و صل الله علی سیدنا محمد و آله سیما وصیه و وزیره علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین و قائد الغر المحجلین السلام علیک یا امین الله فی ارضه و حجته علی عباده، اشهد انک جاهدت فی الله حق جهاده، اعوذ بالله من الشیطان الرجیم، قال الله تعالی: «انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا الذین یقیمون الصلوة و یؤتون الزکوة و هم راکعون .»
حضار ارجمند، خواهران گرامی، اساتید محترم، دانشجویان عزیز و کارکنان خدوم و صدیق دانشگاه امام صادق علیه السلام! اینک که سال 1379 (سالی که به ابتکار مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای دام ظله به نام مبارک حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام مزین شده است) رو به پایان است . خدا را سپاسگزاریم که این توفیق نصیب دانشگاه امام صادق علیه السلام شد که همانند سایر نهادها و مراکز علمی و دینی همایشی به نام آن امام همام برگزار کند .
امید است این همایش با شکوه که به همت واحد خواهران این دانشگاه برگزار می شود، نمودی از رسالت بزرگ نبوی و جلوه ای از جلوات خورشید ولایت و امامت علوی بوده، راهگشای احیای سیره آن امام عزیز و مظلوم باشد .
آری دانشگاه امام صادق علیه السلام که به نام مبارک ششمین اختر تابناک امامت و ولایت - جعفربن محمدالصادق علیه السلام - تاسیس گشته است، زیبنده چنین افتخاری است که در احیاء نقش امامت و رهبری، مسؤولیتی بس خطیر بر عهده گیرد و با عنایت پروردگار و توجهات خاصه اولیای کرام در راستای این هدف گامهای مؤثری بردارد .
آرزوی دیرینه ما این بوده و هست که معارف اسلام و قرآن را که با اصل امامت و رهبری، پیوندی ناگسستنی دارد، در تمام ابعاد خوب بشناسیم که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: «من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة جاهلیة .»
امامت و ولایت علوی همانند خورشیدی تابان است که از زاویه های گوناگون نورافشانی می کند; عارف حقیقی آن است که در حد توان به تمام ابعاد و زوایای آن راه یابد و از هر جلوه ای نوری و از هر افاضه ای فیضی برگیرد و بر عرفانش بیفزاید .
امید است این همایش با شکوه که به همت واحد خواهران این دانشگاه برگزار می شود، نمودی از رسالت بزرگ نبوی و جلوه ای از جلوات خورشید ولایت و امامت علوی بوده، راهگشای احیای سیره آن امام عزیز و مظلوم باشد .
امامت نزد شیعه مساله اصلی است نه فرعی و امتیاز شیعه در این است که امامت را اصلی از اصول و رکنی از ارکان مذهب می داند; چنانکه امیرالمؤمنین علی علیه السلام خود در خطبه های گوناگونی که در نهج البلاغه موجود است، از آن به عنوان وصایت و وراثت و خلافت نبوی صلی الله علیه و آله یاد می کند .
حضرت علی علیه السلام امامان را به عنوان قرآن ناطق، شجره نبوت، معدن رسالت، مختلف ملائکه و خزان علم و مهبط وحی و کنوز الرحمن نام می برد و می فرماید: «سوگند به نام خدا که فلانی (پسر ابی قحافه) جامه خلافت را در برکرد، در حالی که به خوبی می دانست که من برای خلافت مانند قطب میانه آسیا هستم، علوم و معارف از سرچشمه وجودم چونان سیل سرازیر می شود و هیچ پروازکننده ای در فضای علم و معرفت به اوج رفعت من نمی رسد .»
(2) و نیز می فرماید: «آن گاه که همه در ظلمت و تاریکی اوهام و خرافات می زیستید به وسیله ما هدایت یافتید و به قله عظمت و عزت گام نهادید .» و ادامه می دهد: «من از هنگامی که حق را دریافتم، در آن شک و تردید به خود راه ندادم; موسی علیه السلام که اظهار خوف می کرد، از خویشتن بیمناک نبود بلکه از غلبه نابخردان هراس داشت که مبادا گمراهان پیشی گیرند و بر مردم چیره شوند و آنها را به گمراهی بکشانند . امروز ما بر سر دوراهی حق و باطل قرار داریم; بطور قطع آن کس که به سرچشمه زلال معرفت ست یازد و آن را رها نکند، تشنه کام نمی ماند .»
(3) حضرت علی علیه السلام در جای دیگر می فرماید: «آگاه باشید که شیطان حزب خویش را فراهم آورده و تمام لشکرش را از پیاده و سواره فراخوانده، تا با تهاجم جمعی و گروهی محیط را آشفته و راه شناخت حق از باطل را تیره و تار نماید; ولی من هیچگاه از بصیرت و بینش الهی جدا نگشته ام; نه خود بر حقیقت پرده افکنده ام و نه دیگران توانسته اند حق را از من پوشیده دارند . من همواره در مسیر دینم قاطع بودم و شک و شبهه در وجودم راه نیافته است . «لو کشف الغطاء ما ازددت یقینا»: اگر پرده ها به کناری رود بر یقین من افزوده نشود; زیرا آنچه را که ببینم، از پیش آن را باور داشتم و به عمق وجود آن را پذیرفته بودم . البته بالا رفتن پرده ها ممکن است بر عرفانم به حقایق بیفزاید ولی موجب افزایش یقین و ایمانم نمی شود; چنانکه معراج پیامبر بر ایمان او به عالم غیب نیفزود، بلکه بپاخیزم حقایق را از نزدیک مشاهده کرد و بر عرفان و شهودش افزوده شد «ما کذب الفؤاد ما رای »
(4) «لقد رای من آیات ربه الکبری »
(5) پیامبر آن حقایق را بوسیله وحی دریافت کرده بود و به آن ایمان داشت و از این رو، معراج، شهود آن حقایق بود نه اثبات آنها» .
