محمد حضوری؛ متخصص تغذیه
ظروف فلزی، از زمان‌های بسیار دور به چرخه تهیه، پخت و مصرف مواد غذایی وارد شده‌اند. این ظروف به دلایل متعددی نظیر انتقال حرارت سریع و مقاومت بالاتر آنها در مقابل عواملی نظیر صدمه و ضربه‌ها از جایگاه ویژه‌ای در آشپزخانه‌ها برخوردار می‌باشند.
اکنون در ادامه به بحث بیشتر در رابطه با هر یک از انواع ظروف فلزی می‌پردازیم.
ظروف آلومینیومی
تأثیر آلومینیوم بر سلامتی انسان: برخی از مطالعات در صدد بررسی تاثیر دریافت آلومینیوم در افزایش ابتلا به بیماری آلزایمر می‌باشند که البته هنوز این ارتباط به اثبات نرسیده است. دریافت زیاده از حد آلومینیوم از طریق مواد غذایی پخته‌شده در ظروف آلومینیومی، می‌تواند به بروز علایم و اختلالات گوارشی و یا تشدید این علایم در افراد مستعد ابتلای به این بیماری‌ها منجر گردد.
مسمومیت با آلومینیوم، ممکن است به پیدایش استئومالاسی (نرمی استخوان) منجر شود. هر چه مدت زمان پخت ماده غذایی طولانی‌تر باشد، مقدار آلومینیوم وارد شده به آن بیشتر می‌شود.
توصیه‌هایی برای به‌کارگیری بهتر ظروف آلومینیومی: تا حد امکان از ظروف آلومینیومی بدون پوشش برای پخت و یا نگهداری مواد غذایی استفاده نکنید. پختن غذاهای اسیدی و یا قلیایی در این ظروف موجب تغییر رنگ و سیاه شدن آنها می‌شود. همچنین نگهداری آب و محلول‌های دارای املاح زیاد نیز این امر را موجب می‌شود.
این لایه تیره‌رنگ اگرچه بر کیفیت ماده غذایی تاثیری ندارد ولی ممکن است ورود فلز آلومینیوم را به مواد غذایی تسریع و تسهیل کند. برای برطرف کردن این لایه، غوطه‌ور کردن ظرف در محلول آبلیمو و یا سرکه نیز مفید خواهد بود.
ظروف مسی
این عنصر فلزی نیز مانند سایر فلزات یک رسانای خوب برای انتقال حرارت می‌باشد.
تاثیر مس بر سلامتی انسان: دریافت زیاده از حد این ترکیب (اگرچه در موارد بسیار نادر مشاهده می‌شود) مسمومیت‌زا بوده و با اختلالاتی در عملکرد کبد، تشکیل گلبول‌های قرمز و عملکرد سیستم ایمنی بدن همراه است.
لازم به ذکر است موارد مسمومیت با این عنصر از دریافت غذایی مشاهده نشده و اغلب به واسطه مصرف مکمل‌های این عنصر و یا مصرف سموم نباتی که حاوی آن می‌باشند، گزارش شده است. البته در مصرف مقادیر زیاد این ترکیب در غذا، ممکن است برخی علایم گوارشی نظیر تهوع، استفراغ و اسهال بروز کند.
توصیه‌هایی برای مصرف بهینه ظروف مسی: از پختن و یا نگهداری طولانی‌مدت غذاهای اسیدی در ظروف مسی پرهیز کنید. به ویژه اگر این ظروف پوشش خود را از دست داده باشند. در هنگام به کارگیری این ظروف دقت نمایید که از پوشش درون آن تا حد امکان محافظت نموده و از آسیب رسیدن به آن جلوگیری کنید.
