برترینها - آرمان رمضانی: بیماری فشار خون بالا آنگونه که پزشکان میگویند بیماری مرموز و کم سر و صدایی است. این مشکلِ سلامتی رایج را از آن جهت بیماری "خاموش" مینامند که برای تشخیص توسط یک فرد غیر متخصص، دارای نشانهها و علائم به شدت کمی است. فشار خون بالا دقیقا در همان زمانی که نشانهای برای تشخیصش وجود ندارد، آرام آرام اما به صورت پیوسته به شریانهای خونیِ بدن شما آسیب میزند و زمینه حملههای قلبی و سکته را فراهم میکند. البته لازم نیست چندان نگران باشید چرا که بعد از مطالعه این مقاله با سلاحی جدید به جنگ این بیماری خواهید رفت.
فشار خون دقیقا چیست؟
اگر بخواهید بدانید اساسا فشار خون چیست باید گفت نیرویی که جریان خون شما به دیواره شریانها وارد میکند را فشار خون میگویند. این نیروی وارده به دیواره رگها اگر همواره از سطح معینی بالاتر باشد و زمینه ساز مشکلات دیگری شود، فرد دچار بیماری فشار خون بالا است. خبر خوب اما اینجاست که فرد درگیر با فشار خون بالا میتواند با ایجاد تغییراتی کوچک در برنامه غذایی روزانهاش، شرایط را تا حد زیادی به نفع خود و سلامتیاش تغییر دهد.
در روزگاری که ما زندگی میکنیم فشار خون بالا یکی از رایجترین مشکلات سلامتی در سراسر دنیا به حساب میآید و برای مثال از هر سه بریتانیایی یک نفر مبتلا به بیماری فشار خون بالاست. بر اساس گزارش NHS آنچه شرایط را حتی بحرانیتر میکند تعداد زیاد افرادی است که از فشار خون بالا رنج میبرند اما بنابه دلایلی که پیشتر گفته شد مانند نشانههای کم این بیماری، از شرایط خود آگاه نیستند و بدیهی است که در هیچ آماری هم به حساب نمیآیند.
بیشتربخوانید:
کنترل فشار خون با برنامه غذایی
اگر به خاطر فشار خون بالا به پزشک مراجعه کرده باشید حتما میدانید که یکی از راههای بهبود شرایط، ایجاد تغییر در برنامه غذایی است. آنچه در این باره تا امروز میدانستیم این بود که با ایجاد تغییراتی چون کاهش مصرف نمک و روی آوردن به مصرف غذاهای سالمتر میتوان تا حد زیادی این بیماری را کنترل کرد. حالا اما قرار است با خوراکی آشنا شوید که بر اساس گزارش جدید مرکز فشار خون بریتانیا، میتواند شرایط این نبرد را کاملا و به نفع شما تغییر دهد.
پتاسیم، سلاح موثر شما در جنگ با فشار خون بالا
مرکز فشار خون بریتانیا اخیرا مدعی شده است که مصرف موز میتواند دقیقا همان تغییری باشد که برنامه غذایی افراد درگیر با فشار خون بالا به آن نیاز دارد. بر اساس گزارش همین مرکز این میوه به دلیل برخورداری از سطح بالای پتاسیم میتواند فشار خون بالا را هدف قرار دهد. پتاسیم به طور کلی یکی از مواد معدنی است که بدن انسان برای داشتن کارکرد مناسب به آن نیاز دارد اما وقتی به فشار خون بالا میرسیم، پتاسیم نقشی حیاتیتر پیدا میکند.
چرا پتاسیم؟
مواد معدنی به طور کلی بر روی مقدار مایعات ذخیره شده در بدن و همچنین حجمی از این مایعات که باید دفع شود، تاثیر میگذارد. وقتی بدن شما بیش از حد لازم مایعات در خود ذخیره میکند یعنی خون شما هم مایعات بیشتری در خود دارد. ممکن است فکر کنید ذخیره زیاد مایعات باید برای بدن مفید باشد اما این حجم اضافه مایعاتِ ذخیره شده در بدن باعث بشتر شدن نیروی وارده به دیواره رگهای شما میشود و درنتیجه فشار خون شما بالاتر میرود.
توجه داشته باشید که به صورت معمول مایعات اضافی بدن شما توسط کلیهها دفع میشود و اینجاست که سدیم و پتاسیم نقش مهمی بازی میکنند. در چنین شرایطی سدیم وظیفه نگه داشتن مایعات اضافی و جلوگیری از دفع آنها را بازی میکند. پس هرچه نمک بیشتری مصرف کرده باشید و سطح سدیم در بدنتان بالاتر باشد مایعات بیشتری در بدنتان ذخیره میشود و درنتیجه فشار خونتان بالاتر میرود.
پتاسیم در نقطه مقابل دقیقا رفتاری بر عکس سدیم دارد و به بدن شما و کلیههایتان کمک میکند تا هرچه سریعتر از شر مایعات اضافی راحت شود و به همین راحتی سطح فشار خون شما پایینتر میرود. بنابراین شما به عنوان فردی که از فشار خون بالا رنج میبرد دقیقا به همان اندازهای که لازم است از سدیم دوری کنید، باید مصرف خوراکیهای حاوی پتاسیم را افزایش دهید.
بیشتر بخوانید:
حالا وقت تغییر در برنامه غذایی است
حالا که از اهمیت بالای پتاسیم و نقش حیاتی آن در کاهش سطح فشار خون آگاه شدید، طبیعی است که دنبال مواد غذایی باشید که از نظر برخورداری از این ماده معدنی غنی باشند. با یک جستجوی ساده در اینترنت متوجه خواهید شد که در کنار موز اسفناج، بروکلی، آووکادو، سیب زمینی و میوههای خشک شده و البته بسیاری مواد دیگر حاوی حجم قابل توجهی از پتاسیم هستند.
به صورت کلی متخصصان تغذیه برای افرادی که از فشار خون بالا رنج میبرند برنامه غذایی شامل 5 وعده از میوههای مختلف پیشنهاد میکنند و به نظر میرسد همین 5 وعده شامل میوه بهترین مکان برای جا دادن میوهها و مواد غذایی غنی در پتاسیم باشد.
بنابر گفته متخصصان تغذیه یک عدد موز حاوی 450 میلی گرم پتاسیم است. در طرف مقابل NHS توصیه میکند که برای اطمینان حاصل کردن از کارکرد درست بدنتان باید روزانه 3500 میلی گرم پتاسیم وارد بدنتان شود. با توجه به اینکه پتاسیم مورد نیاز از راههای متفاوتی علاوه بر مصرف موز وارد بدنتان میشود پس واضح است که با افزودن این میوه به برنامه غذاییتان در راه درستی برای کنترل فشار خون بالا قدم برمیدارید.
فراموش نکنید!
NHS در خطوط پایانی گزارش درباره نقش حیاتی پتاسیم در کاهش سطح فشار خون، لازم میبیند بار دیگر بر اهمیت کاهش مصرف نمک تاکید کند:"دقیقا به همان اندازه که مصرف بالای پتاسیم و جای دادن خوراکیهای غنی در پتاسیم مانند موز در برنامه غذایی برای کاهش سطح فشار خون حیاتی است، به همان اندازه کاهش و در نهایت به صفر رساندن حجم نمک مصرفی میتواند خیال شما را از سطح فشار خون و سلامت کلیههایتان راحت کند."