گام دیگری در عرضه اطلاعات مفید شبکه جهانی
اشاره
استفاده از پایگاههای قرآنی روی اینترنت مثل بهره گیری از سایر برنامه های این شبکه، نیازمند صرف وقت وهزینه و از طرف دیگر منوط به برخورداری از تخصصهای لازم در این زمینه می باشد. بعلاوه این امکان برای همه وجود ندارد که خود مستقیما و به صورت OnLine با اینترنت ارتباط برقرار کنند. برای رفع این مشکل،شبکه جهانی نور دست به ابتکاری زده و با تهیه سی دی پایگاههای قرآنی در اینترنت به صورت OffLine گام مؤثری در همگانی کردن برنامه های مفید شبکه برداشته است. این سی دی که گزیده ای از سایت های قرآنی دراینترنت است، با گزینه ها و قابلیتهای بسیار متنوع و جذاب خود، مجموعه ای از مهم ترین پایگاههای قرآنی روی شبکه جهانی را به صورت منسجم در یک جا جمع آوری کرده و در دسترس علاقه مندان به قرآن قرار داده است.طی گفتگوی کوتاهی با آقای اکبری مجری این طرح، از ایشان خواستیم که در خصوص اهداف تهیه این لوح فشرده و گزینه ها و قابلیتهای آن توضیحاتی برای خوانندگان ره آورد نور بدهند.
آقای اکبری، هدف شما از تهیه لوح فشرده پایگاههای قرآنی چه بوده است؟
هدف اصلی ما در تهیه این لوح فشرده در درجه اول این بوده است که علاقمندان را با قرآن و مطالب قرآنی که درشبکه اینترنت عرضه می شود آشنا کنیم و درنتیجه خدمتی به جامعه قرآنی و همه علاقه مندان به قرآن و معارف اسلامی کرده باشیم. یکی دیگر از هدفهای ما، دسترسی سریع و راحت کاربران به اینترنت بوده است. همچنین به این وسیله هزینه استفاده ازاینترنت تقریبا حذف می شود و کسانی که آشنایی کمتری با اینترنت دارند به کمک این سی دی به راحتی می توانند از مطالب قرآنی موجود در اینترنت استفاده کنند.
اصولا بفرمایید که با وجود امکان دسترسی به آدرس های اینترنتی، چه لزومی به تهیه این سی دی از روی اینترنت بوده وفایده آن برای کاربران چیست؟
همان طور که گفتم یکی از هدفهای عمده ما این بوده که کاربران به سرعت و به راحتی بتوانند از اینترنت استفاده کنند. اگرکسی بخواهد این آدرس ها را خودش دنبال کند، طبعا با مشکلاتی روبرو خواهد بود.یعنی داشتن آدرس ها یک مسئله است واینکه چگونه و با چه هزینه ای بتوان به این نشانیها متصل شد، مسئله دیگری است.معلوم نیست هر کاربری به سادگی بتواندهمه سایت های قرآنی را پیدا کند. این کارنیاز به تخصص و مهارت دارد. دوم اینکه در کشور ما اینترنت هنوز همگانی نشده وهمه به آن دسترسی ندارند و آنهایی هم که دسترسی دارند دستیابی به مطالب مورد نظربرایشان دشوار است. پس این امکان برای همه وجود ندارد که بتوانند به طرز مطلوب و مناسب از شبکه استفاده کنند.
شما به مسئله هزینه اشاره کردید. این مسئله تا چه حد در استفاده از اینترنت به عنوان یک مشکل مطرح است؟
مسئله هزینه یکی از مهم ترین مسائل در استفاده از اینترنت است. اگر کسی بخواهد همه مطالب را خودش مستقیما ازاینترنت ببیند، طبعا هزینه بسیار زیادی راباید پرداخت کند تا به همه مطالب دست یابد. مثلا یک دوره قرائت قرآن که در این لوح فشرده قرار داده شده، چیزی حدود30 ساعت است که با یک حساب سرانگشتی می توان فهمید که هزینه آن چقدر می شود. طبق تعرفه های فعلی که برای هر ساعت استفاده از اینترنت تقریبا 400تومان دریافت می شود، برای تهیه این دوره قرآنی دست کم 12000 تومان باید هزینه کرد. وقتی به این مبلغ، هزینه تماس تلفنی به ازای هر ساعت 200 تومان را اضافه کنید،خواهید دید که مجموعا 18000 تومان برای همین 30 ساعت صوت باید پرداخت شود، در حالی که یک سی دی قرآن باحجم عظیمی از اطلاعات صوتی، تصویری و متنی با یک پنجم این هزینه قابل تهیه است. علاوه بر اینکه این 30 ساعت اگر به صورت OnLine از اینترنت گرفته شود،فقط همان یک بار قابل استفاده است ولی اگر روی سی دی باشد، بارها و بارها می توان از آن بهره برد و از کامپیوترهای مختلف ودر زمانهای مختلف به آن دسترسی داشت.
