به گزارش خبرنگار مهر، پس از اعلام نامزدهای نهایی پانزدهمین دوره جایزه قلم زرین از زبان دبیر این جایزه در مهر، رضا رسولی از اعضای هیئت مدیره انجمن قلم ایران با ارسال یادداشتی انتقادی برای مهر، نسبت به کاندیدا شدن کتابی از رئیس این انجمن در بخش پژوهش نکاتی را عنوان کرد.
به دنبال انتشار این یادداشت در مهر، کامران پارسینژاد دبیر سابق این جایزه و از اعضای هیئت مدیره انجمن در یادداشتی به نقد دیدگاههای رضا رسولی پرداخته است.
متن این یادداشت به شرح زیر است:
خوشبختانه جایزه قلم زرین که پانزدهمین دوره خود را میگذراند یکی از سالم ترین و معتبر ترین جایزههای کشور به حساب میآید. این نظر را نه به خاطر اینکه خود عضو انجمن قلم هستم و چند سالی است در هیئت مدیره حضور دارم بیان میکنم بلکه سالهاست که من در جشنواره قلم زرین و تمام جشنوارههای معتبر ایران چون کتاب سال جمهوری اسلامی، گام اول، پروین اعتصامی، جلال آل احمد، کتاب فصل، جشنواره بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس، یوسف و... حضور داشتهام و به خوبی میدانم تا چه حد و اندازهای این جشنواره خاص از سلامت برخوردار بوده و بدون دخالت فرد یا جریانهای مختلف به داوری آثار برتر مبادرت ورزیده است.
در بسیاری مواقع با اینکه اثار اعضای انجمن یا حتی هیئت مدیره آن در چرخه داوری وجود داشته اما جایزه اثر برگزیده به طور مثال به نویسندهای تعلق گرفته که در شهرستانی دور زندگی میکرده و داوران هیچ شناختی از آن فرد نداشته اند. در عین حال که داوران بخش پژوهش غالبا استادان دانشگاه هستند که اتفاقا عضو انجمن قلم نمیباشند و تحت تاثیر هیچ کس قرار نمیگیرند.
جناب آقای رسولی؛ شما که خودتان عضو هیئت مدیره هستید چرا در مورد این موضوع در جلسه هیئت مدیره سکوت میکنید و بعد به ناگاه مسئله ای را که به راحتی قابل طرح در هیئت مدیره و گرفتن پاسخ است (و البته مبتنی بر ادعای بی اساسی بوده) را به ناگاه رسانه ای میکنید!؟
به باور من، نمیتوانیم با این شیوه برخورد چهرهای وظیفه شناس و دلسوز ازخود در جامعه و میان اعضای انجمن قلم نشان بدهیم. در صورتی که اعتبار واقعی در وادی ادبیات با خلق آثار ارزشمند شکل میگیرد و بدین شیوه هیچ کس تاکنون به شهرت واقعی در این وادی نرسیده است.
افرادی میتوانند در این حوزه نظر بدهند که تخصصی در حوزه کارهای پژوهشی ادبی داشته باشند و تاکنون داوری جشنوارههای معتبر کشور را هم در این زمینه برعهده داشته باشند. چگونه میتوان تشخیص داد که اثر آقای سرشار نباید به مرحله نهایی جشنواره قلم زرین برسد!؟ این در حالی است که هیچ منع قانونی و شرعی یا عقلی در خصوص حضور آثار اعضای هیئت مدیره انجمن قلم در این جشنواره وجود ندارد و در گذشته نیز همین گونه عمل شده و هیچ شخص یا جریان معتبر بی غرضی نیز متعرض آن نشده یا نتوانسته دلیلی علمیبر رد آن ارائه کند.
جملات پایانی در یادداشت مذکور طوری نگاشته شده که انگار دارید به اعضای محترم هیئت مدیره و داوران در این باره هشدار میدهید. یعنی با اینکه در این دوره هنوز اعلام عام نشده که چه فردی در بخش پژوهش و نقد ادبی برگزیده است، خیال دارید این گونه وانمود کنید که اگر مثلا اثر آقای سرشار برگزیده نشد به خاطر تاثیر یادداشت شما بوده است. این در حالی است که شما از چند و چون دقیق داوریها و نتایج کامل آنها پیش از اعلام عمومیخبر دارید. لذا چنین استنباط میشود این گونه طرح مسئله کردن آن هم به صورت ناگهانی فقط برای تضعیف جایگاه جایزه قلم زرین، لطمه زدن به پیکره انجمن، مخدوش کردن نام و اعتبار اعضای هیئت مدیره است.
این در حالی است که خودِ شما در زمانی که دبیر همین جشنواره بودید به سبب وقت نگذاشتن کافی مشکلات زیادی را در چرخه داوری و برگزاری جشنواره ایجاد کردید و آن زمان اعضای هیئت مدیره میتوانستند اشتباهات شما را در سطح عمومیمطرح کنند اما این کار را نکردند. عدم رسیدگی شما به امور محوله اجرایی جشنواره تا حدی بود که افرادی چون همین آقای سرشار مجبور شدند جور شما را بکشند تا کار به شکل آبرومندانه ای جمع و جور شود. شاید خودتان به ابعاد مسئله ای که مطرح کردهاید اشراف ندارید. در واقع شما رسما داوران بخش پژوهش جشنواره را متهم به تقلب و سوء استفاده از جایگاه خود کرده اید.
