د‌کتر نوشین نظری - جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی
تحریریه زندگی آنلاین : وقتی که تصمیم می‌گیرید باردار شوید، ترجیح می‌دهید که این پروسه زودتر انجام شود و وارد مرحله بارداری شوید. گاهی پروسه باردار شدن به قدری انرژی‌بر و پر استرس می‌شود که بسیاری از خانم‌ها، پیش از اقدام نسبت به آن دچار اضطراب می‌شوند. خوشبختانه برای سرعت بخشیدن به این روند، دستورالعمل‌های راهبردی زیادی از طرف پزشکان به زنان و خانواده‌ها توصیه می‌شود. برای بهبود روند باردار شدن، بهتر است در مرحله نخست، چرخه تخمک‌گذاری خود را تنظیم کنید و مقاربت‌های موثری داشته باشید. موارد زیر را مطالعه نمایید تا با این روش‌ها بیشتر آشنا شوید:
بیشتربخوانید:
مصرف کافئین را محدود کنید
مصرف کافئین را کاهش دهید. استفاده بیش از حد از کافئین، می‌تواند میزان باروری را کاهش دهد. سعی کنید که اصلا بیشتر از 500 میلی‌گرم کافئین (روزانه) مصرف نکنید. اگر قهوه را خودتان در منزل دَم می‌کنید، می‌شود چیزی حدود 5 فنجان، حتی همین میزان از قهوه (5 فنجان) که حاوی 500 میلی‌گرم کافئین است، زیاد می‌باشد. پس به فکر بیشتر از این مقدار نباشید.
غذاهای مغذی بخورید
به یاد داشته باشید که همواره باید رژیم غذایی متعادلی داشته باشید. از لیست غذاهای متنوع بهره‌مند باشید. تنوع غذایی به شما کمک می‌کند تا نیاز روزانه خود به آهن، کلسیم، اسید فولیک و پروتئین را تامین کنید. شما می‌توانید این مواد مغذی را از کشمش، سبزیجات با برگ‌های تیره، حبوبات، کلم بروکلی و نان‌های غلات غنی شده به دست آورید. اسیدهای چرب امگا 3 نیز اهمیت زیادی دارند. اگر گیاهخوار هستید، لزوما نباید برای دریافت امگا 3 مورد نیاز بدن‌تان، ماهی بخورید. می‌توانید به جای ماهی از دانه‌های چرب بذر کتان و گردو استفاده کنید.
بیشتربخوانید:
وزن خود را متعادل و متناسب نگاه دارید
اگر اضافه وزن دارید، احتمالا در طول دوران بارداری، دو برابر سایر زنان دچار کاهش احتمال بارداری خواهید شد. اگر کمبود وزن دارید، چهار برابر. دقت کنید که وزن نامناسب (افزایش و کاهش) در هر صورت احتمال بارداری را کاهش می‌دهد. با پزشک خود صحبت کنید و برای این مسئله از او راهنمایی بگیرید. اگر چنانچه وزن متعادل و متناسبی دارید، با رژیم غذایی متناسب، آن را ثابت نگاه دارید.
الکل مصرف نکنید
نوشیدن الکل تاثیر منفی روی بارداری دارد و میزان باروری را کاهش می‌دهد. زنانی که عادت به نوشیدن الکل دارند، در معرض خطر ناباروری بالا هستند. تعداد اسپرم‌های مردانی که عادت به نوشیدن الکل دارند، نیز از حد معمول کمتر است.
سیگار نکشید
سیگار کشیدن نیز مثل مصرف الکل باعث کاهش باروری می‌شود. اگر چنانچه تصمیم گرفته‌اید باردار شوید، حتما این عادت خود را ترک کنید. سیگار کشیدن علاوه بر کاهش میزان باروری، موجب بروز خطراتی مثل حاملگی خارج رحمی و سقط جنین نیز می‌شود. شناخته‌شده‌ترین علت تولد کودکان با نقص مادرزاد، وزن بسیار کم هنگام تولد و رشد نامناسب ریه، مصرف و اعتیاد مادران آنها به سیگار است. اگر همسرتان اعتیاد به سیگار کشیدن دارد، این مسئله را به ایشان نیز یادآوری کنید، چرا که آسیب‌دیدگی‌های سیگاری‌های دست دوم نیز کم نیستند. سیگار کشیدن حتی روی اسپرم آقایان نیز اثر می‌گذارد و موجب کاهش آنها می‌شود.
بیشتربخوانید:
ویتامین‌های دوران بارداری را دست کم نگیرید
ویتامین‌های دوران بارداری، بدن شما را آماده می‌کنند تا تغذیه یک موجود دیگر را در شکم‌‌تان به عهده بگیرد. آنها حاوی اسید فولیک هستند که می‌تواند از «اسپینا بیفیدا» در جنین جلوگیری کند. اسپینا بیفیدا نوعی بیماری مادرزادی است که در اثر آن ستون فقرات جنین به درستی رشد نمی‌کند و بعضی از مهره‌ها به خوبی بسته نمی‌شوند. پزشکان می‌گویند که به محض فکر کردن به بارداری و فرزندآوری، بلافاصله مصرف ویتامین‌ها را شروع کنید.
