دومین عرضه‏‏‌اولیه سرمایه‌گذاری بورسی

ارزش‌گذاری گروه مالی «داتام» توسط تامین سرمایه امید صورت گرفته است. برای شرکت‌های کارگزاری حافظ، مشاور سرمایه‌گذاری هدف حافظ و لیزینگ ایران‌زمین که عضوی از گروه مالی داتام هستند، از مدل‌های مبتنی بر تنزیل جریانات نقدی آتی (FCFE و DDM)، روش‌های نسبی و خالص ارزش جاری دارایی‌‌‌ها استفاده شده است. ارزش سهام شرکت سرمایه‌گذاری پاک انرژی نیکوگستر هم با استفاده از مدل خالص ارزش جاری دارایی (NAV) تعیین شده است. ارزش سهام شرکت صرافی ایران‌زمین نیز بر مبنای دو مدل نسبی (P/E) و خالص ارزش جاری دارایی‌‌‌ها (NAV) برآورد شده است.  با توجه به نوع و ماهیت فعالیت شرکت گروه مالی داتام، کاربردی‌‌‌ترین مدل ارزشیابی سهام برای شرکت مزبور روش خالص ارزش جاری دارایی‌‌‌ها (NAV) است. طبق گزارش ارزشیابی داتام که در پایان مردادماه صورت گرفته، ارزش سرمایه‌گذاری‌‌‌های بورسی این شرکت 9میلیارد و 481میلیارد تومان و مازاد ارزش سرمایه‌گذاری‌‌‌های غیربورسی یک‌هزار و 528میلیارد تومان برآورد ‌شده است.

مازاد ارزش روز دارایی‌‌‌های ثابت مشهود و نامشهود این شرکت 10میلیارد و 222میلیون تومان برآورد شده که بر این اساس مجموع خالص ارزش روز دارایی‌‌‌های شرکت «داتام» با توجه به حقوق مالکانه یک‌هزار و 300میلیارد تومانی، 3هزار و 139میلیارد تومان برآورد شده است. با توجه به تعداد سهام 10میلیاردی این شرکت، ارزش هر سهم آن 313تومان ارزش‌گذاری می‌شود.

معرفی صنعت سرمایه‌گذاری

کارکرد اصلی شرکت‌های هلدینگ مالی، راهبری استراتژیک شرکت‌های تابعه فعال در صنعت مالی با هدف مدیریت ریسک و ایجاد هم‌‌‌افزایی بین شرکت‌های تابعه است. مزیت اصلی هلدینگ‌‌‌‌‌‌های مالی کاهش ریسک از طریق متنوع‌‌‌سازی حوزه‌‌‌های فعالیت، همگرایی استراتژیک و هم‌افزایی بین فعالیت‌‌‌ شرکت‌های تابعه است. سال 2000 میلادی اوج رونق فعالیت‌‌‌های بانک‌های سرمایه‌گذاری بود و ادغام‌‌‌های بزرگ عمدتا در این سال انجام شد. با وقوع بحران بزرگ مالی در سال 2008، برخی از بانک‌های سرمایه‌‌‌گذاری ورشکست یا ادغام شدند. از سال 2000 تاکنون، حوزه فعالیت این نهادها به‌سرعت گسترش یافته و بانکداری سرمایه‌گذاری و ایجاد هلدینگ‌‌‌های مالی تسریع شده است. امروزه بانک‌های سرمایه‌گذاری در جهان در نقش نهادهای مالی واسط در سطح بازار سرمایه و بازار پول خدمات مالی متفاوتی ارائه می‌دهند. حوزه‌‌‌های فعالیت بانکداری سرمایه‌گذاری شامل مشاوره، تحقق و توسعه، تحلیل اقتصادی، مدیریت دارایی‌‌‌ها و بانکداری اختصاصی است.

مالکیت صد درصدی بانک ایران‌زمین

شرکت گروه مالی داتام با نام اولیه یاسان بهداد در تاریخ 17اسفند در سال 1388 با سرمایه اولیه یک‌هزار و 200میلیارد تومان تاسیس شد. گروه مالی داتام شامل 54درصد از سهام شرکت کارگزاری حافظ (سهامی‌خاص)، 49درصد از سهام مشاور سرمایه‌گذاری هدف حافظ، 100درصد از مالکیت لیزینگ ایران‌زمین، 100درصد از سهام سرمایه‌گذاری پاک انرژی نیکوگستر، 30درصد از صرافی ایران‌زمین، 19درصد از شرکت ای‌اف‌اس‌کیش و 12درصد از توسعه پایدار ابنیه حافظ است. موضوع فعالیت اصلی داتام مبنی بر سرمایه‌گذاری در سهم‌‌‌الشرکه واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌ها یا سایر اوراق بهادار دارای حق رای با هدف کسب انتفاع است. در میان سهامداران داتام، شرکت توسعه تجارت داتام (سهامی خاص) با 95درصد از سهام این شرکت بزرگ‌ترین سهامدار داتام محسوب می‌شود که مالکیت 100درصدی تجارت داتام با بانک ایران‌زمین است. پس از آن شرکت تامین آتیه سرزمین ایرانیان با 5درصد سهام گروه مالی داتام در رتبه دوم سهامداران این شرکت قرار دارد.