برنامه ای که شما ارائه کرده اید شامل چه تعداد سایت قرآنی در اینترنت است؟
سعی همکاران ما بر این بوده است که بهترین پایگاهها را در حد و اندازه حجم یک سی دی جمع آوری کنند. هدف این بوده که اگر قراراست مجموعه ای عرضه بشود، مجموعه ای ازبهترین مطالب موجود روی شبکه و حتی الامکان جامع و متنوع باشد، ضمن اینکه گزینه های پایگاههای قرآنی را هم در بربگیرد.
این لوح فشرده، مجموعه ای است از15 پایگاه از بهترین پایگاههای قرآنی که از میان سایت های مختلف موجود روی شبکه انتخاب شده است.
مطالبی که در این لوح فشرده گنجانده اید، مثل سایر برنامه های مرکز، جنبه تخصصی دارند؟
نه; اتفاقا سی دی پایگاههای قرآنی جنبه عمومی دارد و تقریبا برای همه قشرهامناسب است. همه کسانی که به نحوی به قرآن علاقه مند هستند و طالب اطلاعات ومطالب گوناگون در زمینه علوم قرآنی می باشند، به راحتی می توانند از این سی دی استفاده کنند. اما چون محتوای سی دی ازاینترنت گرفته شده بالطبع مطالب آن علاوه بر زبان فارسی، به زبانهای دیگر از جمله عربی و انگلیسی است که برای استفاده بیشتراز برنامه آشنایی با این زبانها ضروری است.
تفاوت اساسی لوح فشرده پایگاههای قرآنی با آنچه در اینترنت وجود دارد،چیست؟
از آنجا که کاربروقتی محتوای سی دی را روی صفحه نمایش مشاهده می کند، در مرحله اول بلافاصله واردپایگاههانمی شود، ما برای دسترسی بهتر وراحت تر به مطالب،این پایگاهها رادسته بندی کرده ایم و آنها رابه طور موضوعی در دسترس کاربر قرار داده ایم.
کاربر در صفحه اول، 12 عنوان رامشاهده می کند و با انتخاب هر یک، به مطلب مربوط به آن دست می یابد و نهایتا به یکی از سایت های گزینش شده در ارتباط باقرآن هدایت می شود. البته در عین حال برای اینکه کاربران از دیدن صفحه اول هرپایگاه یا شکل اینترنتی پایگاهها محروم نباشند، ترتیبی داده شده است که با انتخاب این گزینه بتوانند به اولین صفحه هر پایگاه قرآنی هدایت شوند و ضمن مشاهده پایگاه، از مطالب آن استفاده کنند.
عنوانهایی که در نظر گرفته اید کدام است؟ لطفا اشاره ای هم به محتوای هر کدام بفرمایید.
عناوین اصلی این برنامه عبارت اند از:متن قرآن، ترجمه قرآن، تفسیر قرآن،آموزش قرآن، جستجو در قرآن، تلاوت قرآن، دانستنیهای قرآنی، دعاهای قرآنی،مقالات، کتاب، نگارخانه و پایگاههای قرآنی. این مجموعه ای است از همه عناوینی که در صفحه اول این سی دی مشاهده می شود.
در مورد محتوای این گزینه ها یا عناوین،باید عرض کنم که در قسمت متن، چهار متن مختلف را از روی شبکه دریافت کرده ایم;یکی از آنها متن اسکن، (scan) شده ای است که دو صفحه دو صفحه روی صفحه نمایش دیده می شود. دوم، متن قرآن است اما در قالب سوره. کاربر با انتخاب سوره،متن کامل آن سوره را می بیند. سوم، متن قرآن به صورت آیه است که کاربر آیه ای از سوره را انتخاب می کند و بعد می تواندآیات را جدا جدا ببیند. دیگری متنی است به صورت عربی و انگلیسی، یعنی متن قرآن به عربی در بالا ظاهر می شود و ترجمه انگلیسی آن در پایین می آید.
