عربستان سعودی، قطر و مصر در میان بزرگترین واردکنندگان تسلیحات نظامی در سال ۲۰۲۳

بر اساس گزارشی که منتشر شد، کشورهای حاشیه خلیج فارس و مصر بیش از 25 درصد از فروش جهانی تسلیحات در 4 سال گذشته را به خود اختصاص داده اند.

گزارش چهار ساله موسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم (SIPRI) در مورد نقل و انتقالات بین‌المللی تسلیحات، جزئیات واردات و صادرات تسلیحات در سراسر جهان بین سال‌های 2019 و 2023 را منتشر کرده است.

به گزارش روزیاتو، عربستان سعودی از سال 2019 تا 2023 با 8.4 درصد واردات، دومین واردکننده بزرگ تسلیحات در جهان بوده، در حالی که قطر با 7.6 درصد در رتبه سوم قرار دارد. بر اساس داده های SIPRI، هند با 9.8 درصد سهم بازار جهانی، بزرگترین واردکننده تسلیحات بوده است.

واردات تسلیحات عربستان در این دوره چهار ساله در مقایسه با بازه زمانی 2014 تا 2018، 28 درصد کاهش یافته است. واردات تسلیحات این کشور در آن بازه زمانی به رکورد بی سابقه ای رسیده بود.

واردات تسلیحات قطر در سال‌های 2019-2023 نسبت به چهار سال گذشته 396 درصد افزایش یافته است.

ایالات متحده بزرگترین تامین‌کننده تسلیحات برای هر دو کشور بوده و 75 درصد از واردات عربستان سعودی و 45 درصد از واردات قطر را به خود اختصاص داده است. بر اساس این داده ها، فرانسه از نظر صادرات تسلیحات به هر دو کشور در رتبه دوم قرار گرفت و تامین 7.6 درصد از تسلیحات عربستان سعودی و 25 درصد از تسلیحات قطر را برعهده دارد.

وزارت خارجه آمریکا، در اوایل ماه دسامبر فروش تسلیحات به ارزش 582 میلیون دلار به عربستان سعودی را تایید کرد. اواخر همان ماه، این وزارتخانه با فروش یک میلیارد دلاری برنامه های آموزشی نظامی به این کشور موافقت کرد.

اکنون عربستان سعودی در حال مذاکره برای خرید هواپیماهای جنگنده رافال فرانسه است. در دسامبر سال 2023، فرانسه و عربستان سعودی طرحی برای همکاری در زمینه صنایع نظامی امضا کردند.

عربستان سعودی در سال 2019 قرارداد اولیه برای ساخت کشتی های جنگی در این کشور با نیروی دریایی فرانسه امضا کرد.

مصر، هفتمین واردکننده بزرگ تسلیحات با 4 درصد واردات جهانی بوده، در حالی که کویت و امارات به ترتیب با 2.7 و 2.4 درصد در رتبه های دوازدهم و چهاردهم قرار گرفتند.

در مجموع، کشورهای حاشیه خلیج فارس و مصر 25.8 درصد از واردات تسلیحات جهانی را بین سال های 2019 تا 2023 به خود اختصاص داده اند.

واردات تسلیحات مراکش بین سال‌های 2019 تا 2023 در مقایسه با چهار سال گذشته 46 درصد و واردات الجزایر در همین بازه زمانی 77 درصد کاهش یافته است. موسسه موسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم به هیچ گونه دلیلی برای این کاهش اشاره نکرده، اما گفته که کاهش واردات مراکش و الجزایر عامل اصلی کاهش 52 درصدی واردات عمده تسلیحات در آفریقا بوده است.

روسیه، بزرگترین تامین‌کننده تسلیحات الجزایر بوده و 48 درصد از سهم بازار این کشور را به خود اختصاص داده، در حالی که ایالات متحده با سهم 69 درصدی تامین‌کننده اصلی تسلیحات در مراکش بود.

مراکش به طور فزاینده ای به دنبال واردات تسلیحات از طریق ترکیه بوده و در ماه ژانویه دو خودروی نظامی از آنکارا وارد کرد.

بر اساس گزارش SIPRI، دومین و سومین تامین‌کننده تسلیحات در مراکش بین سال های 2019 تا 2023، فرانسه با سهم 14 درصد و اسرائیل سهم با 11 درصد بوده‌اند.

اسرائیل در میان 10 صادرکننده برتر تسلیحات بوده که در رتبه نهم این لیست قرار داشته و 2.4 درصد از کل صادرات تسلیحات را به خود اختصاص داده است.

بر اساس گزارش‌ها، تولیدکنندگان بزرگ دفاعی اسرائیل از زمان آغاز جنگ اسرائیل و حماس در ماه اکتبر به دلیل افزایش نیاز داخلی، فروش بیش از یک میلیارد دلاری تسلیحات را به تعویق انداخته‌اند. با این حال، صادرات نظامی اسرائیل به هند تحت تأثیر این رکود قرار نگرفته است.

ایالات متحده، با 42 درصد سهم بازار، بزرگترین صادرکننده بود و پس از آن فرانسه و روسیه هر کدام با سهم 11 درصد و چین با سهم 5.8 درصد در رتبه های بعدی قرار دارند.

روسیه در سال 2022 به اوکراین حمله کرد و این جنگ همچنان ادامه دارد.

SIPRI به کاهش شدید صادرات تسلیحات روسیه بین سال‌های 2019 تا 2023 اشاره کرد. صادرات تسلیحات در این کشور در مقایسه با چهار سال گذشته 53 درصد کاهش داشته است. این امر، به دلیل کاهش تعداد مقاصد صادراتی روسیه در بحبوحه جنگ اوکراین است. بر اساس این گزارش، روسیه در سال 2019 به 31 کشور تسلیحات عمده صادر کرده اما در سال 2023 تنها به 12 کشور صادرات داشته است.

ترکیه، یازدهمین صادرکننده بزرگ تسلیحات از سال 2019 تا 2023 با 1.6 درصد سهم بازار جهانی بوده است.