حجت‌الاسلام محمد رضایی در گفت‌وگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گفت: سلفی‌گری جریانی درون دینی و برگرفته از خطای رفتاری و ذهنی در برخورد با منابع دینی است؛ این جریان با اقدامات وحشیانه خود باعث ایجاد اختلاف بین مسلمانان شده و کشورهای اسلامی را ناامن کرده است.
جمود عقلانی؛ علت بروز جریان‌های انحرافی در اسلام
وی افزود: خطای ذهنی و جمود عقلانی است که باعث بروز جریانهایی چون سلفی‌گری و وهابیت می‌شود؛ همین خطای انسانی است که حتی ممکن است در عابدترین، زاهدترین و داناترین مردم نیز ایجاد شود و به همین دلیل است که خداوند در قرآن و روایات اهل بیت(ع) بر لزوم پیروی از خط ولایت پیامبر(ص) و امامان تاکید شده است.
عضو هیئت علمی پژوهشکده مهدویت عنوان کرد: در طول تاریخ هر کسی که از این مسیر و این خط خارج شده است گرفتار چالشها و لغزشهایی شده که بعضا خود و عمدتا گروه بسیاری را در مسیر ناصواب گرفتار کرده است؛ متاسفانه یکی از این جریانها، جریانی موسوم به وهابیت است.
رضایی یادآور شد: سلفی‌گری با وهابیت تفاوتهایی دارد که هم از نظر تاریخی و هم از حیث نظری قابل تفکیک هستند؛ در واقع سلفی‌گری جریانی از وهابیت است که دارای یک سری شاخصههای جدید است که تحولات تاریخی نیز در تکمیل نظریات آنها تاثیرگذار بوده است؛ نکته اساسی در این تغییرات ذهنی و زایش مجدد آنها پس از دوران محمدبن عبدالوهاب، بدون شک انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی و حمله به عراق است.
عضو هیئت علمی پژوهشکده مهدویت بیان کرد: سلفی‌گری جریانی است که در بسیاری از کشورها از جمله شمال آفریقا ریشه دوانده است و تفکرات سلفی اخوانی و حتی ترکی نیز در این میان است که البته آنها به هیچ عنوان خود را وهابی نمیدانند؛ حتی شبکههای تلویزیونی فارسی زبان نیز که از حیث ظاهری مبلغ وهابیت دارند به شدت خود را از وهابیت مبری می‌کنند.
این کارشناس تاریخ اسلام بیان کرد: در واقع سلفی‌گری مصری، با سلفی‌گری اردنی و یمنی و عربستانی و شامی تفاوت دارد؛ هر کدام از آنها مقداری از تفکرات وهابیت و سلفی‌گری را با خود دارند و مشی آنها نیز تبعیت از نص صریح دینی و سلف صالح است؛ نکته جالب در همین جاست که برخی گروه‌های سلفی جدید که وامدار تفکراتی چون سید قطب و مودودی هستند، نکات جالب توجهی در خصوص سلف صالح و برخی از معتقدات آنها دارند.
اقدامات جریان‌های انحرافی؛ از علل عقب ماندگی کشورهای اسلامی
وی گفت: این جریان سلفی که به خصوص در سالهای اخیر در قالب گروه‌های تروریستی در منطقه شکل گرفته است در واقع ترکیبی از گروه‌های طالبانی و گروه‌های سلفی تجدید نظر طلب و به اصطلاح احیاگر است؛ این جریان پس از جنگ افغانستان و شوروی در قالبهای مختلف درآمده و امروز با شکل جدید و با ترکیب نظامی، لجستیکی و رسانهای حضوری فعال در عمق تحولات جهان اسلام دارد؛ در واقع این جریان با اقدامات خود مانع رشد کشورهای اسلامی می‌شود چرا که کشوری که دائما در حال جنگ داخلی و کشتار است نمی‌تواند به مسائل دیگر بیاندیشد.
رضایی بیان کرد: جریان‌های سلفی با تکیه خاص بر نصوص دینی و سنت سلف صالح بقیه گروه‌های دینی را غیر دینی و کافر میدانند؛ یکی از تفاوتهای آنان با مدل تفکر متعادلتر سلفی نیز همین مسئله است که این گروه دیگر مسلمانان را بدعت‌گر میدانند و گروه دیگر، آنها را تکفیر می‌کنند که در این حکم تکفیر در واقع حکم به قتل سایر مسلمانان میدهند.
وی افزود: یکی از عوامل جریان‌ساز در رشد قارچ گونه این گروهها علاوه بر مباحث درون دینی، عوامل خارجی است؛ عواملی که قطعا از درگیری مسلمانان با هم سود خواهد برد،گروه‌های انحرافی به دنبال حذف فیزیکی مسلمانانی هستند که مانند آنها فکر نمی‌کنند؛ لذا چهرهای خشن و خونخوار را از اسلام به جهانیان عرضه می‌کنند و ارائه این چهره از اسلام قطعا با حمایت کشورهای استعماری و غربی مواجه خواهد شد، در واقع این کشورها از طریق حمایت از این گروه‌های انحرافی به دنبال انتقام‌گیری از اسلام هستند.
بهره‌گیری حضرت علی(ع) از چهره‌های قرآنی برای مقابله با خوارج
رضایی عنوان کرد: یکی از مهمترین شیوههای مبارزه با این گروهها، روشی است که امام علی(ع) برای مقابله با خوارج به کار بردند؛ ایشان در هر مرحلهای با اعزام علمای بزرگ چون ابن عباس سعی میکردند با دلیل و برهان و با استفاده از شخصیتهای علمی و قرآنی و مقبول عام آنان را به خود آورده و از کار خویش منصرف کند ولی وقتی که این شیوه هم جواب نداد تا روزی که کسی دست به شمشیر نبرد علیه آنها اقدامی انجام نداد؛ خوشبختانه دو تن از مراجع بزرگ تقلید یعنی آیات عظام مکارم شیرازی و سبحانی که مقبولیت قرآنی و جهانی در اسلام دارند این حرکت مبارک را آغار کردهاند.
وی گفت: برگزاری کنفرانس بینالمللی خطر جریانات تکفیری که توسط این دو مرجع تقلید کلید خورده است آغاز راهی است که در آن میتوان به اجماع جهانی علمای اسلامی برای تحت فشار قرار دادن این گروهها دست یافت و عنصر کلیدی دراین تبلیغ نیز، تکیه بر قرآن وکلام اهل بیت(ع) خواهد بود؛ مقابله با این جریانات و از بین بردن آنها نیازمند اجماع جهانی علمای جهان اسلام است.
ادامه دارد......