سود 250میلیارد تومانی داتام

درآمد عملیاتی گروه مالی داتام عمدتا از طریق سود حاصل از سرمایه‌گذاری‌‌‌های زیرمجموعه آن حاصل می‌شود. طی سال 1401 مجموع سود کسب‌شده این شرکت 250میلیارد و 600میلیون تومان بوده که در قیاس با سال 1400 سود سرمایه‌گذاری‌‌‌های این گروه مالی رشد یک‌درصدی را تجربه کرده است. بیشترین سهم از درآمد «داتام» از طریق شرکت پاک انرژی نیکوگستر تحقق یافته که طی سال گذشته با کسب سود 139میلیارد تومانی بیش از 55درصد کل سود گروه مالی داتام را تشکیل داده است.

در شرکت اصلی از گروه مالی داتام قیمت‌گذاری با توجه به ارائه محصول یا خدمت به مشتریان نهایی موضوعیت ندارد. درآمد ارائه خدمات در شرکت‌های زیرمجموعه این گروه مالی نیز توسط نهادهای ناظر (سازمان بورس و اوراق بهادار و بانک مرکزی) انجام می‌شود.

هشت زیرمجموعه گروه مالی داتام

اولین زیرمجموعه بااهمیت در گروه مالی داتام، شرکت کارگزاری حافظ (سهامی‌خاص) است که بیش از 19سال سابقه فعالیت در بازار سرمایه را دارد. این کارگزاری طی سال گذشته جزو 20کارگزاری برتر از میان 118کارگزاری در کشور با بیشترین ارزش معاملات بود. مجموع ارزش معاملات این کارگزاری طی سال گذشته بیش از 104هزار میلیارد تومان به ثبت رسیده که سهم 1.3درصدی از کل ارزش معاملات سالانه کارگزاری‌‌‌ها را به خود اختصاص داده و در جایگاه بیستم قرار گرفته است. کارگزاری حافظ طی سال 1401 به لحاظ سودآوری با ثبت سود خالص نزدیک به 73میلیارد تومان در جایگاه نهم برترین کارگزاری‌‌‌های سال گذشته قرار گرفته است.

دومین زیرمجموعه گروه مالی داتام، شرکت مشاور سرمایه‌گذاری هدف حافظ (سهامی‌خاص) است که توانسته است مجوزهای مرتبط با مشاوره سرمایه‌گذاری، مشاوره عرضه اوراق بهادار، مشاوره پذیرش و سبدگردانی را از سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت کند. مجموع خالص ارزش دارایی‌‌‌های شرکت هدف حافظ حدود 6هزار و 448میلیارد تومان است که با این ارزش دارایی پس از ترنج در جایگاه دوم دارندگان بیشترین میزان دارایی قرار گرفته است. براساس لیست منتشرشده از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکت هدف حافظ در حال حاضر در جایگاه نهم از میان 24شرکت مشاور سرمایه‌گذاری تحت نظارت سازمان بورس قرار دارد. از لحاظ سودآوری شرکت هدف حافظ همچون کارگزاری حافظ توانسته است عملکرد خوبی را طی سال گذشته از خود به نمایش بگذارد. بر این اساس این شرکت طی سال 1401 با ثبت سود خالص بیش از 34میلیارد تومانی در جایگاه سوم بیشترین سودآوری شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری قرار گرفته است.

زیرمجموعه مهم دیگری که می‌‌‌توان برای گروه مالی «داتام» عنوان کرد، شرکت پاک انرژی نیکوگستر (سهامی خاص) است. عمده فعالیت این شرکت در حوزه سرمایه‌گذاری در سهام، سهم‌‌‌الشرکه و واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. سرمایه ثبتی این شرکت 500میلیارد تومان بوده و بیش از 99درصد آن متعلق به گروه مالی داتام است. ترکیب پرتفوی این شرکت سرمایه‌گذاری در پایان مردادماه سال‌جاری نشان می‌دهد که سه صنعت سیمان، فلزات اساسی و دارو بیشترین سهم را نسبت به سایر صنایع در پرتفوی این شرکت به خود اختصاص داده‌‌‌اند.

