به قلم : دکتر سید امیر منصور رضا دوست ؛ فوق تخصص گوارش، کبد و مجاری صفراوی
تحریریه زندگی آنلاین : یکی از روشهای لاغری و کاهش وزن، تزریق بوتاکس معده است که عموماً به کمک آندوسکوپی انجام میشود. بوتاکس معده با شل کردن عضلات معده و کاهش موقتی انقباض آنها به تسریع فرایند لاغری کمک میکند. بهعلاوه هدف از تزریق بوتاکس معده، کمک به سیر ماندن بیشتر بیمار و کاهش غذای مصرفی است.
تزریق بوتاکس معده
تزریق بوتاکس معده در سالیان اخیر بسیار رواج پیداکرده و بوتاکس با استفاده از سوزن آندوسکوپی به طاق معده (فوندوس) تزریق میشود. بوتاکس بر روی عضلات کشیده شده معده تأثیر میگذارد و از انقباض آنها جلوگیری میکند. فرایند هضم غذا در اثر تزریق بوتاکس کند میشود و همین موضوع به طولانی شدن احساس سیر بودن فرد منجر میشود. بوتاکس عمدتاً در ناحیه طاق معده، یعنی مرکز اشتها، تزریق میشود و جلوی ترشح هورمون گرلین را میگیرد.
این فرایند درنهایت به تسهیل کنترل اشتها منجر میشود، یعنی اشتها را کاهش و احساس سیر بودن فرد را افزایش میدهد.
بیشتربخوانید:
مزایای تزریق بوتاکس معده
تزریق بوتاکس معده یک روش کم تهاجم است و به برش، بخیه و پانسمان نیازی نخواهد بود.
بدون درد است.
احتمال بروز واکنشهای آلرژیک مثل حالت تهوع بسیار پایین است.
میتوان سریعاً به ادامه فعالیتهای روزانه پرداخت.
فرایند بهبود آن در مقایسه با جراحی لاغری بسیار سریعتر است.
کاهش وزن ملموس بعد از تنها چند ماه
افراد مناسب تزریق بوتاکس معده
تزریق بوتاکس معده برای کسانی که وزن زیادی دارند و به دنبال کاهش وزن هستند، کاربردی خواهد بود. اما مثل هر روش دیگری، در اینجا هم شرایط خاصی برای رسیدن فرد به موفقیت و نتایج قابلقبول موردنیاز خواهد بود. از تزریق بوتاکس معده میتوان در افراد زیر استفاده کرد:
بیمارانی که شرایط جراحی را نداشته باشند.
کسانی که با ورزش و رژیم به کاهش وزن مدنظرشان دست پیدا نکنند.
افراد بالای 18 سال
بیماری عضلانی و عصبی نداشته باشند.
افرادی که به بوتاکس آلرژی نداشته باشند.
در صورت ابتلای افراد فوق به بیماریهای جدی معده مثل زخم معده یا رفلاکس اسید معده، باید ابتدا آن را درمان کنند و سپس به دنبال تزریق بوتاکس معده بروند.
هنوز مطالعات علمی کافی درزمینهٔ تزریق بوتاکس معده در زنان باردار و شیرده انجامنشده و به همین دلیل نیز انجام این کار توصیه نمیشود. در صورت وجود شرایط خاص در بیمار (صدمات عصبی، عفونت و …)، جراحی چاقی پیشنهاد میشود. انجام زیاد تزریق بوتاکس معده بهاندازه کافی مؤثر نخواهد بود.
بیشتربخوانید:
روند تزریق بوتاکس معده
تزریق بوتاکس معده به کمک آندوسکوپی و شامل تزریق بوتاکس به حدود 20 نقطه از دیواره معده برای شل کردن آن میشود. متخصص ممکن است قبل از شروع فرایند از یک اسپری خوراکی برای بیحس کردن گلو و کاهش درد احتمالی استفاده نماید؛ سپس آندوسکوپی از طریق دهان، وارد معده میشود. متخصص، عصب مرکزی معده، یعنی عامل کنترل احساس گرسنگی و سیری را با تزریق بوتاکس مسدود میکند تا سریعتر احساس سیری کنید و مدت بیشتری را سیر بمانید.
