به قلم : دکتر شهلا نوری - مدیر گروه جمعیت و سلامت خانواده معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان
تحریریه زندگی آنلاین : رانندگی طولانی‌مدت با وسایل نقلیه سنگین، مصرف خودسرانه دارو، حمام داغ طولانی‌مدت، سونا، وان داغ ازجمله این عوامل به شمار می‌آیند. داشتن فرزند یکی از لذت‌بخش‌ترین و مؤثرترین اتفاقات زندگی مشترک برای زوجین است، عوامل معمول روزانه که شاید ما به آن‌ها آگاهی چندانی نداشته باشیم، سلامت باروری ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ناباروری به عدم بارداری پس از یک سال تماس جنسی منظم (دو تا سه بار در هفته) و بدون جلوگیری از بارداری تعریف می‌شود.
بیشتربخوانید:
عوامل ناباروری زوجین
عوامل متعددی ازجمله سن، وزن، تغذیه، فعالیت فیزیکی، سیگار، مواد مستعد کننده ناباروری، عوامل زیان‌آور شغلی و محیطی و بیماری‌های زمینه‌ای باروری زوجین را تحت تأثیر قرار می‌دهد که تعدادی از این عوامل خارج از کنترل انسان‌ها هستند و برخی عوامل در طول زمان تغییر می‌کنند اما باید به این نکته توجه داشت که سبک زندگی سالم برای همسران یک گام مهم برای رسیدن به هدف مشترک، یعنی داشتن کودک سالم است.
یکی از عواملی که باروری شما و همسرتان را در معرض خطر قرار می‌دهد، اضافه‌وزن و چاقی است، اظهار کرد: بسیاری از خانم‌های با وزن بالا یا کم‌وزن مشکلی در بارداری ندارند اما برخی خانم‌هایی که وزن خیلی بالایی دارند ممکن است با مشکل عدم تخمک‌گذاری و اختلال قاعدگی مواجه شوند و باروری آن‌ها تحت تأثیر قرار گیرد.
قاعدگی نامنظم، افزایش احتمال ناباروری، افزایش خطر درمان‌های جراحی ناباروری، افزایش احتمال سقط خود به خودی، کاهش موفقیت درمان‌های ناباروری، افزایش فشارخون، دیابت دوران بارداری، وزن زیاد کودک در هنگام تولد و سزارین برخی از عوارض چاقی است در ضمن حداقل 60 درصد خانم‌ها با بیماری تخمدان پلی کیستیک دارای اضافه‌وزن و چاقی هستند (بیماری تخمدان پلی کیستیک در برخی خانم‌ها منجر به ناباروری می‌شود).
بیشتربخوانید:
تغذیه نامناسب زوجین
معمولاً زمانی که زوجین تمایل به بارداری دارند نیاز به رژیم غذایی خاصی ندارند، مگر اینکه بنا به تجویز پزشک برای باردارشدن نیاز به رژیم غذایی مشخصی داشته باشند، رژیم غذایی متعادل شامل مواد غذایی است که انواع ویتامین‌ها و املاح موردنیاز بدن را تأمین می‌کند.
ورزش نقش مهمی در سلامت عمومی دارد، احساس خوبی در فرد ایجاد می‌کند، خواب را بهبود می‌بخشد، سوخت‌وساز بدن را افزایش می‌دهد، به کنترل وزن کمک کرده و بیماری‌های مزمن مانند حملات قلبی، سکته‌های مغزی، بیماری قند و برخی سرطان‌ها را کاهش می‌دهد همچنین تمامی میان‌سالان سالم برای بهبود و حفظ سلامت خود فعالیت جسمانی هوازی با شدت متوسط را حداقل به مدت 150 دقیقه در سه تا پنج روز هفته (حداقل 30 دقیقه در روز) یا فعالیت جسمانی شدید را حداقل به مدت 20 تا 25 دقیقه در سه روز هفته را انجام دهند.
بیشتربخوانید:
اثرات دخانیات و مواد مخدر بر باروری
سیگار، مواد افیونی و محرک اثر منفی زیادی بر سلامت باروری دارد، مدت‌زمان لازم برای باردارشدن یک خانم سیگاری دو برابر یک خانم غیر سیگار است. سیگار کشیدن مردان وزنان (هر دو) باعث کاهش ناباروری می‌شود همچنین سیگار شانس موفقیت درمان‌های ناباروری را کاهش می‌دهد، مهم‌ترین راهکار برای پیشگیری از ناباروری و همچنین بارداری بدون عارضه و داشتن کودکان سالم ترک سیگار است.
سخن پایانی
عوامل شغلی، فیزیکی و شیمیایی که منجر به خطر ناباروری می‌شود را مدیریت کنید و از تماس مستقیم با مواد شیمیایی و آلوده‌کننده‌های محیط پرهیز کنید که این عوامل عبارت‌اند از رانندگی طولانی‌مدت با وسایل نقلیه سنگین، مصرف خودسرانه دارو، حمام داغ طولانی‌مدت، سونا، وان داغ و پوشیدن لباس‌زیر تنگ که ممکن است تولید اسپرم سالم را با مشکل مواجه سازد در ضمن سیگار، گازوئیل، بخار ناشی از رنگ‌ها و اگزوز اتومبیل، مواد آلوده‌کننده هستند و با توجه به تأثیر این موارد روی رشد و تکامل جنین توصیه می‌شود خانم‌های باردار تا حد امکان از آن‌ها پرهیز کنند. فلزات سنگین موجود در دود اگزوز وسایل نقلیه نیز سبب افزایش مواردی در خون می‌شود که کیفیت اسپرم را کاهش می‌دهد بنابراین مردان باید به این مسئله توجه داشته باشند.
باید به خاطر داشت نمی‌توان همه فشارهای روحی را حذف کرد اما می‌توان زمانی را برای آرامش اعصاب اختصاص داد. افراد در هر شغل و مسئولیتی که باشند باید زمانی را برای زندگی شخصی اختصاص دهند؛ به‌عنوان‌مثال مطالعه کنند، قدم بزنند، به موزیک ملایم گوش بدهند، این کارها از راه‌های دستیابی به آرامش اعصاب است.
بیشتر بخوانید:
