پژوهشی جدید نگرانی‌ها درمورد ایمنی شیرینکنندههای الکل قندی، مانند «اریتریتول»، جایگزین قند کم‌کالری در غذاهای سازگار با رژیم غذایی کتو، محصولات پخته‌شده و آب‌نبات‌ها را افزایش داده است. محققان کلینیک کلیولند «اریتریتول» را با قند معمولی مقایسه کردند و دریافتند که تنها اریتریتول اثرات نگران‌کننده قلبی عروقی را به دنبال دارد. با آنکه این مطالعه محدود بود، اما اولین پژوهش مقایسه‌ای فردی است که سطح خون افراد را پس از مصرف محصولات حاوی اریتریتول یا قند (کلوگز) بررسی میکند.
به گزارش ایندیپندنت، دکتر استنلی هازن، متخصص قلب در کلینیک کلیولند و نویسنده اصلی این پژوهش، که روز پنج‌شنبه در مجله «تصلب شرایین، ترومبوز و بیولوژی عروقی» (journal Arteriosclerosis, Thrombosis, and Vascular Biology) منتشر شد، گفت: «ما نتایج را مقایسه کردیم و گلوکز هیچ‌یک از مشکلات را ایجاد نکرد.»
اریتریتول یکی از عناصر موجود در فهرست رو به رشد شیرینکنندههای غیر قندی است که در غذاهای کم‌کالری و بدون قند یافت می‌شود. اریتریتول و زایلیتول الکل‌های قندی و مانند شکر شیرین‌اند، اما کالری بسیار کمتری دارند. اریتریتول، اغلب با شیرین‌کننده دیگری به نام استویا مخلوط می‌شود و زایلیتول اغلب در دهان‌شویه و خمیردندان به کار می‌رود.
به گزارش ان‌بی‌سی نیوز، مطالعات قبلی آزمایشگاه هازن یکی در سال گذشته و دیگری در ماه ژوئن منتشر شد و ارتباط بالقوه الکل‌های قند و افزایش خطر حملات قلبی و سکته را نشان داد. این تحقیق نشان می‌دهد که هر دو الکل قند ممکن است پلاکت‌های خون را چسبناک‌تر کنند و درنتیجه انعقاد و انسداد رگ‌های خونی را درپی داشته باشند که از عامل اصلی حمله قلبی و سکته مغزی است. گروه هازن در این تحقیق اثرات قلبی اریتریتول و قند معمولی (گلوکز ساده) را در دو گروه از داوطلبان مرد و زن سالم میانسال، که 10 نفرشان اریتریتول مصرف کردند و10 نفر دیگر شکر، تجزیه و تحلیل کردند.
هر دو گروه در طول یکی از شب‌ها چیزی مصرف نکردند و صبح خونشان را برای اندازه‌گیری فعالیت پلاکت آزمایش کردند. سپس نیمی از داوطلبان لیوان آبی را با ترکیب 30 گرم گلوکز و نیم دیگر لیوان آبی را با ترکیب 30 گرم اریتریتول نوشیدند. هازن می‌گوید که 30 گرم اریتریتول مقدار معمولی غذاهای شیرین‌شده با اریتریتول است. سپس حدود 30 دقیقه بعد از مصرف نوشیدنی‌ها خون هر دو گروه را آزمایش و مجددا بررسی کردند.
نتایج آزمایش نشان داد که سطح اریتریتول خون در گروهی که نوشیدنی اریتریتول مصرف کرده بودند هزار برابر شده بود، در حالی که در سطح اریتریتول خون افرادی که ترکیب آب و گلوکز نوشیده بودند هیچ تغییری به وجود نیامده بود و سطح گلوکز خونشان فقط کمی افزایش یافته بود.
هازن تاکید کرد که مقدار قند موجود در جایگزین‌های شکر هزاران برابر بیش از چیزی است که بدن ما تولید میکند، بنابراین نمی‌توانیم آن را «طبیعی» بدانیم. او می‌گوید که بهترین توصیه این است که از جایگزین‌های قند و به‌ویژه الکل‌های قندی خودداری کنید، زیرا احتمال خون‌لختگی پس از مصرف وجود دارد.
سازمان غذا و دارو در ایالات متحده شیرینکنندههای مصنوعی ازجمله اریتریتول و زایلیتول را در گروه «گراز» (Generally Recognized As Safe) یا «به‌طور کلی بی‌خطر» قرار می‌دهد. اما هازن امیدوار است که شواهد و مدارک بیشتر درمورد الکل‌های قندی، سازمان غذا و دارو را وادارد تا به بررسی دقیق‌تر داده‌ها بپردازد. همچنین سازمان ایمنی غذای اروپا تاکید میکند که کمیسیون اروپا برای روشن شدن خطرات اریتریتول موجود در مواد غذایی آنها را به‌دقت بررسی میکند.
رژیم غذایی سرشار از مواد قندی می‌تواند افزایش سطح گلوکز خون، سکته مغزی و خطر لخته شدن خون را به همراه داشته باشد. نوشیدنی‌های شیرین، به‌ویژه آب میوه‌ها و نوشابه‌ها، اغلب قند بیشتری دارند و بهتر است بر مصرف آنها کنترل داشته باشید. البته مطالعات کلینیک کلیولند بر افراد سالم متمرکز بود و افراد مبتلا به دیابت را دربر نمی‌گرفت. همچنین باید تحقیقات و بررسی بیشتری انجام شود تا تاثیر اریتریتول موجود در مواد غذایی در مقایسه با اریتریتول موجود در آب، تجزیه و تحلیل شود.
