یکی از بیماری های شایع کلیوی که در اثر آن ادرار در کلیه تجمع پیدا کرده و باعث تورم و بزرگ شدن آن می شود هیدرونفروز کلیه بوده که می توان گفت نوعی بیماری ثانویه بوده و به خاطر بیماری های دیگری به وجود آمده است. این نوع بیماری ساختاری بوده و در نتیجه مسدود شدن مجاری ادرار بروز پیدا می کند. در همین زمینه سعی داریم در این مطلب به جهت آگاهی شما عزیزان به بررسی علائم، علل و راه های در مان این بیماری بپردازیم.
آشنایی با بیماری هیدرونفروز کلیه
بهتر است بدانید که ادرار از راه سیستم ادراری با حداقل میزان فشار جریان پیدا می کند. در صورتی که یک انسداد در دستگاه ادراری موجود باشد فشار امکان دارد که افزایش یابد. بیماری هیدرونفروز کلیه به طور معمول زمانی اتفاق می افتد که کلیه به خاطر تخلیه نکردن درست ادرار از کلیه به مثانه دچار تورم شده که این وضعیت معمولا فقط یک کلیه را درگیر کرده ولی ممکن است هر دو کلیه را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
پس از شکل گیری ادرار برای زمان طولانی کلیه شما امکان دارد بزرگ شود که به طور معمول به آن ورم کلیه گفته می شود. کلیه می تواند به قدری با ادرار اشباع شود که به ارگان های اطراف فشار وارد کند. در صورتی که این شرایط برای زمان زیادی درمان نشود این اعمال فشار ممکن است کارکرد کلیه ها را به صورت دائمی نابود کند.
این عارضه امکان دارد در زمان جنینی یا پس از تولد در زمان غربالگری به منظور شناسایی سایر مشکلات و یا بعد از عفونت مجاری اداری شناسایی گردد. این بیماری امکان دارد شدت های مختلفی داشته باشد. برخی مواقع هیدرونفروز درجه یک، دو، سه یا 4 نام برده مب شود که درجه یک نمایانگر تورم کوچک و درجه چهار نمایانگر ورم شدید می باشد.
مهمترین علائم
- درد ناگهانی و زیاد در قسمت پهلوها، شکم و کمر
- ادرار همراه با درد
- عدم توانایی در خالی کردن کامل مثانه
- حس درد و سوزش در زمان ادرار کردن
- عفونت سیستم ادراری
- حالت تهوع و استفراغ
- عوض شدن رنگ ادرار
- وجود خون در ادرار یا هماچوری
- ادرار کمتر یا زیادتر از حد نرمال
- تب و لرز و داشتن حس خستگی
علل ایجاد این عارضه
عوامل زیادی وجود داشته که باعث بروز بیماری هیدرونفروز می شوند در ادامه به بیان آن ها پرداخته ایم.
سنگ کلیه
سنگ هایی کهامکان دارد در کلیه ها یا مجرای ادراری رسوب پیدا کنند.
باریک شدن مجاری ادرار
این مشکل امکان دارد به خاطر صدمه، عفونت، مشکلات زایمان یا عمل جراحی باشد.
تومور ها
تومور های مثانه، رحم، غده پروستات و دیگر عضو های سیستم ادراری یا نزدیک آن که امکان دارد از خالی شدن ادرار ممانعت نمایند.
مسدود شدن حالب
ایجاد انسداد در حالب ممکن است باعث این عارضه گردد.
اختلالات عصبی یا عضلانی
این عوارض امکان دارد بر روی کلیه ها یا حالب اثر بگذارد.
هیپرپلازی خوش خیم پروستات
بزرگ شدن غده پروستات امکان دارد موجب اعمال فشار بر روی مجاری ادرار گردد.
احتباس ادرار
ناتوانی در دفع کردن ادرار به شکل کامل امکان دارد موجب بروز هیدرونفروز کلیه شود.
رفلاکس مجاری ادرار یا بازگشت ادراری
بازگشت ادرار از مثانه به طرف کلیه می باشد.
اورتروسل یا افتادگی مجاری ادرار
شرایطی است که در آن بخش پایینی حالب امکان دارد به درون مثانه بیرون بزند.
نحوه درمان هیدرونفروز
درمان این عارضه به ریشه بیماری و مقدار شدت آن بستگی دارد. هدف از درمان مواردی از قبیل ممانعت از تجمع ادرار و کم کردن فشار اعمال شده بر روی کلیه ها، ممانعت از صدمات همیشگی به کلیه و درمان علل ریشه ای به وجود آورنده بیماری می باشد.
به طور معمول اغلب افراد درگیر این بیماری با عملی به اسم کاتتریزاسیون درمان می گردند. در این شیوه ادرار موجود در کلیه ها خالی می شود. بر اساس نوع دلیل ریشه ای هیدرونفروز دارو یا جراحی می تواند برای برطرف شدن این عارضه تجویز شود. در صورتی که بیماری شخص شدید باشد یا مشکلاتی همچون عفونت های مجرای ادراری به وجود آید درمان فرد می تواند با سرعت زیادتری شروع گردد. در مواقعی که بیماری خفیف می باشد عقب انداختن پروسه درمان برای زمانی کوتاه مشکلی به وجود نخواهد آورد.
نخستین گام در انجام درمان این عارضه تخلیه ادرار به بیرون از کلیه ها می باشد. این موضوع در کم کردن درد و جلوگیری از صدمات بعدی به کلیه کمک کننده خواهد بود. در برخی مواقع در صورتی که یکی از کلیه های بیمار صدمه جدی دیده باشد امکان دارد احتیاج به برداشتن کلیه صدمه دیده باشد.
وقتی که اعمال فشار بر روی کلیه ها کاسته شود امکان دارد احتیاج باشد عاملی که موجب تجمع ادرار در کلیه شده است درمان گردد. برخی از علل احتمالی و درمان های مختص آن ها را در ادامه شرح داده ایم.
- سنگ های کلبه می توانند با استفاده از عمل جراحی حذف شوند یا با استفاده از امواج صوتی شکسته و خرد شوند.
- در صورتی که هیدرونفروز به خاطر دوره بارداری به وجود آید به طور معمول به درمان احتیاج نخواهد بود چرا که بیماری اغلب طی چند هفته بعد از زایمان رفع می شود.
- باریک شدن میزنای یکی دیگر از این موارد بوده که این مشکل می تواند با گذاشتن لوله ای پلاستیکی تو خالی که استنت نامیده می شود درمان گردد. این لوله به ادرار فرصت می دهد از محل باریک شده گردش پیدا کند. این عمل به طور معمول بدون انجام هیچ نوع برشی بر روی بدن فرد صورت می گیرد.
- بزرگ شدن پروستات می تواند با استفاده از دارو و یا عمل جراحی برای حذف قسمتی از پروستات رفع شود.
- سرطان ها نیز می توانند سبب بروز هیدرونفروز کلیه گردند این اختلالات می توانند با استفاده از شیمی درمانی، رادیوتراپی و یا عمل جراحی به منظور از بین بردن بافت سرطانی از بین بروند.
از این که تا پایان این مطلب با ما همراه شدید بسیار سپاس گزاریم، ضمن این که می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر از مطالبی همچون دلایل بزرگ شدن کلیه و علائم پس زدگی کلیه بازدید نمایید.