تفاوت های عجیب دیابت در زنان و مردان؛ از چاقی تا میل جنسی

عصر ایران - دیابت نوع 2 مردان و زنان را به روش های مختلفی تحت تاثیر قرار می دهد و ممکن است دلایل متفاوتی برای این مسئله وجود داشته باشد. دیابت نوع 2 شایع ترین نوع دیابت است. به گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا (CDC)، از 34 میلیون نفر مبتلا به دیابت در آمریکا، حدودا 95٪ با دیابت نوع 2 دست و پنجه نرم می کنند.

در دیابت نوع 2، سلول‌ های بدن نسبت به انسولین؛ هورمونی که مسئول تنظیم سطح قند خون است، واکنش کمتری نشان می‌ دهند. بدین ترتیب دوزهای بالاتر انسولین برای غلبه بر این مقاومت مورد نیاز است. با این حال، چنین مشکلی می تواند منجر به افزایش سطح قند خون شود که در صورت عدم کنترل اصولی و به موقع به اعضای حیاتی بدن آسیب جدی وارد خواهد کرد:

- قلب

- چشم ها

- کلیه ها

- اعصاب

از آنجایی که دیابت اثرات گسترده ای بر سراسر نقاط بدن دارد، می تواند مردان و زنان را به طور متفاوتی تحت تاثیر قرار دهد. طبق گزارش CDC، احتمال ابتلا به دیابت در مردان بیشتر از زنان است. با این حال، برخی از تحقیقات معتبر نشان می دهند که زنان مبتلا به دیابت ممکن است بیشتر از مردان در معرض عوارض جدی قرار بگیرند.

در ادامه برخی از حالت های متفاوتی که دیابت نوع 2 بر مردان و زنان تاثیر می گذارد و دلایل اصلی این تفاوت ها مورد بررسی واقع شده است. یافته های کامل مطالعاتی که تجزیه و تحلیل خواهند شد، از طریق وب سایت کتابخانه ملی پزشکی آمریکا قابل دسترسی هستند.

 شیوع دیابت نوع 2

مردان تقریبا دو برابر زنان در معرض ابتلا به دیابت نوع 2 هستند.

داشتن اضافه وزن یا چاقی یک عامل خطر اولیه برای دیابت در نظر گرفته می شود. با این حال، نرخ شیوع چاقی بین مردان و زنان در آمریکا تقریبا مشابه است. این موضوع نشان می دهد که رابطه میان جنسیت، وزن و دیابت ممکن است مقداری پیچیده تر از این حرف ها باشد.

برخی از تحقیقات نشان می دهند که محل تجمع چربی می تواند به توضیح تفاوت ها در ابتلا به دیابت میان دو جنس کمک کند. برای مثال، مردان دارای مقادیر بیشتری چربی احشایی (عمدتا شکمی) نسبت به زنان هستند. در مقابل زنان غالبا چربی زیر پوستی (بیشتر ساق پا و لگن) بیشتری نسبت به چربی احشایی دارند.

چربی احشایی در مقایسه با به چربی زیر جلدی از نظر متابولیکی فعال تر است. به این معنی که خود چربی هورمون هایی تولید می کند که می توانند بر سلامت فرد تاثیر بگذارند. داشتن چربی احشایی بیشتر به شدت با خطر بالاتر ابتلا به سندرم متابولیک، از جمله دیابت نوع 2 مرتبط است.

علاوه بر این شاید متعجب شوید اما زنان چاق بیشتر از مردان از نظر متابولیکی سالم هستند. به عبارت دیگر، در بسیاری از موارد آنها دارای سطح قند خون طبیعی بدون فشار خون بالا یا کلسترول افزایش یافته هستند. این امر ممکن است توضیح دهد که چرا مردان به دیابت نوع 2 مبتلا می شوند، در حالی که زنان با همان شاخص توده بدنی (BMI) کاملا سالم بوده و مشکل خاصی ندارند.

طبق یافته های شماری از پژوهش ها، تفاوت در یک سری از رفتارهای خاص نیز ممکن است به تفاوت در شیوع دیابت منتهی شود. این رفتارها عبارت اند از:

- مصرف قند

- پیروی از الگوهای غذایی متمایز (مصرف میوه و سبزیجات بیشتر و گوشت کمتر)

- مصرف الکل

- استعمال سیگار

عوارض ناشی از دیابت نوع 2

هنگامی که زنان به دیابت نوع 2 مبتلا می شوند، در مقایسه با مردان با احتمال بیشتری برای تجربه عوارض ناشی از این بیماری رو به رو هستند. برخی از مهم ترین این عوارض عبارت اند از:

- امراض قلبی

- بیماری کلیوی

- سکته

- افسردگی و اضطراب

یکی از نظریه های مطرح این است که هورمون های جنسی ممکن است در فرآیند مورد نظر نقش داشته باشند. هورمون های جنسی زنانه، از جمله استروژن، نقش محافظتی در برابر بسیاری از شرایط همچون بیماری های قلبی و کلیوی ایفا می کنند. قند خون بالا در دیابت کنترل نشده، پاسخ بدن به استروژن را مختل می کند و این امر اثرات محافظتی هورمون های جنسی زنانه را کاهش می دهد. به عبارت دیگر، عوارض دیابت در زنان ممکن است با اثرات قند خون بالا و کاهش سیگنال دهی استروژن به بدن مرتبط باشد.

از طرفی دیگر زنان مبتلا به دیابت نوع 2 بیشتر از مردان در معرض افسردگی قرار دارند. افسردگی می تواند بر فراوانی و شدت عوارض دیابت نوع 2 تاثیر بگذارد. یک مطالعه در سال 2020 نشان داد که افسردگی احتمال بستری شدن در بیمارستان به دنبال دیابت نوع 2 را بیش از 50٪ افزایش می دهد.

دیابت و سلامت جنسی

دیابت نوع 2 می تواند بر سلامت جنسی نیز تاثیر بگذارد. بسیاری از عوامل خطر ابتلا به دیابت، از جمله چاقی و فشار خون بالا، ریسک اختلال عملکرد جنسی را افزایش می دهند. قند خون بالا نیز می تواند در این فرآیند نقش داشته باشد. افزایش سطح قند خون باعث آسیب به عروق خونی و اعصاب می شود. این موضوع می تواند به خودی خود بر سلامت جنسی اثر منفی بگذارد.

در مردان، جریان خون مناسب و فعالیت صحیح سیستم عصبی در آلت تناسلی برای حفظ نعوظ ضروری است. قند خون بالا می تواند به این سیستم های حساس آسیب برساند. در نتیجه، احتمال ابتلا به اختلال نعوظ در مردان مبتلا به دیابت سه برابر بیشتر از جمعیت عادی است. دیابت نوع 2 بر سلامت جنسی زنان نیز تاثیر می گذارد. در یک مطالعه در سال 2015، بیش از 78٪ زنان مبتلا به دیابت نوع 2 نوعی اختلال عملکرد جنسی را گزارش کردند، از جمله:

- خشکی واژن که می تواند باعث ایجاد رابطه جنسی آزار دهنده یا دردناک شود

- کاهش میل جنسی

- مشکل در برانگیختگی جنسی یا رسیدن به ارگاسم

- رضایت جنسی پایین