شرکت لیزینگ ایران‌زمین (سهامی خاص) یکی دیگر از زیرمجموعه‌‌‌های گروه مالی داتام است که موضوع فعالیت آن تامین مالی مشتری از طریق تهیه کالا اعم از منقول و غیرمنقول و واگذاری آن به مشتری صرفا در قالب یکی از قراردادهای اجاره به شرط تملیک و فروش است. محصولاتی که در حوزه فعالیت این شرکت قرار دارند، اعم از خودروی‌سواری، خودروی کار سبک و سنگین، ماشین‌آلات سبک و سنگین، لوازم‌خانگی، املاک و مستغلات و تجهیزات پزشکی، دندان‌پزشکی و بیمارستانی هستند. طبق لیست منتشرشده توسط بانک‌مرکزی، شرکت لیزینگ ایران‌زمین طی سال 1401 در جایگاه 24 از 41 لیزینگ فعال در کشور قرار داشت. تعدادی از 41شرکت لیزینگ در بازار سرمایه تحت عنوان گروه سایر واسطه‌گری‌‌‌های مالی پذیرفته شده‌‌‌اند. مقایسه عملکرد مالی این شرکت‌ها با لیزینگ ایران‌زمین نشان می‌دهد که طی سال 1401، ایران‌زمین با اعطای تسهیلات 271میلیارد تومانی در جایگاه پنجم رقبای بورسی این صنعت جای دارد.

پنجمین عضو گروه مالی داتام، شرکت چاوش همراه سرزمین‌ایرانیان (سهامی‌خاص) است که موضوع فعالیت آن اعم از طراحی، تولید و مشاوره در زمینه نرم‌افزار، شبکه‌‌‌های رایانه‌‌‌ای و سیستم‌های اطلاع‌رسانی است. این شرکت با هدف تامین و توسعه زیرساخت‌‌‌های نرم‌افزاری لازم جهت فراهم کردن یک پلتفرم معاملاتی به‌روز برای ارائه خدمات بازار سرمایه به مشتریان شرکت کارگزاری حافظ تاسیس شده است.

عضو دیگر این گروه مالی شرکت خدمات ارزی و صرافی ایران‌زمین (سهامی‌خاص) است که عمده فعالیت آن خرید و فروش نقدی ارز، مسکوکات طلای ضرب‌شده توسط بانک‌مرکزی و انجام عملیات مربوط به حواله‌‌‌های ارزی است. براساس آخرین صورت مالی منتشرشده در امیدنامه گروه مالی داتام، طی سال 1401 صرافی ایران زمین توانسته است مجموع درآمد عملیاتی 6هزار و 730میلیارد تومانی را به ثبت برساند و درآمد خود را نسبت به سال 1400 بیش از 60درصد افزایش دهد.

زیرمجموعه دیگر گروه مالی داتام، شرکت توسعه پایدار ابنیه حافظ است که در زمینه اجرای پروژه‌‌‌های عمرانی به‌خصوص تولید انبوه مسکن و تولید زمین اعم از خرید یا اجاره جهت اجرای پروژه‌‌‌های ساختمانی فعالیت دارد. دو پروژه اصلی حال حاضر این شرکت، پروژه حقانی و شیخ بهایی است. در پروژه حقانی یک‌قطعه زمین به مساحت 11هزار و 270مترمربع واقع در بزرگراه حقانی با کاربری تجاری-اداری در سال 1401 با شرکت ابنیه حافظ ادغام شده است. تعداد واحدهای تولیدی این پروژه 199 و متراژ قابل فروش 49هزار و 490مترمربع است و برآورد می‌شود تا نیمه دوم سال 1406 این پروژه با هزینه یک‌هزار و 803میلیارد تومان تکمیل شود. پروژه دوم یعنی شیخ بهایی شامل یک‌قطعه زمین به مساحت 3هزار و 940مترمربع واقع در خیابان شیخ‌بهایی شمالی است. این پروژه نیز طی سال 1401 در شرکت ابنیه حافظ ادغام شده است. کاربری این زمین مسکونی است و تعداد واحدهای برآوردی آن 196واحد با مجموع متراژ قابل فروش 17هزار و 777مترمربع است. برآورد می‌شود که تا ابتدای سال 1404 پروژه یادشده با مجموع هزینه 585میلیارد تومان تکمیل شود.

آخرین عضو از گروه مالی داتام شرکت ‌ای‌اف‌اس کیش (سهامی خاص) است که در زمینه ارائه خدمات مشاوره‌‌‌ای در زمینه‌‌‌های اقتصادی، تجاری، مالی و حقوقی به شرکت‌ها و همچنین همکاری با شرکت‌های ایرانی در تمام زمینه‌‌‌های مالی و پولی فعالیت می‌کند. بیشترین سرمایه‌گذاری بلندمدت شرکت ای‌اف‌اس کیش، در شرکت توسعه اقتصادی آرین است که بیش از 64درصد از سهام آن را در اختیار دارد.