به پزشک مراجعه کنید
پزشک در ابتدا، معاینه کاملی انجام می‌دهد و سابقه پزشکی‌تان را بررسی می‌کند. در مورد داروها و مکمل‌های مورد نیاز راهنمایی می‌کند. از مشکلات بارداری، سقط جنین، کیست تخمدان، تومورهای فیبروئیدی، اندومتریوز و ... می‌گوید. سابقه واکسیناسیون به ویژه سرخک، اوریون و سرخجه در سال‌های قبل و احتمال بروز هر کدام از این بیماری‌ها، سابقه پزشکی خانوادگی، سابقه بیماری و برخی ناهنجاری‌های ژنتیکی، عادات ورزشی، سابقه پزشکی همسرتان، تعداد کم اسپرم، بیماری‌ها و مشکلاتی که روی باروری آنها اثر می‌گذارد، را مورد بررسی قرار می‌دهد.
در صورت لــزوم بـــه یک متخصص و یا فوق تخصص رجوع کنید
باروری زنان در سنین بالای 35، کاهش می‌یابد. این مسئله در مردان کمتر دیده می‌شود. اگر چنانچه بالای 35 سال سن دارید، بهتر است قبل از اقدام به بارداری به یک متخصص یا فوق تخصص رجوع کنید. ممکن است پزشک‌تان انجام برخی آزمایش‌ها را توصیه کند: پاپ اسمیر، آزمایش ادرار، آزمایش خون در طول قاعدگی، آزمایش خون بعد از قاعدگی، آزمایش خون در هر زمانی در طول سیکل.
استفاده از روش‌های هورمونی ضد بارداری را متوقف کنید (قرص، چسب ضد بارداری و ... ).
این روش‌ها می‌توانند چرخه قاعدگی شما را تغییر دهند. اگر برای بارداری برنامه‌ریزی دارید، باید در طول دوره سیکل و مدت زمان قاعدگی خود، نحوه کنترل بارداری را بدانید و مصرف این داروها و روش‌های هورمونی را کنار بگذارید. برای تنظیم مجدد بدن‌تان، احتمالا زمان بیشتری نیاز دارید تا بارداری صورت بگیرد، البته بدن هر زن، ویژگی‌های خاص خود را دارد. به این نکات دقت کنید:
الف) روزهای سیکل قاعدگی خود را بشمارید. اگر سیکل شما منظم است، ممکن است بتوانید با ریاضیات ساده میزان آزاد سازی بعدی تخمک‌های خود را از طریق لوله‌های فالوپ تعیین کنید. اگر سیکل شما 28 روزه است، احتمالا حدود روز 12 – 14 تخمک‌گذاری خواهید داشت. از اولین روز قاعدگی بعدی 16 روز به عقب برگردید. احتمال تخمک‌گذاری تا 5 روز بعد از آن عدد، بسیار بیشتر است.
ب) دمای بدن خود را نمودار کنید. دمای پایه بدن (پایین‌ترین دمای بدن در هر دوره 24 ساعته) چند روز پس از تخمک‌گذاری 2/0 درجه فارنهایت (11/0 درجه سانتیگراد) افزایش می‌یابد. شما می‌توانید از هر دماسنجی که تا 10/1 درجه را نشان می‌دهد، استفاده کنید. اگر به دنبال نوسانات کمتر از 1 درجه هستید که دیدن آنها در دماسنج‌های معمولی سخت است، می‌توانید از دماسنج‌های دقیق‌تر پایه‌دار استفاده کنید.
پ) مخاط دهانه رحم خود را بررسی کنید. مخاط دهانه رحم در زمان تخمک‌گذاری افزایش می‌یابد و لغزنده‌تر می‌شود. اگر بتوانید آن را بین انگشتان خود بکشید (به خاطر لزجی بودن) احتمالا در حال تخمک‌گذاری هستید.
ت) کیت تخمک‌گذاری بخرید. کیت‌های پیش‌بینی تخمک‌گذاری، می‌توانند تخمک‌های آزاد شده را یک روز قبل پیش‌بینی کنند. از همان روش در آزمایش‌های بارداری استفاده می‌شود. کیت‌ها، سطح هورمون (LH) لوتئینیزه شما را در ادرارتان بررسی می‌کنند. شما کمی روی چوب ادرار می‌کنید، ولی متاسفانه نتیجه این آزمایش، بسیار دقیق و قابل استناد نیست.
بیشتر بخوانید:
مسائل مقاربتی
قبل از تخمک‌گذاری، رابطه جنسی را شروع کنید: اسپرم می‌تواند تا 5 روز در بدن شما زنده و سالم بماند، بنابراین اگر دو تا سه روز قبل از روز تخمک‌گذاری را مورد هدف خود قرار داده‌اید، احتمال بارداری بیشتر است. اگر می‌خواهید خیال‌تان کاملا جمع باشد، در هفته‌های دوم و سوم سیکل خود، هر روز یا یک روز در میان مقاربت داشته باشید.
روان‌کننده مصرف نکنید: روان‌کننده‌های مصنوعی می‌توانند اسپرم‌ها را ضعیف کنند تا حتی از بین ببرند. اگر به روان‌کننده، نیاز ضروری دارید، لطفا از مسهل‌ها و روان‌کننده طبیعی مثل روغن معدنی بهره‌مند شوید، نه انواع مصنوعی آنها.
آرام، ریلکس و رها باشید: استرس، چرخه هر کاری را معیوب و مختل می‌سازد. پس خونسردی خودتان را حفظ کنید و تا جایی که می‌توانید از استرس دوری کنید. تمرین یوگا و مدیتیشن کمک زیادی به این مقوله می‌کند. اگر بتوانید هر روز 15 دقیقه را برای این کار در زندگی اختصاص دهید، تفاوت چشمگیری از آن را احساس خواهید کرد.