کل این فرایند شاید در حدود 20 تا 25 دقیقه طول بکشد و بیمار در این مدت تحت نظر خواهد بود، اما به بستری ماندن در بیمارستان نیازی نخواهد بود و بیمار میتواند به خانه برگردد و از روز بعد نیز به ادامه کارهایش بپردازد. دلیل دیگر محبوبیت تزریق بوتاکس معده برای لاغری، عدم بروز حالت تهوع یا درد بعد از اجرای آن است؛ در صورت بروز درد یا مشکلات مشابه هم، بهسادگی قابلحل خواهند بود.در تزریق بوتاکس معده به بیهوشی عمومی و بستری شدن نیازی نخواهد بود و بیماران میتوانند بلافاصله به کار وزندگی خود برگردند.
رژیم غذایی بعد از تزریق بوتاکس معده
پیروی از رژیم غذایی بعد از تزریق بوتاکس معده از اهمیت بالایی برخوردار است. افرادی که تحت تزریق بوتاکس معده قرار میگیرند باید بدانند که این فرایند بهمنظور تسهیل مشکلات گوارشی است.
به دلیل محدودیت حرکات عضلانی بعد از تزریق بوتاکس، ضرورت وجود یک برنامه غذایی شخصی و مطابق با شرایط فرد بعد با اعمال محدودیت مصرف زیاد نوشیدنی و غذا برای جلوگیری از شکست درمان و کاهش وزن ضروری است.
باید با همراهی پزشک متخصص تغذیه خود و متناسب با سبک زندگی و عادات غذایی خود، یک برنامه غذایی متعادل شامل مقدار مناسبی از کربوهیدرات، چربی و پروتئین را برای دستیابی به اهدافتان تنظیم نمایید.
بیشتر بخوانید:
نتایج بوتاکس معده
آثار اولیه تزریق بوتاکس را معمولاً میتوان بعد از سه تا پنج روز مشاهده کرد و بعد از حدود یک هفته نیز به حداکثر اثرگذاری خود رسیده و این روند را ادامه میدهد.ماندگاری تزریق بوتاکس معده معمولاً در حدود 6 ماه است و از ماه سوم تا ششم نیز شاهد کاهش وزن خواهید بود. کاهش وزن تجربهشده در بیماران، بهخصوص اگر یک رژیم کمکالری و ورزش تحت نظر متخصص تغذیه را دنبال کنند، در حدود 8 تا 15 کیلوگرم خواهد بود.در پایان ماه ششم، بیمار مورد ارزیابی (شرایط فیزیکی، کاهش وزن و شاخصههای دیگر) قرار میگیرد و درباره تزریق مجدد بوتاکس تا 18 ماه (سه دوره) تصمیمگیری میشود. بیماران میتوانند درباره اجرای جلسه دوم و سوم تزریق بوتاکس معده و کاهش وزن بیشتر تصمیم بگیرند.
خطرات و عوارض جانبی تزریق بوتاکس معده
با توجه بهسادگی روند تزریق بوتاکس معده، هنوز عارضه جدی در اثر تزریق بوتاکس معده گزارش نشده است. مواد استفادهشده در تزریق بوتاکس معده بعد از گذشت 4 تا 6 ماه بهطورکلی از بدن دفع میشوند و خطر بروز مشکلات دائمی نیز وجود نخواهد داشت.بروز بعضی عوارض خاص مثل درد و تورم ناحیه تزریق، دلپیچه و سوءهاضمه برای تزریق بوتاکس معده محتمل است، بنابراین فرد مبتلابه بیماری عضلانی یا حساسیت به بوتاکس نباید تحت این فرایند قرار بگیریند. بهعلاوه مناسب بودن انجام این درمان با انجام برخی آزمایشات تعیین خواهد شد. خطرات تزریق بوتاکس معده اگرچه بهندرت رخ میدهند، اما میتوانند شامل موارد زیر باشند:
خونریزی: اگرچه بروز مشکلات ناشی از تزریق بوتاکس معده خیلی رایج نیستند؛ این مشکل هم زیاد جدی نیست و درواقع هر تزریقی ممکن است باکمی خونریزی همراه شود.
