به قلم : دکتر سارا طالبی پور نیکو ؛ متخصص اطفال و نوزادان
Saratpn@gmail.com
اینستاگرام: Dr.talebipoor
تحریریه زندگی آنلاین : در 75 درصد بچههای سنین مدرسه ممکن است سردرد وجود داشته باشد که البته دانستن این نکته مهم است که سردردها در کودکان علتهای مختلفی دارند و افتراق سردرد بدون ضرر از سردرد خطرناک بسیار مهم است.
انواع سردرد
سردردهای میگرنی
سردردهای فشارنده یا به اصطلاح تنشن
سردرد به دنبال ضربههای خفیف
سردردهای همراه با عفونتهای تنفسی فوقانی مثل عفونتهای گوشی یا سرماخوردگی
سردرد به دنبال عفونتهای تهدید کننده حیات مثل مننژیت
سردرد ناشی از تومورهای مغزی
سردردهای خوشهای یا کلاستر
بیشتربخوانید:
سردردها به دو دسته تقسیم میشوند
1- سردردهای اولیه که اغلب بیخطر هستند، مثل میگرن
2- سردردهای ثانویه که به دنبال یک عامل زمینهای مثل عفونت یا تومور ایجاد میشوند و باید جدی گرفته بشوند.
سردردهای به دنبال عفونت تنفسی
سردردهایی که به دنبال عفونتهای ویروسی ایجاد میشوند، از شایعترین سردردها به حساب آمده و معمولا چند روز بعد از عفونت ایجاد میشوند و اغلب بعد از بهبود عفونت رو به بهبودی میروند، ولی اگر بهتر نشدند، باید به دنبال علت دیگری برای سردرد باشیم.
سردردهای به دنبال مننژیت
سردردهای به دنبال مننژیت با نشانههایی مثل تب بالا و حساسیت به نور و سفتی گردن، تهوع، استفراغ، گیجی، هذیانگویی یا بیقراری همراه هستند. این سردردها با این علائم باید بسیار جدی گرفته شده و سریعا بدون فوت وقت به پزشک مراجعه کرد، چون جزو سردردهای تهدید کننده حیات محسوب میشوند.
سردردهای به دنبال ضربه به سر
این سردردها که ممکن است به دنبال ضربه به سر در خانه یا مدرسه به دنبال ورزش اتفاق بیفتند، اغلب بعد از چند ساعت بهتر میشوند و 80 درصد موارد ظرف 7 تا 10 روز کاملا بهبود مییابند، البته لازم به ذکر است که در صورت بروز هر گونه علائم غیر طبیعی مثل کاهش سطح هوشیاری یا تهوع، استفراغ و ... باید فورا به مراکز درمانی مراجعه کرد.
بیشتربخوانید:
سردرهای فشارنده یا تنشن
این سردردها اغلب با احساس فشار بین سر و گردن میباشد و شدت درد ممکن است خفیف تا متوسط باشد.
سردرهای میگرنی
شاید برایتان جالب باشد که بگوییم علائم میگرن در کودکان بسته به سن ممکن است متفاوت باشد. در بزرگسالی علائم میگرن اغلب تیپیکال و مشخصتر است، با دردهای کوبنده و وحشتناک یه طرفه سر که ممکن است مدت زمانی از حدود 1 ساعت تا 1 روز طول بکشد. گاها قبل از وقوع سردرد در بزرگسالی علائم و نشانههای بینایی یا شنوایی در فرد اتفاق میافتد که در اصطلاح پزشکی به این علائم «اورا» گفته میشود. اوراها در حقیقت تغییراتی در حواس هستند که چند دقیقه قبل از سردرد اتفاق میافتند. علائمی مثل نورهای فلاش زننده یا نقطههای نورانی در دید فرد ایجاد میشود. سردردها معمولا از چند دقیقه تا چند ساعت است، ولی اغلب تا 72 ساعت طول میکشند. گاها عوامل محرکی مثل نور یا حرکت سر یا خوردن غذاهای خاص یا حرکات ورزشی برای شروع سردرد وجود دارد.
علائم میگرن در کودکان کمی متفاوتتر است.
در سنین نوزادی میگرن ممکن است با علائمی مثل کولیک یا حملات کج شدن گردن به صورت متناوب یا به اصطلاح پزشکی تورتیکولی متناوب نمایان شود.
در نوپایان حملات بیحالی و کاهش فعالیت یا استفراغ و حالت تهوع و گریه را تجربه میکند.
در سنین مدرسه ممکن است احساس سردرد و علائم همراه را بهتر توصیف کند، اما گاها ممکن است کودک با علائمی مثل درد شکمهای متناوب مراجعه نماید که به اصطلاح به آن میگرن شکمی گفته میشود.
سردردهای خوشهای یا کلاستر
این سردرد در مردهای بالای 20 سال شایعتر و در بچههای زیر 10 سال نادر است و در حدود 9 درصد کودکان 10 تا 18 سال ممکن است درگیر شوند.
در توصیف این سردرد باید بگویم که سردردهای عمقی شدید همراه با قرمزی چشمها و ریزش شدید اشک که معمولا هم کوتاه است و مدت زمانی بین 15 دقیقه تا 3 ساعت دارد، میباشند.
بیشتربخوانید:
ارزیابی سردردها
اغلب سردردها اگر علائم خطرناکی نداشته باشند و حال عمومی کودک خوب باشد، بدون درمان دارویی در منزل بهتر میشوند، ولی اگر سردرد یکی از علائمی که در ادامه گفته میشود را داشت، باید سریعا به پزشک مراجعه کند.
سردرد به دنبال ضربه به سر
سردرد شدید
سردردهای همراه با تهوع و استفراغ یا تغییرات بینایی مثل دوبینی یا سفتی گردن
سردرد همراه با تب بالای 38 درجه
سردردی که کودک را از خواب بیدار کند یا حین راه رفتن بدتر شود.
سردردهایی که بیشتر از یک ماه طول کشده باشد.
سردرد در بچههای کوچکتر از 6 سال
در بچههایی که بیماری زمینهای مثل سیکلسل یا نقص سیستم ایمنی یا مشکلات خونریزی دهنده یا نوروفیبروماتوز یا توبروس اسکلروز داشته باشند.
آیا همه سردردها نیاز به عکسبرداری یا سیتیاسکن دارند؟
بسته به علائم و نشانهها و سن کودک و شرح حال و معاینات بالینی کودک ممکن است گاها نیاز به سیتیاسکن یا امآرآی باشد، ولی در اغلب موارد نیازی ندارند.