(6) می فرماید: «من نیز حقیقت را با عمق جان یافته ام و در تمام مراحل و منازل وحی با پیامبر بودم و گوشم با زمزمه ها و صفیر وحی آشنا بود و آن را از طریق پیامبر درک می کردم; البته من پیامبر نیستم و بنده ای از بندگان محمدم . انا عبد من عبید محمد صلی الله علیه و آله . با این اوصاف، من در هرجا که باشم، چه در خانه نشینی و چه در مسند زعامت و امامت، محور امامتم و آسیای ولایت، و خلافت بر مدار من می گردد; اگر من از آن جدا شوم گردونه آن متزلزل و مضطرب خواهد شد و حق مداران بی پناه خواهند شد .»
ولایت الهی ظهور و غیبت نمی شناسد و این خواست خداست که بوسیله اولیایش، بر بندگان، افاضه کند و
امامت و ولایت علوی همانند خورشیدی تابان است که از زاویه های گوناگون نورافشانی می کند; عارف حقیقی آن است که در حد توان به تمام ابعاد و زوایای آن راه یابد و از هر جلوه ای نوری و از هر افاضه ای فیضی برگیرد و بر عرفانش بیفزاید .
زمین هیچگاه از ولی خدا و حجت او (چه غایب و چه ظاهر) خالی نمی ماند و چه نیکو گفته اند: «وجوده لطف و تصرفه لطف آخر و غیبته منا» ; وجودش لطف و تصرفش در جهان لطفی دیگر و غیبتش از ماست; یعنی در اثر گناهان، تقصیرها و تصورهای ما از نظرها غایب است . این مردمند که علی و علی ها را خانه نشین می کنند و این مردم بودند که فضایل علی را کتمان و او را با معاویه مقایسه کردند; تا آن جا که امام فرمود: «دنیا آن اندازه مرا تنزل داد تا آن که مرا با معاویه در یک کفه قرار دادند .»
ابن ابی الحدید معتزلی در شرح نهج البلاغه می نویسد: «در عظمت علی همین بس که دوستان وی از ترس و دشمنان او از روی کینه و خصومت فضایلش را کتمان کردند و با اینهمه فضایل و مناقب او زمین و آسمان را پر کرده است » .
در خاتمه به عنوان تذکر و نصیحت مناسب است چند جمله از نامه آن حضرت به عثمان بن حنیف فرماندار بصره را به سمع مبارکتان برسانم . فرمود: «هر گروهی، امامی و پیشوایی دارند که به او اقتدا می کنند و از نور علم او بهره می گیرند; بدانید و آگاه باشید که امامتان از دنیای شما به دو قرص نان جوین و دو پیراهن کرباس بسنده کرده است . البته که شما نمی توانید مانند من زندگی کنید . لکن «فاعینونی بورع و اجتهاد و عفة و سداد» ; پس مرا به تقوا و کوشش در راه خدا و پایداری و پاکدامنی یاری دهید; یعنی لااقل کوشا و با تقوی باشید و عفت و پاکدامنی را حفظ کنید و در راه حق با ثبات و سداد گام بردارید .»
خواهران گرامی، حضار محترم، میهمانان عزیز! هرچند امسال به نام امیرالمؤمنین نامیده شده است، لکن بدانید که هر سال، سال علی علیه السلام است و با پایان امسال، سال علی پایان نمی پذیرد; یاد علی همیشه زنده و جاوید است و هیچگاه نام و یاد او از دلهای شیعیان و موالی اش محو نخواهد . در اینجا سخن فراوان است، لکن چون وقت مجلس اجازه نمی دهد، عنان کلام در هم پیچیده با تشکر از خواهران بزرگواری که مخلصانه در برگزاری این مراسم زحمت کشیده اند، از خداوند متعال می خواهم که به همه آنها پاداشی بزرگ، عزت، سلامت و سعادت عنایت فرماید و آنها را در دنیا و آخرت عزیز و سربلند نماید .
بار خدایا! دست ما را از دامان پر برکت مولی علی علیه السلام کوتاه مفرما، خدایا دانشگاه ما را در پرتو انوار ولایتش روز بروز شکوفاتر فرما، پروردگارا! مؤسسان و مدیران و خدمتگزاران این نهاد علمی دینی را، در ادامه راه علی علیه السلام توفیق ده، خدایا! استادان، خدمتگزاران، دانشجویان و دانش پژوهان این دانشگاه را در کشف حقیقت و ترویج معارف اهل بیت علیهم السلام ثابت قدم بدار، خداوندا! ما را طعمه شیاطین و اغواگران و فریبکاران قرار مده و حضرت بقیة الله الاعظم (ارواحنا له الفداء) را از ما خشنود فرما، و ما را مشمول ادعیه زاکیه آن حضرت قرارده . آمین .
برادر شما و ملتمس دعای خیرتان
محمدرضا مهدوی کنی
اول اسفند 1379 شمسی برابر با 25 ذی القعده 1421 قمری
پی نوشت ها:
1) پیام حضرت آیت الله مهدوی کنی - ریاست محترم دانشگاه امام صادق (ع - ) به همایش «ابعاد حکومت دینی از دیدگاه امام علی (ع)» که در تاریخ اول و دوم اسفندماه 1379 در واحد خواهران برگزار شد .
2) نهج البلاغه، خطبه 3
3) همان منبع، خطبه 5
4) همان منبع، خطبه 10
5) نجم، 11
6) نهج البلاغه، خطبه 10