حساسیت: یکی از خطرات نادر تزریق بوتاکس معده، بروز واکنش آلرژیک است.
یبوست: بعضی از بیماران بعد از تزریق بوتاکس معده با مشکل یبوست مواجه میشوند. این مشکل با مصرف غذاها یا داروهای ملین برطرف میشود.
یشتر بخوانید:
نکات پایانی
تزریق بوتاکس معده یک روش لاغری است که در آن از تزریق به کمک آندوسکوپی در نقاط مختلف عضلات معده استفاده میشود. این فرایند به شل شدن عضلات، جلوگیری از انقباض بخشی از آنها و کند شدن فرایند هضم غذا منجر میشود. فرد درنتیجه، مدت طولانیتری را بااحساس سیری سپری میکند و بعد از گذشت چند ماه شاهد کاهش وزن خواهد بود.مشاهده بعضی مشکلات و عوارض جانبی در این درمان محتمل است، اما اصولاً مسئله جدی به شمار نمیرود. نتایج این روش درمانی، همیشگی نیست و بعضی از بیماران نیز برای انجام آن مناسب نخواهند بود. برای آگاهی از اینکه آیا گزینه خوبی برای تزریق بوتاکس معده هستید یا خیر، با پزشکتان مشورت کنید و در صورت لزوم به سراغ روشهای دیگر بروید.
سؤالات متداول
آیا تزریق بوتاکس معده درد دارد؟
تزریق بوتاکس معده تحت استفاده از آرامبخش انجام میشود و به همین دلیل هم دردی حس نمیشود.
تأثیر تزریق بوتاکس معده در کاهش وزن چیست؟
این روش به شل شدن عضلات دیواره معده، کند شدن انقباض آن و درنتیجه سیر ماندن بیشتر فرد و لاغری منجر میشود.
آیا تزریق بوتاکس معده، تأییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا را دریافت کرده است؟
هنوز تأییدیه FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) و EMA (آژانس دارویی اروپا) برای تزریق بوتاکس معده صادر نشده است.
بیشتر بخوانید:
آیا تفاوتی بین بوتاکس استفادهشده در صورت و معده وجود دارد؟
درواقع بوتاکسی که بهصورت، زیر بغل و شکم تزریق میشود، یکسان است. تنها تفاوت میان این موارد، مقدار بوتاکس تزریقشده است که در معده حدوداً 100 برابر بوتاکس صورت است.
آیا تزریق بوتاکس معده دائمی است؟
روش تزریق بوتاکس معده دائمی نیست و اثر آن بعد از سه تا چهار ماه از بین میرود، اما میتوانید تحت سه جلسه تزریق بوتاکس قرار بگیرید.
آیا جلسه تجدید و تمدید بوتاکس معده نیز وجود خواهد داشت؟
بیمار برای دستیابی به نتایج حداکثری ناشی از تزریق بوتاکس معده، به متخصص تغذیه و متخصص گوارش مراجعه کند.
چند مدت بعد از تزریق بوتاکس معده میتوانم به کار برگردم؟
وضعیت هر بیمار متفاوت است، اما اکثر بیماران میتوانند از فردای تزریق به کارشان ادامه دهند.
آیا بارداری بعد از تزریق بوتاکس معده مشکلزا است؟
نه، اما بارداری تا شش ماه بعد از تزریق بوتاکس معده توصیه نمیشود و بهعلاوه تزریق بوتاکس در دوره شیردهی نیز توصیه نمیشود.