(کالبدشکافی سیاسی و اجتماعی انتخابات ریاست جمهوری)
خوشبختانه
انتخابات نهمین دوره ریاست جمهوری، با شور و استقبال مردم و با آرامش، متانت،
سلامت رأی گیری و امنیت کامل برگزار گردید و از میان دو نامزد باقی مانده در صحنه
رقابت، در دور دوم انتخابات، ملت عزیز و آگاه ایران اسلامی، رئیس جمهوری مورد علاقه
خود را با رأی قاطع انتخاب کردند و مسؤولیت اداره قوه مجریه کشور را به مدت چهار
سال به او سپردند.
در این
انتخابات پرشور و با شکوه، نکات متعدد گفتنی و عبرت آموز، رویکردهای تحسین برانگیز
و غرورآفرین، و در عین حال نقاطی قابل انتقاد و منفی به چشم می خورد که ذیلاً -به
عنوان یک شهروند- به بررسی آنها می پردازیم:
1. مردم
ایران با حضور 30میلیونی خود در پای صندوق های رأی در دوره اول، و با رأی قریب به
28 میلیونی در دور دوم انتخابات، بار دیگر حماسه آفریدند و نشان دادند که حماسه،
تنها حماسه دوم خرداد نبود، بلکه می توان حماسه های دیگری مانند 27 خرداد و 3 تیر
نیز آفرید. و شاید حماسه های دیگری در راه باشد.
از مردم
آگاه و وفادار ایران، با وجود گله ها و نارساییها از ناحیه مدیریت کشور، پیش از
آنکه به رییس جمهور مورد علاقه خود رأی بدهد، به نظام اسلامی خود آری گفت و با رأی
خاموش خود یک نه بزرگ به یاوه سرایان جبهه استکبار گفت که مثل 27سال گذشته
می خواستند مردم در انتخابات شرکت نکنند. انفجارها و توطئه های روزهای پیش از
برگزاری انتخابات در گوشه و کنار کشور را به یاد آوریم که چگونه می خواستند
انتخابات را مختل کنند. اما ملت بزرگ ایران با این اقدام خود، دشمنان این نظام را
ناامید کرد و مردم سالاری دینی، همبستگی ملی، مشارکت عمومی و دموکراسی مبتنی بر
ارزش های اسلامی را یکبار دیگر به نمایش گذاشت و با حضور غرورآفرین خود،
پشتوانه ای بزرگ برای استقلال و امنیت ملی کشور فراهم ساخت به طوری که این حضور با
شکوه را برخی رسانه های خارجی، شگفت آور و برخی دیگر بی نظیر خواندند! و بسیاری از
مفسران و تحلیل گران سیاسی، شوکه شدند.
2. رئیس
جمهوری ایالات متحده آمریکا یکبار دیگر خیط کاشت و در آستانه برگزاری انتخابات، با
قیّم مآبی همیشگی خود، با صدور بیانیه ای، انتخابات ایران را تحریم کرد، اما نه
تنها هیچ تاثیری نداشت، بلکه به اعتراف کارشناسان سیاسی و برخی رسانه های بزرگ
غربی، نتیجه معکوس داد و غرور ملی ایرانیان را جریحه دار ساخت و ایرانیان بیشتر و
پرشورتر شرکت کردند! به راستی هرکس گفته که (بوش یک دایناسور است که عقل گنجشک
دارد) بجا گفته است. راستی چه کسانی و چه دستگاه هایی این قدر اطلاعات غلط به بوش
می دهند که این قدر دور از واقعیت ها فکر می کند، به حدی که انتقاد سیاستمداران
کهنه کار خود آمریکا را برمی انگیزد و رسوایی سیاسی به بار می آورد (از نوع رسوایی
خروس بی محل).
3. تعدّد
نامزدها، با سلایق و گرایش های سیاسی مختلف، به ویژه کشیده شدن انتخابات به دور
دوم، خط بطلان آشکاری بر ادعای رقابتی نبودن انتخابات کشید و هرگونه تبلیغات
کینه توزانه و منفی را در این زمینه خنثی کرد. مخصوصا حضور حداکثری مردم در دور
دوم انتخابات پاسخ دندان شکنی به یاوه سراران بود.
4. حرکت
تحسین آفرین سازمان صدا و سیما، این رسانه ملی در جهت شورانگیزی انتخابات، از نکات
برجسته این انتخابات بود. صدا و سیما مانند یکی دو دوره گذشته با تمام شبکه ها و
با همه ظرفیّت ها و توانش به میدان آمد و نقش بسیار بزرگی در گرم کردن صحنه
انتخابات و تشویق مردم ایفا کرد و برنامه های یکسانی در اختیار نامزدها و هواداران
آنان گذاشت تا دیدگاه ها و برنامه ها و شعارهایشان را بیان کنند که طبعا کاری
ظریف، دشوار و ارزشمند بود. این اقدام صدا و سیما آنقدر تاثیرگذار و نقش آفرین بود
که تقدیر و تحسین رهبر انقلاب و رییس جمهوری و دیگر مسؤولان کشور را به دنبال داشت
و از چشم مردم نیز که شب و روز بیننده یا شنونده آن بودند، دور نماند. ضمنا این
امر نشان می دهد که اگر در سطح مدیریت کشوری، اراده ای جدی در پشت یک طرح، یک
برنامه و یک پروژه باشد و به صورت جدی به بدنه مدیریت و ساختار اداره و سازمان
منتقل شود، به ثمر می رسد، اگر در بسیاری از موارد کاری صورت نمی گیرد، یا آن گونه
که باید صورت نمی گیرد، به این علت است که در واقع اراده ای پشت قضیه نیست!
