لجستیک و حمل‌ونقل را بهویژه در حوزه ریلی مهم‌ترین مانع تجارت دوجانبه خواند و کریدور شمال- جنوب و سواحل مکران را نقاط قوت تجاری دو کشور خواند و از هدف رسیدن به حجم مبادلات یکمیلیارد دلاری میان دو کشور از حجم 400میلیون دلاری کنونی با وجود مشکلات خبر داد. اما وزیر صمت ایران در سخنان خود توجهی ویژه به بازرگانی نشان داد و گفت؛ توسعه روابط فرهنگی و توسعه روابط سیاسی نتیجه توسعه روابط بازرگانی است. او همچنین توجهی ویژه به مسائل مالی نشان داد و روش‌های سنتی را در زمانه تحریم ناکارآمد توصیف و توصیه کرد برای انجام مبادلات تجاری رو به راه‌‌‌‌‌های مدرن باید آورد؛ هرچند مشخصا از اینکه این روش‌ها چیستند نظری ابراز نکرد. وزیر ازبکستانی نیز تایید کرد که رسیدن به حجم یکمیلیارد دلار، هدفی قابل‌دسترس است و از تجربیات کشور خود در زمینه رفع موانع تجارت در بخش خصوصی، کاهش تعداد وزارتخانه‌‌‌‌‌ها، رفع قوانین دست‌‌‌‌‌وپا گیر و کاهش بوروکراسی خبر داد. در پایان این همایش تفاهم‌نامه همکاری‌های داوری و حکمیت میان روسای اتاق‌های ایران و ازبکستان با حضور وزرای دو کشور به امضا رسید.
توصیه به گردشگری
غلامحسین شافعی رئیس اتاق ایران در این همایش سفر رئیس‌‌‌‌‌جمهوری ازبکستان به ایران و حضور هیات‌عالی‌رتبه تجاری این کشور را بیانگر اراده دوطرف برای توسعه مناسبات تجاری ایران و ازبکستان دانست و گفت: تدوین افق‌‌‌‌‌های جدید همکاری میان دو کشور از مهم‌ترین اهداف این اجلاس است. او با تاکید بر اینکه بهره‌‌‌‌‌گیری از ظرفیت‌ها و فرصت‌های بالقوه می‌تواند روابط بلندمدت دو طرف را تضمین کند، دستیابی به این اهداف را نیازمند ایجاد زیرساخت‌های بانکی و مالی، حمل‌ونقل، توسعه گمرکات و ایجاد تعرفه‌های ترجیحی، موضوع استاندارد و تبادل دانش فنی دانست. شافعی با بیان اینکه هدف اولیه ما برای سال‌جاری افزایش 400میلیون دلاری تجارت فعلی به یکمیلیارد دلار است، ادامه داد: در این مسیر برخی مشکلات وجود دارد که ازجمله مهم‌ترین آنها موضوع توسعه همکاری‌های حمل‌ونقل بهویژه در حوزه ریلی است. اگر با همکاری کشورهای ثالث از جمله ترکمنستان مشکل برطرف نشود این آسیب ادامه خواهد یافت. او با تاکید بر اینکه سرمایه‌گذاری مشترک ایران و ازبکستان از محورهای مهم همکاری است و به روابط پایدار و بلندمدت اقتصادی می‌انجامد، گفت: بخش‌خصوصی ایران از سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه‌های نفت و گاز، پتروشیمی، انرژی‌‌‌‌‌های نو، پروژه‌های آب‌‌‌‌‌رسانی، صنعت نیروگاهی، حمل‌ونقل، کشاورزی، خودروسازی و گردشگری استقبال می‌کند. شافعی گفت: از صنعتگران دو کشور دعوت می‌کنم با تشکیل کمیته صنعتی و بررسی امکانات صنعتی دو کشور نسبت به سرمایه‌گذاری مشترک در پروژه‌های دارای مزیت‌های نسبی اقدام کنند. او فعالان اقتصادی دو طرف را به سرمایه‌گذاری در پروژه کریدور شمال- جنوب و پروژه ساحل مکران دعوت کرده و گفت: گردشگری در حال‌حاضر مغفول‌مانده درحالی‌که گردشگری سلامت به‌‌‌‌‌تنهایی می‌تواند به گردش مالی بالایی میان دو کشور منجر شود.