در مصاحبه با خبرگزاری فارس مورخ 90/11/1 با عنوان اثرگذاری بر جریان ادبی کشور مهمترین خروجی قلم زرین آمده است:دبیر جشنواره قلم زرین [یعنی خودتان] درباره حضور محسن پرویز تصریح کرد: آقای پرویز به سه اتکا میتواند و توانستهاند کمک خوبی برای جشنواره قلم زرین باشد؛ اتکای اول اینکه در حال حاضر رئیس هیئت موسس است و از موسسین اصلی انجمن بشمار میرود و سابقه قدیمیدر انجمن دارد، نکته دوم سواد فرهنگی و ادبی ایشان است و نکته سوم مسئولیت 5 سالهاش در ارشاد است. چرا که جریانها، ارزشهای محتوایی، شکلی و ساختاری کتابها را میشناسد.
از این رو حضورش در جشنواره قلم زرین و سرداوری در بخش پژوهش مغتنم است. آنگاه پس از انتخاب کتاب بی بدیل آقای سرشار در آن جشنواره توسط داورانی که همین آقای پرویز جزو و سرپرست آنان بوده چگونه است که به ناگاه به این نتیجه رسیده اید که ایشان در حوزه کار خود میبایست به توصیههای دلسوزانه شما توجه کنند و چون نکرده اند پس تخلف کرده اند!؟. کاش قبل از نوشتن یادداشت آثار را خوانده میشد! هر چند چون در این حوزه صاحب نظر نیستید شاید در آن صورت هم شاید به نتیجه ای نمیرسیدید. اگر هم نظر شما در هیئت مدیره گاه مورد توجه قرار نمیگیرد دلیل بر بی قانونی در کار انجمن قلم نیست. هر کس یک رای دارد و بالطبع گاه نظر شما هم مانند هر عضو دیگر ممکن است مورد پذیرش سایر اعضا قرار نگیرد. اما این دلیل بر نقض قانون نیست. چرا در برابر آن همه تخلقات در انتخابهای جوایز دولتی در برخی دورهها، با آن مبالغ بالای جوایزشان همه سکوت مطلق اختیار میکنند!؟ برای مثال در دو دوره قبل جایزه جلال. یک عضو هیئت علمیاین جایزه که هم در تعیین داوران و هم تعیین نتیجه نهایی اثر برگزیده نقش موثری دارد کتابش برنده یکصد سکه طلای این جشنواره شد. اما ندیدیم کسی کمترین اعتراصی بکنید! چرا!؟
از خصوصیات بدیهی یک انسان مدنی و لازمه مشارکت در یک امر شورایی و اخلاقیات مرتبط با آن این است که وقتی یک عضو در شورا نظرش را گفت و بعد نظرش رای نیاورد به نظرات اکثریت _ خردِ جمعی_ تمکین کند و به آن احترام بگذارد و حتی از آن فراتر، در بیرون، از آن نظر دفاع کند. این چه استدلال عوامانه و غلطی است که کسی که عضو هیئت مدیره یک تشکل فرهنگی است در جشنواره ای که برای گزینش برترین آثار ادبی هر سال توسط آن تشکل تشکیل میشود نباید آثار خود را شرکت دهد آن هم در حالی که خود نه عضو هیئت داوران آن جشنواره است نه دبیر آن و نه راسا امکان دخالت در گزینشهای آن جشنواره را دارد و نه آیین نامه جشنواره حصور اثر او را منع میکند!؟ آقای سرشار که از ابتدای تشکیل انجمن همواره عضو هیئت مدیره آن بوده چرا باید در هجده سال گذشته خود را از حضور در این جشنواره محروم کند!؟ مگر عضویت در هیئت مدیره انجمن چه مزایایی برای امثال ایشان دارد که باید خود را از چنین حق طبیعی و افتخار مهمیمحروم کند!؟ آیا به صرف اینکه معدودی افراد کج اندیش یا مغرض، شکاک و بهانه جو که از قضا جاپایی هم در رسانههای جمعی دارند ممکن است در نتیجه داوری ایجاد تردید کنند میتوان خلاف صریح آیین نامه جشنواره و عقل و منطق، از وی چنین توقع نابجایی داشت!؟ آیا خودِ شما اگر در جایگاه علمیو ادبی امثال آقای سرشار میبودید که در بسیاری از سالها دارای کتاب مطرح قابل طرح در این جشنواره هستند حاضر بودید تن به چنین خواست عوامانه بی منطقی بدهید!؟ قطعا چنین کاری نمیکردید!
جشنواره قلم زرین برای گزینش بهترین کتابهای هر سال در رشتههای تعیین شده برگزار میشود. حال چنانچه اثری از یک عضو هیئت مدیره آن هم به تشخیص داورانی که اکثریت آنها نیز اصلا عضو انجمن هم نیستند به عنوان بهترین تشخیص داده شود، به این عذر غیرقانونی و غیرمنطقی که شما میگویید کنار گذاشته شود و کتابی را که رتبه و نمره و ارزش ادبی و علمیآن کمتر از این کتاب است به عنوان برترین یا بهترین کتاب سال معرفی گردد آیا این کار علمی، عادلانه و اخلاقی است!؟ آیا دخالت در رای داوران نیست!؟ آیا میتوان به خاطر یک _ان شاءالله_ مصلحت اندیشی غلط، کتابی رده دومیرا به دروغ و به خلاف مسلمات علمیو عقلی، بهعنوان برترین یا بهترین اثر سال به جامعه قالب کرد!؟ با این کار آیا هم سطح ادبیات کشور و هم جشنواره قلم زرین را در نظر مخاطبان فرهیخته و اهل تشخیص پایین نیاوردهایم!؟