5. پیروز
اول این انتخابات، نظام کلان کشور و نیز مردم مسلمان ایران است که در چهارچوب
قانون اساسی، با آزادی کامل و با آگاهی از مواضع سیاسی و دیدگاه ها و شعارهای
نامزدهای مختلف، شخص مورد علاقه خود را با انداختن رای خود به صندوق ها، انتخاب
کردند او را به ریاست قوه مجریه کشور رساندند.
6. دیگر
نامزدهای شرکت کننده در انتخابات که پس از احراز صلاحیت شان در شورای نگهبان از
اعتبار و سرمایه اجتماعی و سیاسی خود، مایه گذاشتند و با شهامت و احساس تکلیف و
وظیفه ملی پا به عرصه انتخابات گذاشته و خود را در معرض آزمایش آرای مردم قرار
دادند، هرکدام یک سرمایه ملی محسوب می شوند و قدرشان محفوظ است و از این نظر شکست
و پیروزی مفهومی ندارد. جا دارد که در دولت جدید، اگر -به هر دلیل- از وجود خود
آنها استفاده نشود، از طرح ها، برنامه ها، تجربه ها و نظریات خوب و قابل اجرای
آنان -با سعه صدر- استفاده شود.
طبعا
دموکراسی ایجاب می کند که همگی از رییس جمهوری منتخب حمایت و نسبت به دولت او
تمکین کنند و هیجان های روزهای انتخابات را به دست فراموشی بسپارند و دست به دست
هم داده مشکلات را برطرف سازند. چنانکه در هفتمین دوره انتخابات ریاست جمهوری،
هنوز شمارش آراء به صورت رسمی پایان نیافته بود، اما تفاوت فاحش آراء نشان می داد
که آقای خاتمی پیروز خواهد شد، همان روز دو نامزد دیگر آن دوره، با انتشار
بیانیه ای رسمی، به ایشان تبریک گفتند، و ما در همین ستون از این اقدام شجاعانه و
جوانمردانه آن دو، تمجید کردیم!
7. در
جریان تبلیغات انتخاباتی، برخلاف اخلاق اسلامی و با وجود نهی مکرر و مؤکد رهبر
انقلاب و دیگر بزرگان، متاسفانه گروهی، در مورد برخی از نامزدها حرکت های
ناجوانمردانه کردند و دست به ترور شخصیت و انتشار تهمت و دروغ و شایعه زدند. حتی
در مناظرات تلویزیونی طرفداران نامزدها -به نظر نگارنده- مناظرات اصولی صورت نگرفت
و گاهی به جای نقد و ارزیابی و معرفی طرح ها و برنامه ها و دیدگاه ها، شخص نامزدها
مطرح شدند و کار به جایی رسید که سیما و قیافه نامزد تحقیر شد!
8. در
روزهای تبلیغات انتخاباتی، توسط نامزدها، یا طرفداران آنها وعده های زیادی داده شد
و انتظارها و توقعات مردم را که بالا بود، بالاتر برد به حدی که هیچ دولتی توان
اجرای همه آنها را ندارد! از این نظر کار را بر رئیس جمهور منتخب دشوار کردند.
9.
نامزدها ضمن بیان دیدگاه های خود گاهی خدمات گذشته را نفی کردند و به تعبیر امروزی
نسبت به گذشته نوعی سیاه نمایی شد به طوری که انتقاد دولت کنونی را برانگیخت. و
دولت حق پاسخ گوئی را برای خود پس از انتخابات محفوظ اعلام کرد.
10. گاهی
از وضع گذشته انتقاد شد درحالی که نامزد انتقادکننده خود جزء مسؤولان بوده و در آن
گذشته به نوعی سهیم بوده است.
سؤال مردم
این است که در آن زمان چه اقدامی کردند و چرا انتقادها را برای امروز نگاه داشتند!
11. تقسیم
آرا، به ویژه در مرحله اول انتخابات، به روشنی گویای گرایشهای سیاسی و فکری و نوع
انتظارهای مردم بود، مثلا به روشنی معلوم شد که از مجموع شرکت کنندگان، چند میلیون
نفر به دیدگاه ها و مواضع سیاسی و حزبی رأی دادند، و چند میلیون به مدیریت قاطع و
جلوگیری از فساد و رانت خواری!
بر این
اساس، مردم از رئیس جمهوری منتخب محترم به ملاحظه مدیریت شایسته گذشته بیش از هر
چیز انتظار عمل دارند.
برخی از
دولتهای گذشته دولت پرخرج و پرکار یاد کرده اند و برخی دیگردولت پرخرج و کم کار.
امید و آرزو داریم که مردم ایران در عمل، دولت رئیس جمهوری منتخب را دولت کم خرج و
پرکار ببیند.