معنای مشترک مریم و فاطمه(س)، بندگی در برابر خداوند است

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، محمدعلی انصاری در جلسه اخیر تفسیر سوره مریم که به مناسبت دهه فاطمیه، صبح هر روز در مسجد قبای تهران برگزار می‌شود، اظهار کرد: خداوند در قرآن 31 مرتبه نام حضرت مریم(س) آورده‌ است و سوره‌ای از قرآن را به ایشان اختصاص داده‌ است و گونه‌ای که خداوند از این زن در قرآن یاد می‌کند جای تاملات جدی دارد.
این مفسر قرآن در تعریف واژه مریم گفت: در قرآن کریم از مریم با عنوان صدیقه یاد می‌شود؛ صدیق و صدیقه کسی است که تمام گفتار او منطبق بر رفتار اوست و تمام رفتار او منطبق بر گفتار او. مریم(س) بانویی است که به اوج بندگی خداوند رسیده است و خطاب مستقیم الهی متوجه ایشان شده است.
انصاری در ادامه گفت: زمانی که مادر مریم باردار بود، همسرش «عمران»  فوت می‌کند؛ مادر خود نام مریم را برای فرزند انتخاب می‌کند. از گذشته‌های دور نام فامیل از طریق پدر به فرزند منتقل می‌شد، اما مریم، فرزندی می‌آورد که نسبش را از مادر می‌برد و عیسی بن مریم همه معادلات را بر هم می‌زند.
نویسنده تفسیر بیان افزود: کلمه مریم، به عنوان قدیسه و عابده شناخته می‌شود یعنی زنی که تمام وجود او بندگی خداوند است این معنا بسیار زیباست و برای صاحب خطبه فدکیه و صاحب مصیبت ایام نیزبه کار برده می‌شود. معنای دیگری که برای مریم به کار می‌برند این است که مریم بانوی است که بسیار سخن نمی‌گوید و از کلمات، زیاد استفاده نمی‌کند پس مریم بانوی است که میلی به بیان سخنان بیهوده ندارد.
انصاری در ادامه با اشاره به عفت و پاکدامنی حضرت مریم(س) گفت: مریم(س) در پاکدامنی و عفت نمونه بودند اگر چنین نبود دامن او برای عیسی بن مریم انتخاب نمی‌شد.
وی در ادامه گفت: در شرع مقدس اسلام آیین بر انفراد نیست، البته در بعضی موارد اعتزال کاربرد دارد و روا می‌شود. اما همان گونه که اشاره کردم مبنای شرع مقدس به ازدواج است پیامبر(ص) می‌فرمایند «در میان امت من زمانی می‌آید که ازدواج نکردن رواست» از ایشان می‌پرسند آن زمان کی فرا می‌رسد؟ که حضرت می‌فرمایند «زمانی که ازدواج با کفر، فسق و فجور همراه می‌شود» پس در آیین اسلام اصل بر ازدواج است نه اعتزال؛ اما بعضی از شرایط اقتضا می‌کند که فرد تنها باشد.
این مفسر قرآن افزود: زمانی که حضرت مریم(س) برای عبادت خداوند به عنوان عابده و قدیسه به بیت‌المقدس می‌روند کسی جز «زکریای نبی» به مریم سرکشی نمی‌کرد؛ در بیت المقدس مکانی که رو به شرق داشت برای اسکان مریم  انتخاب می‌شود. جغرافیای شرق نزد مسیحیان جایگاه ویژه‌ای دارد و غرب برای یهودیان اهمیت دارد به تعبیر دیگر شرق برای مسیحیان مکان وحی است و در مسیحیت مفهوم عرفان و مکاشفات وجود دارد، اما در آیین یهودیت این مفاهیم را نداریم.
 این مفسر قرآن گفت: خداوند دیگر به جزییات زندگی مریم(س) نمی‌پردازد و چیزی را مطرح می‌کند که اثرگذار باشد، قرآن داستان‌سرایی نمی‌کند، بلکه واقعیت‌هایی را می‌گوید که هدایت‌گری می‌کنند؛ لذا بررسی و بیان جزییات سبک قرآن نیست. مریم بانوی است که خداوند اراده کرده است که عیسی در دامن او پرورش بیابد پس ایشان در عفاف، حیا و پاکدامنی محض بزرگ شدند، بدون اینکه با کسی مراوده داشته باشند در بیت المقدس به عبادت خداوند مشغول بودند. تنها کسی که می‌توانست به مریم وارد شود زکریا بود و همین مسئله تمام زمینه‌های اتهام را از ایشان پاک می‌کند.
 محمدعلی انصاری گفت: در سوره مبارکه «مومنون» خداوند جزییات شکل‌گیری نطفه انسان را تشریح می‌کند و همین آیات باعث شده است بسیاری از مسیحیان، مسلمان شوند. دانشگاه ادیان در کتابی نام این دانشمندان را منتشر کرده است. اینجا این سوال مطرح می‌شود که صاحب قانون کیست؟ آیا خداوند برای تولد انسان راه دیگری ندارد؟ خداوند حضرت آدم را بدون  پدر و مادر از خاک آفرید.
این مفسر قرآن گفت: ما تنها با بعضی از راه‌های خلقت آشنا هستیم و با برخی دیگر هنوز آشنا نشده‌ایم؛ خداوند عیسی را بدون پدر آفرید، آدم را بدون پدر و مادر و یحیی را از مادری که توان زایش نداشت، پس می‌بینید که راه‌های خلقت آدمی برای خداوند محدود به یک راه و طریق نمی‌شود.
انصاری افزود: تمام این سخنان در اثبات توحید و وحدانیت الهی است؛ در قرآن حیا و عفاف برای مریم بسیار پررنگ می‌شود تا هیچ توهمی در ذهن‌ها نیاید. پیامبر(ص) بارها به پیروانان خود توصیه می‌کردند «از رفتارهای که موجب اتهام شما می‌شود پرهیز کنید».
یادآور می‌شود، جلسه تفسیر استاد انصاری از ابتدای این هفته آغاز شده و تا سوم اسفندماه، هرروز 7 صبح در مسجد قبای تهران برقرار است.