صدمه‌ای زده است، بخصوص کسی که دوستش داشته‌اید و برایتان عزیز بوده است، ممکن است عصبانی، ناراحت یا سردرگم شوید. اگر مدام به آن اتفاق فکر کنید، کینه توام با خشم و دشمنی در شما ریشه می‌دواند. اگر اجازه بدهید که احساسات منفی بر احساسات مثبت در شما غلبه کند، متوجه خواهید شد که پُر از تلخی و حس ناعدالتی شده‌اید.
کینه نگه داشتن در دل چه تاثیراتی دارد؟
اگر نتوانید ببخشید، با ایجاد خشم و تلخی در همه روابط خود و حتی تجربه‌های جدیدتان، هزینه آن را پرداخت خواهید کرد. زندگیتان آنقدر درگیر آن عمل اشتباه خواهد شد که دیگر نخواهید توانست از زمان حال خود لذت ببرید. ممکن است مضطرب یا افسرده شوید. ممکن است احساس کنید که زندگیتان فاقد معنا و مفهوم است و حتی اعتقادات معنوی خودتان را هم زیر سوال خواهید برد. ممکن است ارتباط‌های باارزش خود با بقیه را هم از دست بدهید.
چطور می‌توانید به درجه بخشش برسید؟
بخشش تعهد به فرایند تغییر است. برای شروع باید:
- ارزش بخشش را درک کرده و متوجه اهمیت آن در زندگیتان شوید.
- به واقعیت‌های آن اتفاق فکر کنید، اینکه چطور واکنش داده‌اید و اینکه همه اینها چه تاثیری بر زندگی و سلامتتان گذاشته است.
- وقتی آماده بودید، خودتان انتخاب کنید که فردی که موجب آزارتان شده است را ببخشید.
- نقش خودتان بعنوان یک قربانی را فراموش کنید و نفوذی که آن فرد با عمل اشتباه خود بر زندگیتان داشته است را از بین ببرید.
وقتی کینه‌ها را دور می‌ریزید، دیگر زندگیتان را با آسیبی که دیده‌اید تعریف نمی‌کنید. حتی ممکن است حس درک و محبت پیدا کنید.
اگر نتوانیم کسی را ببخشیم چه می‌شود؟
بخشش کار دشواری است مخصوصاً اگر کسی که به شما آسیب رسانده، اشتباه خود را نپذیرفته و احساس پشیمانی نکند. اگر تصور می‌کنید که نمی‌توانید ببخشید، از چشم طرف‌‌مقابل به آن موقعیت نگاه کنید. از خودتان بپرسید که چرا باید چنین رفتاری کرده باشد. ممکن است خودتان هم اگر جای او می‌بودید همانطور رفتار می‌کردید.
همچنین سعی کنید دیدتان به دنیا را گسترده‌تر کنید. نقص‌های آدمها را قبول کنید. بد نیست به زمان‌هایی که خودتان باعث آزار دیگران شده‌اید و آنهایی که شما را بخشیده‌اند فکر کنید. نوشتن خاطرات، دعا و نیایش و مدیتیشن هم می‌تواند کمکتان کند. حتی می‌توانید با فردی عاقل و بامحبت هم در این رابطه حرف بزنید.
آیا بخشش تضمین‌کننده آشتی دو طرف است؟
اگر این ناراحتی از طرف کسی که برایتان بسیار ارزشمند است بوده باشد، بخشش می‌تواند منجر به آشتی شود. اما همیشه اینطور نیست. اگر آن فرد مرده باشد یا نخواهد با شما ارتباط داشته باشد، آشتی ممکن نخواهد بود. در خیلی موقعیت‌ها هم اصلاً آشتی کار درستی نیست. با همه این حرف‌ها، شاید آشتی کردن گاهی ممکن نباشد، اما بخشش همیشه امکانپذیر است.
اگر مجبور باشیم با کسی که اذیتمان کرده ارتباط برقرار کنیم اما اینکار را دوست نداشته باشیم، چه؟
اگر به درجه بخشش نرسیده باشید، نزدیک بودن به کسی که اذیتتان کرده است بسیار سخت و استرس‌زا است. برای کنار آمدن با چنین موقعیت‌‌هایی، به خاطر داشته باشید که می‌توانید از بعضی جمع‌ها و موقعیت‌ها دوری کنید. به خودتان احترام بگذارید و کاری را انجام دهید که درست‌تر است. اگر تصمیم می‌گیرید که در موقعیتی که آن فرد حضور دارد شرکت کنید، اصلاً از بروز حس فشار و استرس ناشی از آن تعجب نکنید. همه تلاشتان را بکنید که فکر و دلی باز و روشن داشته باشید. شاید آن موقعیت کمکتان کند زودتر به درجه بخشش برسید.
اگر کسی که او را بخشیدیم تغییر نکند چه؟
هدف بخشش این نیست که آن فرد را مجبور به تغییر رفتار و اعمالش کنید. بخشش برای تغییر دادن خود شما و زندگیتان با آوردن آرامش، شادی و التیام احساسی و معنوی است. بخشش می‌تواند نفوذ و تاثیری که آن فرد و عمل او بر زندگی شما داشته است را از بین ببرد.
اگر خودمان نیاز به بخشش داشته باشیم چه؟
اولین قدم این است که اشتباهتان و تاثیری که بر دیگران داشته است را فهمیده و آن را ارزیابی کنید. همچنین نباید خیلی سختگیرانه خودتان را قضاوت کنید. شما هم انسان هستید و ممکن است اشتباه کنید. اگر واقعاً بخاطر حرفی که زده‌اید یا کاری که انجام داده‌اید پشیمان هستید، باید آن را برای کسی که به او آسیب رسانده‌اید اقرار کنید. درمورد پشیمانی و ناراحتی خود با او حرف بزنید و از او بخشش بخواهید – البته بدون اینکه برای کاری که کرده‌اید بهانه بیاورید یا سعی کنید آن را توجیه کنید.
ضمناً یادتان باشد که نمی‌توانید دیگران را مجبور به بخشیدن خودتان کنید. آن فرد خودش باید تصمیم به بخشیدن شما بگیرد. نتیجه کار هر چه که شد، سعی کنید با دیگران با محبت و احترام رفتار کنید.
