تحریریه دنیای سلامت
از چربی پوستتان بکاهید
شما نمیتوانید جلوی تولید چربی توسط غدههای چربی پوستتان را بگیرید.
حتی داروی قوی ایزوترتینوئین هم فقط میتواند فرایند تولید چربی را کُند نماید، ولی نمیتواند آن را متوقف کند.
شما فقط میتوانید چربی اضافی سطح پوستتان را پاک کنید و از براقی ناراحتکننده پوستتان بکاهید.
شستن صورت دوبار در روز چربی اضافی سطح پوست را پاک میکند. فرآوردههایی که دارای گلیکولیک اسید یا آلفا هیدروکسی اسید هستند، برای پاک کردن چربی اضافی پوست مفیدند.
ماسکهای حاوی سولفور هم برای این منظور مورد استفاده قرار میگیرند. البته باز هم یادآوری میشود که اینها توصیههای کلی هستند و ممکن است دارو یا روشی که در مورد دوستتان جواب داده به پوست شما آسیب بزند؛ پس بدون مشاوره با متخصص از این مواد و روشها استفاده نکنید.
در مطب متخصص پوست
اگر نتوانستید با این روشها آکنه خود را کنترل کنید، بهتر است به پزشک متخصص پوست مراجعه نمایید.
او برای درمان آکنه شما گزینههای زیر را پیش رو دارد که با بررسی شرایط شما یک یا چند مورد از آنها را اعمال خواهد کرد.
آنتی بیوتیکها و آنتی باکتریهای موضعی
اریترومایسین، کلیندامایسین، سولفاستامید و اسید آزالئیک از این دسته داروها هستند.
رتینوئیدها
سالهاست که داروی رتین-آ (ترتینوئین) برای درمان آکنه استفاده میشود. این دارو و داروهای همخانواده آن برای باز کردن منافذ پوست بسیار مفیدند و از تجمع چربی در زیر پوست جلوگیری میکنند.
ممکن است مصرف این دارو گاهی با خارش پوست و افزایش حساسیت به نور خورشید همراهه باشد. اگر شما به طور کامل از پوستتان در برابر تابش نور خورشید محافظت کنید، در روزهای آفتابی هم میتوانید از این دارو استفاده نمایید.
آنتی بیوتیکهای خوراکی
بیشتر پزشکان درمان دارویی را با تتراسایکلین شروع میکنند. داکسی سایکلین و مینوسایکلین از هم خانوادهها تتراسایکلین هستند که برای درمان آکنه مورد استفاده قرار میگیرند.
همچنین، آنتی بیوتیکهای سفادروکسیل و آموکسی سیلین برای درمان آکنه مفیدند. مشکلاتی که ممکنن است مصرف این داروها به همراه داشته باشد، واکنشهای آلرژیک احتمالی است که به صورت اختلالات گوارشی و افزایش حساسیت به نور خورشید بروز میکند.
داروی داکسی سایکلین به طور کلی داروی ایمنی است که عوارض جانبی اندکی دارد، ولی در برخی موارد باعث التهاب مری میشود که میتواند عمل بلع را، با مشکل روبهرو کند.
بسیاری از افراد فکر میکنند مصرف چند ماهه یا بیشتر آنتی بیوتیکها توانایی سیستم ایمنی بدن را کاهش میدهد؛ ولی این طور نیست و آنتی بیوتیکها بدن را مستعد ابتلا به عفونتها نمیکنند و بیماران میتوانند.
حین مصرف نوعی از آنتی بیوتیک، در صورت نیاز و تشخیص پزشک آنتی بیوتیک دیگری هم مصرف کنند. البته به طور کلی پزشکان سعی میکنند جز در موارد لزوم آنتی بیوتیک تجویز نکنند و دوره مصرف آن تا حد ممکن کوتاه باشد.
قرصهای ضدبارداری خوراکی
برخی قرصهای ضدبارداری خوراکی که حاوی استروژن اندکی هستند، تاثیر کمی در درمان آکنه دارند.
اسپیرونولاکتون
این دارو گیرندههای آندروژن را بلوک میکند؛ ولی از طرفی باعث افزایش حساسیت پستانها، بینظمیهای قاعدگی و افزایش سطح پتاسیم خون میشود. این دارو میتواند به زنانی که آکنه پایدار و مقاوم به درمان دارند، کمک کند. معمولا زنان جوان به خوبی این دارو را تحمل میکنند.
ایزوترتینوئین
این دارو بیش از هر نام دیگری به نام تجاری «رآکوتان» معروف است. این کلمه نام اولین محصول تولیدشده از این دارو در اروپا و آمریکا بود؛ ولی امروزه با نامهای تجاری گوناگونی به بازار عرضه میشود.