کاهش موانع بوروکراتیک در ازبکستان
در ادامه، قدرت‌‌‌‌‌اف، وزیر سرمایه‌گذاری ازبکستان با بیان اینکه روابط گسترده دولت‌ها، انگیزه خوبی برای همکاری‌های اقتصادی و تجاری بین دو کشور است، بر‌‌گزاری این‌‌‌‌‌چنین همایش‌‌‌‌‌هایی را در راستای اهداف اقتصادی موثر دانست. او با اشاره به افزایش 3 برابری سطح مناسبات ایران و ازبکستان در طول سه سال‌گذشته، گفت: امکان افزایش مناسبات تا سقف یکمیلیارد دلار وجود دارد و در این میان، انعقاد موافقت‌نامه تجارت ترجیحی که در دستور کار دولت‌ها قرار دارد، بسیار اثرگذار خواهد بود. وزیر سرمایه‌گذاری ازبکستان از اصلاح ساختار اقتصادی، تکمیل نظام مالیات‌‌‌‌‌بندی و لغو بخش قابل‌‌‌‌‌توجهی از مجوزهای دست‌‌‌‌‌وپاگیر در ازبکستان سخن گفت و کاهش بوروکراسی و اصلاحات اداری این کشور را مورد‌توجه قرار داد.
بر اساس اظهارات او تعداد وزارتخانه‌‌‌‌‌های این کشور کاهش یافته و این تغییرات امکان خدمت‌‌‌‌‌رسانی آسان‌‌‌‌‌تر به بخش‌خصوصی و سرمایه‌‌‌‌‌گذاران خارجی را فراهم کرده‌است. به باور قدرت‌‌‌‌‌اف، دولت ازبکستان اقدامات خوبی برای حمایت از فعالان بخش‌خصوصی انجام داده و به‌این‌ترتیب تجار خارجی با شرایط بهتری قادر به حضور در بازار ازبکستان هستند. وزیر سرمایه‌گذاری ازبکستان از سرمایه‌‌‌‌‌گذاران ایرانی در حوزه صنایع دارویی، کشاورزی، معدنی و غیره دعوت کرد تا از ظرفیت‌های شکل‌گرفته در این کشور بهره ببرند و با همکاری مشترک سطح روابط دو کشور را گسترش دهند.
توسعه بازرگانی؛ پیشران توسعه سیاسی
عباس علی‌‌‌‌‌آبادی، وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در این همایش با تاکید بر اینکه توسعه سیاسی و فرهنگی نتیجه توسعه بازرگانی است افزود: ما به‌دنبال ایجاد یک فضای ژئواکونومیک با ازبکستان هستیم و در این رابطه باید پلتفرم منسجمی شکل بگیرد که اولین مولفه آن نظام مالی است.
او افزود: نظام مالی میان دو کشور باید هرچه زودتر برقرار شود و در این زمینه باید به‌دنبال روش‌های مالی جدید و مدرن باشیم. به گفته او دومین مولفه نظام گمرکی است که از اهمیت زیادی در توسعه مناسبات برخوردار است. همچنین توافق بر سر مولفه‌‌‌‌‌های استاندارد میان در دو طرف از مولفه‌‌‌‌‌های مهم دیگر، پلتفرم توسعه همکاری‌‌‌‌‌ها میان ایران ازبکستان خواهد بود. علی‌‌‌‌‌آبادی در مورد تعرفه‌های ترجیحی میان ایران و ازبکستان گفت: فهرستی از کالاهای موردعلاقه طرفین که ایران و ازبکستان مزیت رقابتی در آنها دارند در حال فهرست‌شدن هستند و همه باید به تکمیل آن کمک کنند. او افزود: در موضوع انرژی ایران ظرفیت‌های بسیاری دارد و موقعیت خوبی برای سرمایه‌گذاری و همکاری‌های مشترک وجود دارد.