در این برنامه، امکان جستجو برای متن قرآن در نظر گرفته شده است؟
امکان جستجو در حد یافتن آیه وسوره وجود دارد اما قابلیت جستجوی کلمه یا موضوع فقط به زبان انگلیسی ممکن است که آن هم به خاطر وجود امکان جستجو دریک سایت انگلیسی است.
چند ترجمه قرآن و به چه زبانهایی دراین لوح وجود دارد؟
در این لوح، 18 ترجمه به 10 زبان جمع آوری شده که از این تعداد، دو ترجمه فارسی است و چندین نوع ترجمه انگلیسی و ترجمه به زبانهای دیگر مثل آلمانی،ایتالیایی، اسپانیایی، فرانسوی، چینی وبوسنیایی وجود دارد.
با توجه به اینکه تفسیر و ترجمه قرآن یکی از نیازهای اصلی کسانی است که می خواهند از طریق اینترنت با اسلام و قرآن آشنا شوند، تا کنون چه تفاسیری را دراینترنت شناسایی کرده اید و چه مقدار از آن راروی سی دی قرار داده اید؟
در قسمت تفسیر این سی دی، یک جلد تفسیر کوفی - که در واقع یک دوره تفسیر قرآن به طور مختصر و مفید به زبان عربی است - بعلاوه بخشی از قرآن همراه باتفسیر آن به زبان انگلیسی وجود دارد. دراین گزینه کاربران می توانند با مطالب مختلفی مثل تفاسیر مهم شیعه و مفسران شیعه آشنا شوند.
آیا این سی دی، کاربرد آموزشی هم دارد؟
بله; در زمینه آموزش قرآن مجموعه ای از مطالب که به نحوی قرآن راتعلیم داده اند چه در زمینه تجوید و یا ترتیل یا در زمینه حفظ قرآن جمع آوری شده است. در زمینه تجوید، بخشی را از اینترنت گرفته ایم که آموزش تجوید قرآن با صوت و تصویر است که این قسمت برای کودکان هم تا حدی مناسب است. همچنین یک دوره تجوید به صورت صوت ارائه شده که از یکی از اساتید عرب زبان از کشور مصراست. علاوه بر این مقالاتی در زمینه حفظقرآن در اختیار کاربران قرار داده شده است.
اگر کسی بخواهد غیر از ترجمه وتفسیر، از قرائت قرآن هم استفاده کند; این لوح فشرده می تواند به او کمک کند؟
در این لوح، یک دوره قرائت قرآن از 17 قاری برجسته جهان ذخیره شده است که بیشتر آنها از قراء مشهور مصر هستند.شما هر کدام از قاریان را که انتخاب کنیدلیستی از سوره هایی که توسط آن قاری قرائت شده در جلو شما ظاهر می شود، بعدسوره را انتخاب می کنید و آن سوره قرائت می شود.
در باره کتابهای قرآنی هم کار خاصی انجام داده اید؟
کتابهایی که به نحوی به قرآن مربوطمی شوند و یا در زمینه قرآن یا علوم قرآنی نوشته شده اند یا تفسیر قرآن هستند، به دوزبان فارسی و عربی، به صورت تمام متن، (full text) ارائه شده اند. با انتخاب هرعنوان از مطالب که در فهرست کتابها ارائه می شود می توان محتوای کتاب را دید.
گزینه «نگارخانه » حاوی چه مطالبی است؟
در نگارخانه، مطالبی به صورت چندرسانه ای، (multimedia) قرار داده شده است. نسخه های خطی قرآن، مصاحبه هایی که با آقای سید محمد حسین طباطبائی(حافظ خردسال قرآن) در کشور انگلیس(در شهر لندن) شده از جمله مطالب این گزینه اند.
چه طرحهایی برای ارتقا و تکمیل این لوح فشرده دارید؟
در قسمت صوت، قصد داریم صوتهای بیشتری را در لوح قرار بدهیم ونگارخانه را تکمیل کنیم. بسیاری از مطالبی که برای ارتقای این لوح در نظر گرفته ایم هم اکنون توسط همکاران ما تهیه شده و درحال آماده سازی می باشد.
امید ما این است که بتوانیم باجستجوهایی که در اینترنت انجام داده ایم،تعداد این ترجمه ها را از 18 تا به 25ترجمه برسانیم و همچنین در قسمت تفسیر،کتابهای بیشتری - خصوصا تفسیرهای فارسی - را قرار بدهیم. امیدواریم که این کار را روزآمد کنیم و نسخه بعدی را درآینده نزدیک عرضه نماییم.