ایزوترتینوئین از سال 1971 در اروپا و از سال 1982 در آمریکا مورد استفاده قرار گرفت. این داروو برای درمان آکنههای بسیار شدیدی که به درمانهای ذکرشده پاسخ نمیدهند، به کار میرود و برای درمان این نوع آکنه گزینه بسیار مناسبی است.
ایزوترتینوئین در درمان آکنههایی با شدت متوسط یا خفیف موفق نیست و پس از قطع آن آکنههای غیر شدید مجدد بازخواهند گشت. به همین دلیل روآکوتان برای درمان کسانی که آکنه خفیف دارند ولی از آن خسته شدهاند و دنبال یک راه حل فوری و سریع و همیشگی هستند، گزینه مناسبی نیست.
ملاحظات مصرف
اگر این دارو به درستی و مطابق دستورات پزشک مورد استفاده قرار گیرد، عوارض جانبی اندکی خواهد داشت.
معمولا خشکی لبها و دردهای عضلانی گاه به گاه از مهمترین عوارض آن است. پزشکان به طور معمول ایزوترتینوئین را به مدت 5 تا 6 ماه تجویز میکنند. لازم است که قند خون ناشتاا و تری گلیسیرید بیمار هر ماه چک شود.
این دارو سطوح کلسترول خون را قدری بالا میبرد، ولی معمولا به اندازهای نیست که منجر به قطع دارو شود.
ایزوترتینوئین و بارداری
ملاحظه بسیار مهمی درباره زنان مصرفکننده رآکوتان وجود دارد و آن مربوط به بارداری است.
اگر زنی در دوران بارداری این دارو را مصرف کند، فرزند ناقصی به دنیا خواهد آورد.
به همین دلیل افرادی که امکان باردارشدن دارند، باید پیش از شروع مصرف این دارو تست بارداری دهند تا از باردار نبودنن خود مطمئن شوند.
همچنین، استفاده از دو روش پیشگیری از بارداری مطمئن حین مصرف این دارو ضروری است که یکی از این روشها معمولا مصرف قرصهای ضد بارداری خوراکی میباشد.
لازم به ذکر است که ایزوترتینوئین پس از قطع مصرف به طور کامل از بدن خارج میشود، ولی لازم است زنان تا یک ماه پس از قطع این دارو همچنان از باردار شدن خودداری کنند.
پس از یک ماه خطری جنین آنها را تهدید نخواهد کرد. نکته دیگر درباره ایزوترتینوئین افزایش احتمال ابتلا به افسردگی و ارتکاب به خودکشی در بین مصرفکنندگان این داروست.
چند تحقیق کوچک نشان داده است، افرادی که رآکوتان مصرف میکنند در معرض خطر ابتلا به افسردگی و ارتکاب به خودکشی هستند؛ ولی تحقیقات جامعتر و مفصلتر که در مقیاس بزرگتری انجام شده این رابطه را ثابت نکرده است.
در هرحال کسانی که این دارو را مصرف میکنند باید کوچکترین تغییرات در خلق و خوی خود را با پزشک در میان بگذارند.
حتی بیمارانی که مشخصا افسردهاند و تحت درمان افسردگی قرار دارند نیز از مصرف ایزوترتیتوئین منع نمیشوند. زیرا؛ دیده شده وقتی آکنه مقاوم به درمان و شدید آنها بهبود مییابد و ظاهر بهتری پیدا میکنند، از افسردگیشان کاسته میشود.
درمان با لیزر
در سالهای اخیر لیزر در درمانهای پوست و مو بسیار مورد استفاده قرار گرفته است.
درمانهای با لیزر درمانهای موثری هستند، ولی در حال حاضر نمیتوانند جای درمانهای کلاسیک آکنه و داروها را بگیرند. به همین جهت این نوع درمان به عنوان مکملی در کنار درمانهای دارویی و کلاسیکک آکنه قرار میگیرد.
درمان اِسکارها (جای جوشها)
بسیاری از مبتلایان به آکنه که بهبود یافتهاند، با مشکل جدیدی روبهرو میشوند و آن جای جوشهاست که اغلب به شکل فرورفتگیهایی روی صورت دیده میشود.
لیزر در درمان این ضایعات به کمک میآید و با وجود انواع روشهای جراحی با لیزر میتوان این اِسکارها را ترمیم کرد.
البته ممکن است جراحی، با لیزر نتواند تمامی ضایعات را از بین ببرد. به طور کلی درمان آکنه یک پروسه طولانی و سخت است که به صبر و حوصله فراوان احتیاج دارد.
تمامی داروها و روشهای گفتهشده برای شروع تاثیر به دو یا سه ماه وقت نیاز دارند و اگر خواهان درمان موفقیتآمیز جوشهای صورت یا بدنتان هستید، باید بسیار صبور باشید.
پیش از این که حوصلهتان سر برود و از یک روش درمانی ناامید شوید و سراغ درمان دیگری بروید، صبر کنید و فرصت دهید تا آثار درمانی ظاهر شود.