فرصت برای ایرانیها فراهم است
در ادامه همایش، وهاباف، رئیس اتاق بازرگانی و صنعت ازبکستان، با اشاره به اینکه اجرای پروژه‌های مشترک و تجارت بین دو کشور روبه‌رشد است، گفت: تحکیم سطح روابط و تداوم همکاری‌های فعلی، به کمک اتاق‌های دو کشور میسر است. وهاباف ادامه داد: بسترسازی برای افزایش سطح مناسبات و همکاری‌های داوری بین اتاق‌ها ضروری است و در این همایش نیز تفاهم‌نامه‌‌‌‌‌ای در این حوزه به امضا خواهد رسید. به اعتقاد او، این توافق‌ها به رفع آسان‌‌‌‌‌تر مشکلات و اختلافات احتمالی در روند مناسبات تجاری و سرمایه‌گذاری کمک خواهد کرد. وهاباف، اصلاحات ساختاری که در کشور ازبکستان صورت‌گرفته را فرصت خوبی برای فعالان اقتصادی ایرانی عنوان کرد تا به این بازار ورود کنند و سطح همکاری‌های مشترک را ارتقا دهند. در ادامه همایش، عزیز وایت‌‌‌‌‌اف، وزیر کشاورزی ازبکستان همکاری‌های دو کشور را قابل رشد دانست و با بیان اینکه کشاورزی، سهم بالایی در تولید ناخالص داخلی این کشور دارد، گفت: ایران از منظر کشاورزی تجربیات خوبی دارد که برای ازبکستان قابل استفاده است و باید همکاری‌های خود را در این حوزه افزایش دهیم. او با اشاره به امکانات و ظرفیت‌های خوبی که در بخش کشاورزی ازبکستان وجود دارد و قابل سرمایه‌گذاری هستند، گفت: ازبکستان در زمینه فرآوری محصولات کشاورزی نیز امکاناتی در اختیار دارد که با استفاده از توان، دانش و تکنولوژی موجود در ایران قابلیت رشد دارد. برای همین همکاری مشترک در این حوزه را نیز توصیه می‌کنیم.
خوان آخر: امضای تفاهم‌نامه
موسی آقایی، رئیس اتاق مشترک ایران و ازبکستان هم در این همایش با اشاره به تمایل بسیار زیاد ازبکستان برای همکاری‌های تجاری با ایران، گفت: متاسفانه ما هنوز نتوانسته‌ایم از این تمایل آنطور که باید استفاده کنیم. در این مسیر مشکلاتی وجود دارد که باید در سطح روسای‌جمهور دو کشور برطرف شود.آقایی افزود: حجم تجارت 500میلیون دلاری شایسته ایران و ازبکستان نیست، بهویژه که حجم تجارت این کشور 50میلیارد دلار است. او با تاکید بر اینکه ایجاد تعرفه ترجیحی با ازبکستان مشکلی است که سال‌هاست منتظر رفع آن هستیم، افزود: حقوق گمرکی محصولات ایران بالاتر از کشورهای دیگر است و این مزیت رقابتی ما را در تجارت با ازبکستان ازبین می‌‌‌‌‌برد. آقایی ادامه داد: مشکل ویزا و هزینه بالای پرواز میان ایران و ازبکستان به صنعت گردشگری با این کشور آسیب زده است. باید تعداد پروازها اضافه شود و حداقل یک پرواز در هفته از طریق شرکت‌های ازبکی به ایران برقرار شود. کمبود واگن در حمل‌ونقل ریلی، عبور و مرور از طریق ترکمنستان و مسائل مالی و بانکی از دیگر موانع تجارت دو کشور بود که آقایی به آنها اشاره کرد. در پایان این همایش تفاهم‌نامه همکاری‌های داوری و حکمیت میان روسای اتاق‌های ایران و ازبکستان با حضور وزرای دو کشور به امضا رسید.
