اثر تغییر ساعت رسمی بر سلامت میتواند شدید باشد و خطر حمله قلبی، سقطجنین و سایر عارضهها را افزایش دهد.
در بسیاری از کشورهای نیمکره شمالی زمان را یک ساعت عقب کشیدند تا از روشنایی روز بیشتر استفاده کنیم. بدین ترتیب، روزها طولانیتر و ساعت روشنایی بیشتر میشود، اما شبی که ساعت را عقب کشیدند یک ساعت از خوابمان هم کم شد. این تغییر برای بسیاری، مخصوصا کودکان و والدینشان، ابدا آسان نیست و ممکن است به روزها کمخوابی منجر شود.
این تغییر ظاهرا کوچک است، اما اثرات آن بر بدن میتواند چشمگیر باشد. مسئله فقط این نیست که افراد در مجموع از خستگی شکایت کنند، بلکه مشکلی است که به دغدغهای در عرصه پزشکی بدل شده است. بسیاری از محققان اثر تغییر ساعت را بر سلامت ما بررسی کردهاند و به نتایج نگرانکنندهای رسیدهاند.
حال ببینیم که یک ساعت واقعا چه اهمیتی دارد و آیا استفاده بیشتر از روشنایی روز، فوایدی هم دارد؟
به گزارش روزنامه اورشلیمپست، تحقیقات نشان میدهد که استفاده بیشتر از روشنایی روز میتواند اثرات منفی بر سلامت افراد داشته باشد. پژوهشی که 2016 در فنلاند انجام شد، نشان داد که نرخ سکته قلبی طی دو روز پس از تغییر ساعت، هشت درصد افزایش مییابد. این نرخ برای افراد بالای 65 سال در مقایسه هفته پیش از تغییر ساعت با هفته پس از آن، 20 درصد افزایش یافت.
پژوهشی نیز که 2012 در دانشگاه آلاباما انجام شد، نشان داد که در روز دوم و سوم پس از تغییر ساعت، نرخ حمله قلبی 10 درصد افزایش مییابد.
تازه این تمام ماجرا نیست. پژوهشگران مرکز طبی دانشگاه بوستون اثر استفاده از روشنایی روز را بر نرخ سقطجنین در زنانی بررسی کردند که از طریق روشهای آزمایشگاهی باردار شده بودند. آنان دریافتند که نرخ سقطجنین طی سه هفته پس از تغییر ساعت، در زنانی که قبلا هم سقطجنین داشتهاند، افزایش چشمگیری دارد.
در همان پژوهش، در مورد تغییر ساعت زمستانی اثر مشابهی مشاهده نشد.
نتایج این پژوهشها حاصل کارهای پیشین را تایید میکند که نشان میدادند کمبود خواب به هر دلیل (مانند کار در شیفت شب)، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را افزایش میدهد. نکته غافلگیرکننده در این میان، این است که حتی یک ساعت تغییر هم میتواند همان اثرات را داشته باشد.
احتمالا معیار مشترک در تمام این موارد، کمبود خواب و تغییری است که به همراه دارد؛ یعنی چند روزی که خواب آدم به هم میخورد تا دوباره بدن به این تغییر عادت کند.
تاثیر تغییر ساعت بر افراد دچار به اختلال خواب چیست؟
به گزارش اورشلیمپست، برای افرادی که دچار بیخوابیاند، ممکن است غلبه بر این تغییر ساعت دشوار باشد. یک شب خواب نامنظم کافی است تا وضعیت بیخوابی فرد بدتر شود. نشانههای شایع این عارضه عبارتند از احساس خستگی در طول روز، دشواری در انجام فعالیتهای شناختی، تغییر خلقوخو و بیحالی.
آیا استفاده بیشتر از روشنایی روز فوایدی هم دارد؟
استفاده بیشتر از روشنایی روز به معنای آن است که عصرها میتوان از یک ساعت روشنایی طبیعی بیشتر بهره برد. از این یک ساعت میتوان برای فعالیتهای بیرون از خانه، ورزش و کاهش ساعاتی استفاده کرد که در معرض نور مصنوعی قرار میگیریم.
طبق یافتهها، ساعات بیشتری در معرض آفتاب قرار داشتن، باعث بهتر شدن خلقوخو، کاهش عوارض افسردگی و خطر خودکشی میشود. وضعیت مبتلایان به میگرن هم بهتر میشود، چون محققان نشان دادهاند که این افراد حدود دو هفته پس از تغییر ساعت در بهار، کمتر دچار سردرد میشوند و این تغییر تا پاییز ادامه مییابد.
مزیت دیگر هم این است که طبق یافتههای تحقیقاتی، تغییر ساعت، به افزایش ایمنی در جادهها هم کمک میکند، زیرا شمار عابران پیادهای که در ساعات زودهنگام بامداد و حولوحوش غروب کشته میشوند، 13 درصد کاهش مییابد.