ممکن است این سوال طرح شود که نقش دین و اعتقاد به خداوند در زمینه پیشرفت‌های علمی و اقتصادی چه خواهد بود؟ در جواب باید گفت: در این زمینه حداقل دو اثر مهم بر ایمان به خداوند و عمل به دستورات دین، مترتب است؛ اثر و فایده اوّل این که احکام و دستورات دین هم به نفع دنیای انسان است و هم به نفع آخرت. اگر به قوانین حقوقی اسلام و دستورات دین عمل شود، پیشرفت و سعادت بشری در همین دنیا در تمام زمینه‌ها به دست خواهد آمد. اسلام راه را برای رسیدن به یک زندگی موفق همراه با آرامش، اخلاق و رفاه و البته بدون تجمل‌گرایی و زراندوزی به انسان نشان داده است. در هیچ مکتبی به اندازه اسلام بر علم‌آموزی، نظم در کارها، وجدان کاری، مبارزه با فقر، فرهنگ کار و تلاش و خدمت به مردم تاکید نشده است.[1]
با عمل به دستورات دین، هم خانهٔ دنیا آباد می‌شود و هم جایگاه آخرتِ انسان ارتقا می‌یابد. البته با وجود فراهم آمدن امکانات مادی و رفاه نسبی، مومن هیچ‌گاه دلبسته این دنیا نخواهد شد. مقام قرب الهی و بهشت برین آن‌چنان شوقی در بنده مؤمن ایجاد خواهد کرد، که دنیا با همه زیبایی‌ها و جاذبه‌هایش برای «سالک الی‌الله» در حکم زندان خواهد بود. تلاش برای تأمین امکانات رفاهی خانواده و جامعه، غُل و زنجیری نیست که انسان را به بند کشیده باشد؛ بلکه عظمت عالم پس از مرگ و بهشت جاویدان است که تحمل دنیا را برای مؤمن سخت کرده است.
اثر دیگری که ایمان به خداوند و التزام به دین در زندگی مادی بشر به دنبال دارد، عنصر «برکت» است. ایمان به ربوبیت خداوند و توکل به او، سود و بهره مضاعفی را نتیجه می‌دهد. اگر جامعه باایمان و جامعه بی‌ایمان هر دو به یک اندازه زحمت بکشند، بهره و منفعتی که جامعه مؤمن به دست می‌آورد به مراتب بیشتر از بهره‌ای است که نصیب جامعه کفر می‌شود. البته این بدین معنا نیست که خداوند متعال مقداری از تلاش جامعه کفر را ضایع می‌کند؛ بلکه آنچه موجب تفاوت می‌شود، برکتی است که خداوند به تلاش جامعه مؤمن می‌دهد. نمونه این عنایت و توجّه ویژهٔ پروردگار در پیشرفت‌های علمی و صنعتی بعد از انقلاب با وجود همهٔ مشکلات و موانع قابل مشاهده است.
پی نوشت
--------------------------------------------------------
[1] . برای آشنایی با سفارشات معصومین(ع) به کتب الحیاة استاد حکیمی و مفاتیح الحیات آیت‌الله جوادی آملی مراجعه شود.
مطالب فوق برگرفته شده از کتاب:
حسنات و سیئات
نوشته استاد حسین انصاریان
